ترس از رکود جهانی و تجربه بدترین تورم در بیش از 40 سال اخیر، منجر به ویرانی بازار نوپای رمزارزها در سال جاری شده است. زمستان شدیدی در این بازار به راه افتاده که سبب شده شرکتهای بلن پرواز مجبور شوند اعلام ورشکستگی کنند و فشار فروش از جانب سرمایهگذاران به طرز وحشتناکی افزایش یافته است. این آشفتگیها پیشتر تریلیونها دلار از ارزش بازار رمزارزها، میلیاردها دلار سرمایه مسدود شده و از بین رفتن هزاران شغل را به دنبال داشته، اما این تلفات ممکن است تنها آغاز طوفان باشد.
مارکوس سوتیریو، تحلیلگر در بروکر دارایی دیجیتال لندن گلوبال بلاک (GlobalBlock)، در مصاحبهای با فوربز بیان کرد: «تلفات دیگری وجود خواهد داشت و فکر نمیکنم کار به اینجا ختم شود». وی با اشاره به اینکه چندین شرکت از جمله Vauld که تحت حمایت پیتر تیل بود، پس از قفل کردن سرمایه مشتریان یا شروع فرآیندهای بازسازی در یک ماه گذشته با سرنوشت نامشخصی روبرو خواهند بود، اضافه کرد: «این یک دوره درد مداوم و پایدار خواهد بود».
کسی نمیداند که آیا بازار نزولی فعلی کریپتوکارنسیها، در نهایت مشابه بازار خرسی سالهای 2014 و 2018 خواهد شد یا خیر. در سال 2018 بیتکوین 80 درصد از قیمت خود را از دست داد و صدها توکن جدید نابود شدند. سوتیریو معتقد است که این رکود میتواند تا 12 ماه ادامه داشته باشد مگر اینکه تورم پایدار به زودی کاهش یابد و به فدرال رزرو اجازه دهد تا از افزایش شدید نرخ بهره که جذابیت داراییهای پرریسک را برای سرمایهگذاران از بین میبرد، بکاهد. اما تحلیلگران چندان مطمئن نیستند که چنین اتفاقی بیفتد.
اندکی پیش شرکت سلسیوس (Celsius )، از یزرگترین وامدهندگان کریپتو، اعلام ورشکستگی کرده و بهآخرین قربانیهل بازار نزولی رمزارزها تبدیل شده است. زمستان در بازار رمزارزها همچنان ادامه دارد
دانته پروچیو، شریک شرکت سرمایهگذاری رمزارزهای Wave Financial، پیشبینی میکند قیمت ارزهای دیجیتال حداقل شش ماه و حداکثر تا دو سال (مشابه چرخههای گذشته) زمان میبرد تا بهبود یابند. پروچیو بیان کرد: «برای هر بازار مالی که بخواهد به بلوغ و تکامل برسد، این مسائل ضروری هستند. وی با اشاره به موجی از پولهای سازمانی، از جمله تسلا، گلدمن ساکس، مورگان استنلی و غیره که به پذیرش گسترده در طول همهگیری ویروس کرونا دامن زدند، افزود: «اما این بار، یک تفاوت وجود دارد. وقتی بازار مجددا صعودی شود، این بازار پایدارتر و سالمتر است، سفتهبازی در آن کمتر و فلسفه سرمایهگذاری واقعیتر و آزمودهشدهتر خواهد بود».
در حالی که سرمایهگذاران رمزارزها منتظر روزهای روشنتری هستند، فوربز تمام تلفات آخرین زمستان رمزارزها را از جمله اخراج کارکنان شرکتها، افت قیمت و رکورد فروش را بررسی کرده و البته به شریانهای حیاتی و پذیرشهایی که ممکن است به شرایط بهتر بازار کمک کنند، پرداخته است.
در ادامه به مرور این آسیبها میپردازیم:
افت تریلیون دلاری ارزش بازار
در دوران همهگیری ویروس کرونا نرخهای بهره پایین و محرکهای دولتی باعث افزایش سرسامآور قیمت رمزارزها شد، اما از زمان تصمیم فدرال رزرو برای مهار تورم فزاینده با افزایش نرخهای بهره، سنتیمنت سرمایهگذاران تحت تاثیر قرار گرفته و منجر به یکی از بزرگترین افتهای تاریخ بازار رمزارزها شده است. بر اساس گزارش CoinGecko، ارزش بازار رمزارزها پس از به جا گذاشتن یک رکورد 3 تریلیون دلاری در نوامبر 2021، بدترین نیمه اول سال خود را ثبت کرد و به حدود 920 میلیارد دلار سقوط کرد. ارزش بازار در سال جاری تقریباً 60% کاهش یافته است.
سقوط بزرگترین رمزارز جهان
پس از اینکه توکن TerraUSD (یک استیبل کوین با ارزش قیمتی 1 دلار)، با سقوط بازار اتصال خود را به دلار از دست داد، توکن luna Terra که زمانی یکی از رمزارزهای برتر به ارزش بیش از 40 میلیارد دلار بود، در ماه مه و ظرف یک هفته تقریباً صفر شد. در همین حال، رمزارزهای برتر مانند بیت کوین، اتریوم و بایننس (BNB) به ترتیب 70، 75% و 65% از سقف قیمتی خود نزول داشتهاند. در سقوطهای پیشین سالها طول کشیده بود تا قیمت از چنین ریزشهایی بهبود یابد: در سال 2017 زمانی که رگولیشن (نظارت) بر بازار منجر به جرقهای برای آغاز زمستان سخت رمزارزها شد، بیش از هزار روز لازم بود تا بزرگترین رمزارز جهان به بالاترین سطح خود برسد.
اخراج هزاران نفر
در مواجهه با افت شدید بازار، شرکتهای رمزارز در کمتر از پنج هفته بیش از 2000 کارمند خود را اخراج کردند. بزرگترین ضربه را بروکر محبوب کوینبیس (Coinbase) زد که 1180 کارمند یا حدود 18% از نیروی کار خود را در 14 ژوئن اخراج کرد. این رویداد هفتهها پس از آن که مدیر عامل میلیاردر این شرکت، برایان آرمسترانگ، به سرمایهگذاران هشدار داد که رکود بالقوه میتواند منجر به بازار نزولی طولانیمدت در بازار رمزارزها شود، رخ داد. آرمسترانگ در یادداشتی مرتبط با اعلام اخراجها بیان کرد «در حال برنامهریزی برای بدترین شرایط است و اذعان داشت که شرکت در دوران بازار صعودی زمان همهگیری ویروس کرونا بسیار سریع رشد کرده است». یکی از کارمندان سابق این شرکت در لینکدین (LinkedIn) نوشت: «غافلگیرکننده و بسیار سخت بود». برخی دیگر این تعدیل نیروها را غیر منتظره و ناگهانی توصیف کردند.
همچنین در ماه ژوئن، جمینی (Gemini)، صرافی که توسط دوقلوهای میلیاردر وینکلوس تأسیس شد، اعلام کرد که حدود 10٪ از هزار کارمند خود را کاهش میدهد و صرافیهای Crypto.com و BlockFi اعلام کردند که 5٪ و 20٪ از نیروی کار خود را تعدیل میکنند که به ترتیب حدود 260 و 170 نفر تحت تأثیر این عمل قرار گرفتند. از آن زمان، پلتفرم وام دهی سلسیوس (Celsius) طبق گزارشها 150 کارمند خود را اخراج کرد و پلتفرم تجاری اتریشی بیتپاندا (Bitpanda)، 270 نفر را تعدیل کرد و این اقدام را برای عبور از طوفان فعلی و ایجاد شرایط مالی سالم، ضروری خواند.
