مفهوم «رول اور» (rollover) در قراردادهای آتی (Futures) به روند بستن معاملات باز در قراردادهایی با موعد سررسید نزدیک و جایگزینی آنها با قراردادهایی با سررسید دورتر اطلاق می‌شود. تسویه حساب برای هر محصول منحصر به فرد است و تاثیر قابل توجهی در نوسانات و حرکت‌های قیمت در بازار دارد.
روزهای منتهی به رول اور، در زمینه مدیریت ریسک بسیار مهم هستند. سرمایه‌گذارانی که درگیر قراردادهای رو به انقضا هستند باید توجه زیادی به قراردادها داشته باشند چون که چالش‌های منحصر به فردی مثل تقسیم حجم و کاهش نقدشوندگی (Liquidity) در بازار وجود خواهد داشت.
رول اور یکی از جنبه‌های اصلی معاملات آتی است که باید آن را درنظر گرفت زیرا مستقیما بر سود و زیان معاملات تاثیر می‌گذارد
تاریخ انقضا و تسویه حساب
قراردادهای آتی، محصولات مالی هستند که با توجه به ارزش مقدار خاصی از دارایی پایه، در یک بازه زمانی مشخص قیمت‌گذاری می‌شوند. از آنجا که قرارداد آتی از لحاظ زمانی محدود است، چند تاریخ اصلی وجود دارد که معامله‌گران فعال در این زمینه باید از آنها آگاه باشند:
روز انقضا: آخرین روزی که قرارداد آتی لازم الاجرا است. پس از تاریخ انقضا، قرارداد آتی دیگر معتبر نیست.
آخرین روز معاملاتی: آخرین روزی است که می‌توان قرارداد آتی را معامله کرد. پس از این روز، دارنده قرارداد، باید دارایی پایه را تحویل بگیرد یا تسویه حساب نقدی انجام دهد.
دوره زمانی قبل از انقضا قرارداد که سرمایه‌گذاران معاملات خود را به نفع قراردادهایی که تاریخ انقضای آن بیشتر است، می‌بندند، به عنوان «تاریخ رول اور» (Roll Date) شناخته می‌شود. تاریخ‌های رول اور برای انواع قرارداد آتی متفاوت هستند و مدت زمان آنها نیز متفاوت است. به عنوان مثال قرارداد آتی Emini S&P هشت روز قبل از انقضا، تاریخ رول اور دارد در حالی که Nikkei 225 عموما در اولین دوشنبه ماهی که انقضا انجام می‌شود، تاریخ رول اور دارد. بازارهای آتی ماهیت سیالی دارند، بنابراین تاریخ ارائه قرارداد لزوما مشخص نیست و ممکن است به طور مداوم تغییر کند.
درک رابطه بین تاریخ رول اور، تاریخ انقضا و آخرین روز معاملات بسیار مهم است. تاریخ رول اور یک تاریخ برنامه‌ریزی شده نیست. این تاریخ مشخص کننده زمانی است که در آن روند رول اور آغاز می‌شود. تاریخ انقضا و آخرین معامله تاریخ‌های مشخصی هستند که در آن یک قرار داد برای معامله نامعتبر شده و تمام موقعیت‌های یک قرارداد مشخص بسته می‌شوند.
تقسیم حجم و نقدینگی
طی روزهای نزدیک به تاریخ رول اور، حجم معاملات بین قراردادهای نزدیک به انقضا و قراردادهایی که انقضای آن در آینده است، تقسیم می‌شود. تقسیم حجم می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نقدینگی در کوتاه مدت داشته و شرایط معاملات روزانه را دشوار کند.
کاهش حجم دو تاثیر در بازار دارد:
افزایش اسپرد خرید/فروش: با کاهش تعداد فعالان بازار، اختلاف قیمت (Spread) میان خریداران و فروشندگان بیشتر می‌شود. این موضوع به نوبه خود هزینه ورود و خروج به بازار را بیشتر می‌کند.
اسلیپیج (Slippage): کاهش تعداد خریداران و فروشندگانی که سفارشات مختلفی در قیمت‌های مختلف ارائه می‌دهند، نقدینگی بازار را کاهش می‌دهد و احتمال اسلیپیج را در هنگام ورود یا خروج به بازار را افزایش می‌دهد.
منبع: FXCM
جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.
بیشتر بخوانید:
