به شرایطی می‌گویند که اعتقاد بر این است که سطح فعلی قیمت، بالاتر از ارزش ذاتی یا منصفانه سهام است. به طور کلی اشباع خرید حرکت اخیر و کوتاه مدت قیمت سهام را توصیف می‌کند و این انتظار را منعکس می‌کند که بازار در آینده نزدیک، قیمت را اصلاح می‌کند. اشباع عموما از تحلیل تکنیکال تاریخچه قیمت سهام نتیجه می‌شود اما ممکن است گاهی از تحلیل فاندامنتال نیز استفاده شود. عموما سهامی که در اشباع خرید است، شاید کاندیدای مناسبی برای فروش باشد.
نقطه مقابل اشباع خرید، اشباع فروش است که در آن تصور می‌شود قیمت فعلی سهام کمتر از ارزش ذاتی آن است.
وقتی یک سهام تحت فشار مداوم رو به بالا قرار گرفته باشد و از نقطه نظر تحلیل تکنیکال منتظر یک اصلاح باشیم، گفته می‌شود که در منطقه اشباع خرید قرار داریم. روند صعودی ممکن است به دلیل اخبار مثبت در مورد شرکت یا صنعت یا بازار باشد. فشار برای خرید موجب افزایش قیمت سهم شود و می‌تواند قیمت را بسیار بیشتر از آنچه معامله‌گران انتظار دارند افزایش دهد در این زمان بسیاری از معامله‌گران این شرایط را اشباع خرید می‌نامند و انتظار برگشت قیمت را دارند.
اشباع خرید از نظر فاندامنتال
به طور سنتی، شاخص استاندارد ارزش سهام نسبت قیمت به درآمد (P/E) بوده است. تحلیلگران و شرکت‌ها برای شناسایی قیمت مناسب برای یک سهام خاص، عموما از نتایج گزارش یا برآورد درآمد آن شرکت استفاده می‌کنند. اگر P/E سهام بالاتر از صنعت یا شاخص مربوط به خود باشد، ممکن است سرمایه‌گذاران ارزش آن را بیش از حد ارزیابی کرده و از خرید آن چشم‌پوشی کنند. این نوعی از تحلیل فاندامنتال است که از فاکتورهای اقتصاد کلان و صنعت جهت تعیین قیمت مناسب برای سهام استفاده می‌کند.
اشباع خرید از نظر تکنیکال
تحلیل تکنیکال به معامله‌گران این امکان را داده است تا از اندیکاتورها برای پیش‌بینی قیمت سهام استفاده کنند. این اندیکاتورها قیمت، حجم و مومنتوم اخیر سهام را اندازه گیری می‌کنند. معامله‌گران با استفاده از ابزارهای تکنیکال سهم‌هایی را که در معاملات اخیر بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند، شناسایی کرده و از آنها به عنوان اشباع خرید یاد می‌کنند.
برخی از معامله‌گران از کانال‌های قیمتی مانند باند بولینگر (Bollinger Bands) برای کشف مناطق اشباع استفاده می‌کنند. وقتی قیمت به باند بالایی در باندهای بولینگر می‌رسد، احتمالا در منطقه اشباع خرید است.
نحوه شناسایی نقطه اشباع خرید با RSI
تحلیل تکنیکال برای شناسایی نقاط اشباع خرید محاسبات پیچیده‌ای را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. در دهه ۱۹۵۰ جورج لین اسیلاتور استوکاستیک را توسعه داد که حرکت‌های اخیر قیمت را بررسی کرده و تغییرات قریب الوقوع در مومنتوم و روند قیمت سهام را شناسایی می‌کند. این اوسیلاتور بعدها به پایه و اساس اندیکاتوری تبدیل شد که اندیکاتور پایه جهت شناسایی اشباع برای سهام است و امروزه به آن شاخص قدرت نسبی (RSI) می‌گوییم. RSI با استفاده از فرمول زیر قدرت حرکات قبلی قیمت را طی یک دوره اخیر (معمولا ۱۴ روزه) اندازه گیری می‌کند:
RSI=100-100/(1+RS)
در این فرمول پارامتر RS نسبت متوسط حرکت رو به بالا به رو به پایین را در یک بازه زمانی مشخص نشان می‌دهد. هنگامی که RSI به بالای ۷۰ می‌رسد، نشان می‌دهد که قیمت سهام وارد منطقه اشباع خرید شده است و بازار باید با فشار نزولی در کوتاه مدت اصلاح شود. بسیاری از معامله‌گران برای تایید سیگنال RSI از کانال‌های قیمت مانند باندهای بولینگر استفاده می‌کنند. هنگامی که RSI به بالای ۷۰ رسیده و قیمت به باند بالایی بولینگر اصابت کرد، تحلیلگران منتظر یک کاهش در سهام هستند.
نمونه ای از تشخیص اشباع با استفاده از RSI
در اینجا مثالی از یک نمودار با RSI بالای 70 آورده شده است که نشان می‌دهد در اشباع‌خرید هستیم.
اشباع خرید
در نمودار بالا هنگامی که قیمت به اشباع فروش اندیکاتور RSI (زیر ۳۰) سقوط کرده پس از آن شاهد افزایش قیمت در ماه اکتبر بوده‌ایم. همین شرایط زمانی که قیمت به اشباع‌خرید رسیده و اندیکاتور RSI به بالای ۷۰ در ماه فوریه رفته صادق است. در اینجا نشان می‌دهد سهام یک اصلاح یا حرکت به سمت پایین خواهد داشت.
منبع: Investopedia