این تعدیل نیروها ادامه داشته است بطوریکه بازار پرهیاهوی توکنهای غیرمثلی (NFT) یعنی اوپنسی (OpenSea) نیز حدود 20% از نیروی کار خود را در 14 ژوئیه اخراج کرد. ارزش این استارتآپ چهار ساله در ژانویه ( زمانیکه بازار فروش NFTها داغ بود)، به 13.3 میلیارد دلار رسید، اما از آن زمان حجم معاملات به شدت افت کرده است. دوین فینزر، مدیرعامل 32 ساله که امسال در کنار بنیانگذار این شرکت الکس عطالله، میلیاردر شده است، با اعلام خبر تعدیل نیروها بیان کرد: «واقعیت این است که ما وارد ترکیب بیسابقهای از زمستان رمزارزها و بیثباتی شدید اقتصاد کلان شدهایم و باید خود را آماده کنیم». بنا به آمار ثبت شده در لینکدین، این شرکت بیش از 750 کارمند دارد.
برای دسترسی به تحلیلهای بازار رمزارزها به کانال تلگرام UtoCrypto بپیوندید
رکورد فروش
با توجه به اینکه قیمت بیت کوین در ماه گذشته به پایینترین حد خود در 18 ماه گذشته رسیده است، سرمایهگذاران با سرعت بیسابقهای از صندوقهای سرمایهگذاری رمزارزها خارج شدند. بر اساس گزارش شرکت مدیریت داراییهای رمزنگاری کوینشیر (CoinShares)، جریان خروج سرمایه در هفته منتهی به 17 ژوئن به 423 میلیون دلار رسید، که تقریباً از تمام جریانهای ورودی سرمایه امسال بیشتر بود و رکورد قبلی 198 میلیون دلاری در ماه ژانویه را تحت الشعاع قرار داد. تحلیلگران CryptoCompare در گزارشی نوشتند پس از سقوط لونا (Luna)، خطر لیکوئید شدن در آینده منجر به وحشتی شدید در میان سرمایهگذاران شده و تلاطم داراییهای تحت مدیریت محصولات سرمایهگذاری رمزارزها به پایینترین رقم در ماه گذشته یعنی به ۲۱.۶ میلیارد دلار رسیده که 37% نسبت به ماه مه کاهش داشته است. در همین حال، بانک آمریکا (Bank Of America) گزارش داد که تعداد مشتریانی که از رمزارزها استفاده میکنند، از زمان اوج بازار در ماه نوامبر، بیش از 50% کاهش یافته و به کمتر از 500 هزار نفر رسیده است.
حتی شرکتهای رمزارز در حال پیشرفت نیز مجبور شدند با تغییر بازار کنار بیایند. هفته گذشته، استخراج کننده برتر بیت کوین یعنی شرکت Core Scientific فاش کرد که اکثر بیت کوینهای خود را با هزینه متوسط 23 هزار دلار در ماه ژوئن فروخته و بیش از 167 میلیون دلار نقد کرده است. مایک لویت مدیرعامل این شرکت، در بیانیهای دلیل فروش را به فشار شدید ناشی از بازار ضعیف، نرخ بهره بالاتر و تورم تاریخی نسبت داد. شرکت استخراج بیتفارمز (Bitfarms) مستقر در کانادا که در ماه ژانویه با پیوستن به تسلا و میلیاردر سابق MicroStrategy در خرید بیت کوین برای ترازنامه خود در ماه ژانویه خبرساز شد، همچنین مبلغ زیادی را نقد کرده و 3 هزار بیت کوین یا تقریباً نیمی از دارایی خود را به مبلغ 62 میلیون دلار در اواخر ماه گذشته فروخته است.
از آنجاییکه تورم بالا بر هزینههای عملیاتی تاثیر میگذارد، برخی از شرکتها ممکن است نیاز به تامین منابع مالی برای پرداخت بدهیها و یا پوشش هزینهها داشته باشند. با در نظر گرفتن این موضوع سوتیریو بیان میکند «این یک رفتار رایج برای شرکتهای استخراجکننده بیت کوین است که در مراحل پایانی یک بازار نزولی دارایی خود را میفروشند».
میلیاردها دلار پول مسدود شده
با استناد به شرایط حاد بازار، وامدهنده رمزارز سلسیوس به اولین پلتفرم بزرگی تبدیل شد که برداشت و انتقال بین حسابهای مشتریان را در 13 ژوئن متوقف کرد.در عرض چند روز، دیگران نیز مانند Babel Finance، CoinFLEX و Voyager، چنین روشی را در پیش گرفتند. این شرکتها همگی برداشتها را متوقف کردند و هیچکدام دسترسی مجدد را فعال نکردهاند. بنابراین میلیاردها دلار وجوه سرمایهگذاران، غیرقابل دسترس و مسدود هستند.
سوتیریو توضیح میدهد: «این شرکتها در وضعیت بسیار سختی قرار دارند، چرا که نسبت به سرمایههای مشتریان مسئولانه عمل نکردهاند و به نحوی سرمایهها را از دست دادهاند و اکنون قادر به بازپرداخت مشتریان خود نیستند و هیچ تضمینی وجود ندارد که آنها پول را پس بدهند». شرکت کوینبیس در جدیدترین پرونده سه ماهه خود، در مورد این ریسک هشدار داده که در صورت ورشکستگی شرکت، مشتریان به عنوان طلبکار بدون وثیقه یا وام دهندگان بدون وثیقه به شمار خواهند آمد.
ورشکستگی و لیکوئید شدنها
تعداد انگشت شماری از شرکتهای رمزارز در حال سقوط هستند. در 27 ژوئن، وویجر (Voyager) پلتفرم متمرکز وامدهی رمزارزها، به دلیل عدم پرداخت 675 میلیون دلار وام بیت کوین و استیبل کوین، اخطاریه نکول به صندوق سرمایهگذاری رمزارز تری اروز کپیتال (Three Arrows Capital) مستقر در سنگاپور صادر کرد. 3AC در مقطعی حدود 3 میلیارد دلار را مدیریت میکرد، اما تنظیمکنندگان مالی سنگاپور اواخر ماه گذشته این شرکت را محکوم کرده و اعلام داشتند که این شرکت اطلاعات نادرستی ارائه میدهد و تنها اختیار مدیریت تا 250 میلیون دلار را داشته است. علاوه بر این، مشکلات 3AC با فشار فروش در سرمایهگذاریهای پرخطر آن تشدید شد. طبق گزارشات این سرمایهگذاریها شامل شرطبندی بیش از حد بر روی صندوق گریاسکیل بیت کوین تراست (Grayscale Bitcoin Trust) و حدود 200 میلیون دلار در لونا که اکنون بی ارزش شده است، میشد. در 29 ژوئن، دادگاه جزایر ویرجین بریتانیا (British Virgin Islands) به 3AC دستور داد تا داراییهای خود را لیکوئید کرده و اعلام ورشکستگی کند. این شرکت در همان روز برای فصل 11 ورشکستگی اقدام کرد.
توضیح: فصل ۱۱ قانون ورشکستگی ایالات متحده (Chapter 11 of the United States Bankruptcy Code) اجازه میدهد که سازمانهای ورشکسته، تحت قوانین ایالات متحده مجدد سازماندهی شوند. این اجازه که به عنوان «ورشکستگی فصل ۱۱» شناخته میشود.
با مشخص شدن سرنوشت 3AC، وویجر نیز تنها چهار روز پس از تعلیق معاملات در 5 ژوئیه اعلام ورشکستگی کرد. استفان ارلیش، مدیرعامل وویجر در بیانیهای گفت: «در حالی که من شدیداً به آینده امیدوارم، تلاطم و سرایت طولانیمدت در بازارهای رمزارز ما را ملزم میکند که هم اکنون اقدامی آگاهانه و قاطع انجام دهیم». در یک پرونده قضایی، این شرکت فاش کرد که بیش از 100 هزار طلبکار و تا 10 میلیارد دلار دارایی دارد.
سلسیوس قربانی بعدی بود و در 13 ژوئیه درخواست ورشکستگی فصل 11 را داد. این شرکت داراییهایی بین 1 تا 10 میلیارد دلار و بدهیهایی در همین بازه و دهها وام میلیون دلاری از طرف سم بنکمنفراید، مدیرعامل صرافی FTX، بروکر Covar.io و شرکت سرمایهگذاری Invictus Capital را فهرست کرده است. الکس ماشینسکی مدیرعامل پلتفرم سلسیوس، در بیانیهای اعلام کرد: «این تصمیم درست برای جامعه و شرکت ما است».
وولد (Vauld)، شرکت وامدهی ارزهای دیجیتال اعلام کرد که پس از توقف برداشتها به زودی ممکن است موارد بیشتری از این ورشکستگیها را شاهد باشیم. همچنین این شرکت اظهار داشت که در حال بررسی گزینههای بازسازی است.
شریانهای حیات
برخی از شرکتهای رمزارز امیدوارند قبل از اینکه به اجبار تعطیل شوند با روی آوردن به همتایان با ثباتتر، راه نجاتی پیدا کنند. در 1 ژوئیه، سم بنکمنفراید مدیرعامل صرافی FTX، قراردادی را برای خرید BlockFi به قیمت 240 میلیون دلار منعقد کرد. سم بنکمنفراید ماه گذشته در مصاحبه با فوربز پس از ارائه خطوط اعتباری 750 میلیون دلاری بین FTX و شرکت تجاری کمی خود Alameda به BlockFi و Voyager بیان کرد: «اگر این چیزی است که برای تثبیت شرایط و محافظت از مشتریان لازم است، ما حتی حاضریم یک معامله تا حدی بد را انجام دهیم». اخیراً، وی اعلام کرده که صرافی FTX در نظر دارد چند میلیارد دلار به شرکتهایی که با مشکل مواجه هستند، کمک کند.
در همین حال طبق گزارشات، موسسه گلدمن ساکس به دنبال جمع آوری 2 میلیارد دلار برای کمک به خرید داراییهای آسیبدیده از سلسیوس است و همچنین سایر موسسات قدیمی نیز در این مورد علاقه نشان دادهاند. ابی جانسون، مدیر عامل فیدلیتی (Fidelity)، که در سال جاری مسئولیت این شرکت را برعهده داشت و اولین تصمیم وی اجازه دادن به سرمایهگذاری در بیت کوین در طرحهای (k)401 بود، ماه گذشته در مورد تجربه سومین زمستان خود در بازار رمزارزها بیان کرد: «من این واکنش ناخودآگاه را دارم که اگر تصور کنم عوامل بنیادی بلندمدت یک مورد خاص واقعاً قوی هستند، زمانی که دیگران در حال فروختن هستند من دو برابر خرید میکنم. این کار معمولا اقدام درستی است».
توضیح: در ایالات متحده آمریکا، (k)401 یک برنامۀ مزایای بازنشستگی است. بر اساس این برنامه پول پسانداز شده برای بازنشستگی از سوی کارفرما پرداخت شده و از پرداختی به کارمند پیش از اخذ مالیات کم میشود. این رقم در سال 2017، 18 هزار دلار بوده است.
دانته پروسیو بیان کرد: «این مسئله فوق العاده دلگرم کننده است. موسسات بزرگ به دنبال داراییهای رمزارز مضطرب هستند که بدین معنی است معتقدند علیرغم این دوره بسیار پیچیده که همه ما در آن هستیم، این صنعت باز خواهد گشت و این بازگشت قوی خواهد بود».
منبع: Forbes
برای دسترسی به تحلیلهای بازار رمزارزها به کانال تلگرام UtoCrypto بپیوندید
بیشتر بخوانید: