فدرال رزرو در جلسه کمیته بازار آزاد فدرال رزرو (FOMC) ماه ژوئیه، نرخ بهره را ۷۵ نقطه پایه دیگر افزایش داد. با این اقدام، نرخ وجوه فدرال رزرو به بالاتر از آستانه ۲ درصد، بین ۲.۲۵ تا ۲.۵ درصد رسیده است. رسانه‌های جهان بر بزرگی این جهش تاکید کرده‌اند و حتی تعدادی از تیترهای رسانه‌ای این رویداد را “دومین جهش بزرگ” نامیده‌اند. در ادامه، بسیاری از کارشناساناذعان داشته‌اند که جهش ماه ژوئن، بزرگترین افزایش نرخ بهره از سال ۱۹۹۴ بوده است. با این حال، شاید جهش یادشده به بزرگی آن جهش ۱ درصدی نبود که افکار عمومی بعد از انتشار داده‌های داغ CPI ماه ژوئن، انتظار داشت.
حال سوال اینجاست: آیا فدرال رزرو به آخر خط رسیده است؟ آیا ما شاهد آخرین جهش در این چرخه انقباضی بودیم؟
به‌نظر می‌رسد رسانه‌های مالی وابسته به شرکت‌ها گمان می‌کنند فدرال رزرو مجددا در ماه سپتامبر نرخ بهره را افزایش می‌دهد؛ تصوری که قطعا تحت تاثیر بانک مرکزی ایجاد شده است. در بیانیه FOMC آمده است:
«پیش‌بینی می‌شود افزایش مداوم در دامنه هدف، مناسب باشد.» پاول نیز بیان کرد: «یک افزایش غیرمعمول بزرگ دیگر در سپتامبر می‌تواند مناسب باشد».
اما بیانیه کمیته یک فضای مانور به جا گذاشت:
«اگر ریسک‌هایی پدیدار شوند که مانع دستیابی به اهداف کمیته شود، کمیته آماده خواهد شد تا موضع سیاست پولی را به‌صورت مناسب تنظیم کند».
به‌عبارتی، فدرال رزرو در هر زمانی می‌تواند افزایش نرخ بهره را متوقف کند!
رئیس فدرال رزرو، جرومی پاول (Jerome Powell) حتی فضای مانور بیشتری برای عقب‌نشینی از مبارزه با تورم به جا گذاشت. وی بیان کرد درحال حاضر عدم اطمینان قابل‌توجهی نسبت به شرایط عادی وجود دارد و عدم وجود هرگونه چشم‌انداز واضح از مسیر پیش روی اقتصاد به معنای این است که فدرال رزرو تنها می‌تواند سیاستهای قابل‌اطمینان را به صورت «جلسه به جلسه» ارائه کند.
در نهایت به‌نظر می‌رسد بازارها موضع فدرال رزرو را انبساطی تفسیر کرده‌اند؛ چراکه بازار سهام به همراه اونس طلا، سیر صعود در پیش گرفتند…
به احتمال زیاد فد به این فضای مانور نیاز دارد.
با این جهش 75 نقطه پایه‌ای، درحال حاضر نرخ بهره برابر با اوج آخرین چرخه افزایش نرخ بهره در دسامبر 2018 است. وبسایت Passant Gardant نموداری منتشر کرده که نشان می‌هد نرخ بهره کنونی، بالاتر از بیشینه آستانه تحمل پیش از سقوط در رکود اقتصادی است.
همانطور که می‌بینید، نقطه اوج هر چرخه افزایش نرخ بهره بعد از هر سیاست انقباضی پولی پایین و پایین‌تر آمده است. مهم نیست که چقدر پاول موکدا بر توان فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره و خنثی سازی تورم و در نهایت اجرای یک فرود نرم اقتصادی، اصرار می کند. دلیلی وجود ندارد که باور کنیم فد می‌تواند نرخ‌بهره را بدون انفجار حباب اقتصاد به 2 درصد برساند، چه برسد به 3.5 یا 4 درصد! (هرچند حتی این نرخ‌ها هم برای خنثی سازی تورم کافی به نظر نمی‌آیند.)
وقتی نرخ بهره در 2018 به اعداد فعلی رسید، بازار سهام سقوط کرد و داده‌های اقتصادی متزلزل شد.
در پاسخ، فد مسیر خود را معکوس کرد و سیاستهای انقباضی را متوقف کرد. در سال 2019 نره وجوه فدرال رزرو را سه مرتبه کاهش داد و برنامه تسهیل کمی را مجددا احیا کرد (اگرچه از به کار بردن این اصطلاح صرف نظر کرد.) تمام این اتفاقات قبل از اجرای سیاستهای انبساطی شدید پولی در دوران همه‌گیری ویروس کرونا رخ داد.
امروز حجم بدهی و سرمایه‌گذاری‌های نادرست در اقتصاد، حتی نسبت به سال 2019 نیز بیشتر است. به‌نظر نمی‌رسد که فد بدون یک فروپاشی کامل اقتصادی بتواند نرخ بهره را افزایش دهد. و این امکان وجود دارد که همین حالا هم از نقطه بدون بازگشت عبور کرده باشد. علیرغم ادعاهای مخالف، گویا اقتصاد آمریکا درحال حاضر درگیر رکود است و کل سال هم در این شرایط به سر برده است.
کمیته بازار آزاد فدرال رزرو با کمی عقب‌نشینی اکنون قبول کرده که رشد اقتصاد ” ملایم‌تر شده است“، با این حال کمیته هنوز خوش‌بینی خودش را حفظ کرده است.: « با این حال درماه های اخیر، اشتغال قدرتمند و نرخ بیکاری پایین باقی مانده است».
طی کنفرانس مطبوعاتی بعد از جلسه، پاول اصرار داشت که اقتصاد در رکود نبوده است.
وی بیان کرد: « بخش‌های زیادی در اقتصاد وجود دارد که به خوبی عمل می‌کنند. من به بازار بسیار قدرتمند اشتغال اشاره می‌کنم. هرچندکه سرعت رشد کاهش یافته است».
همانطور که پیتر شف (Peter Schiff ) ذکر کرد، رییس فد ظاهرا تنها بر یک نسخه از نقطه نظرات کاخ سفید دست گذاشته است که می‌گوید دو فصل متوالی رشد منفی GPD (تولید ناخالی داخلی) لزوما بدین معنی نیست که اقتصاد وارد رکود شده است.
شف ادامه داد: «اگر فکر می‌کردید که فد یک نهاد مستقل است، کنفرانس مطبوعاتی امروز باید به این افسانه خاتمه داده باشد. پاول به‌وضوح از گزارش دولت بایدن استفاده کرد که رکود به‌واسطه دو فصل متوالی ریزش تولید ناخالص داخلی تعریف نمی‌شود. پاول حتی گفت اعلام رکود در حیطه کاری وی نیست».
پاول باید تولید ناخالص داخلی را کم اهمیت جلوه دهد…
در فصل اول سال 2022، تولید ناخالص داخلی به منفی 1.6 درصد رسید. در ادامه، بانک فدرال رزرو آتلانتا پیش‌بینی کرد که شاهد یک کاهش منفی 1.2 درصد دیگر در فصل دوم باشیم. اگر بخواهیم به تعریف عمومی رکود استناد کنیم، این بدین معنی است که درحال حاضر در رکود هستیم و در کل سال نیز در آن بوده‌ایم.
پاول و سایرین در حالی همواره اظهار دارند که اقتصاد قدرتمند است که تنها مورد اشاره آنها، بازار اشتغال است. ولی بازار اشتغال یک شاخص کند است و حتی متزلزل بنظر می‌رسد. همانطور که شف طی مصاحبه اخیر خود اشاره کرد، ما سه هفته متوالی شاهد افزایش آمار اولیه مدعیان بیکاری (Initial Jobless Claims) بوده‌ایم و این آمار در بالاترین سطح خود از اکتبر سال پیش قرار دارند.
درضمن اگر به آخرین گزارش اشتغال نگاه کنید، با اینکه طبق نظرسنجی بخش سازمانی، حدود 400 هزار شغل اضافه شده، در بخش خانوارها همین تعداد شغل از دست رفته است. ولی اگر به این مشاغل دقیق‌تر نگاه کنید، می‌بینید اینها افرادی هستند که قبلا نیز شاغل بوده‌اند، یعنی کسانیکه شغل دوم و سوم را برگزیده‌اند چون درپرداخت مخارجشان مشکل دارند. همچنین باید در نظر داشت که تعداد زیادی بازنشسته وجود دارند که مجبورند به بازار کار برگردند چون تورم، درآمد آنها را از بین برده است و اکنون آنها چاره‌ای جز کار کردن ندارند. بنابراین اینها مشاغلی نیستند که مردم می‌خواهند، بلکه شغل‌هایی هستند که مردم مجبورند انتخاب کنند؛ آن هم به‌علت وضعیت اقتصادی ضعیف.
درهمین حال، ما شاهد اصلاح های عمیقی در بازار مسکن، تولید و خرده فروشی هستیم و به همین دلیل است که قشر متوسط آمریکایی جمله «حال اقتصاد خوب است» را باور نمی‌کند. شاخص اطمینان مصرف‌کننده در ماه ژوئیه به کف 19 ماه اخیر خود سقوط کرده است.
این شرایط به‌طور ترسناکی شبیه روزهای اول رکود 2008 است؛ یعنی زمانیکه که رسانه‌های رسمی و مقامات دولتی، همینطور که اقتصاد درحال فروپاشی بود، مکررا می‌گفتند که هیچ مشکلی نداریم.
اراده‌ای برای این نبرد وجود ندارد…
این اقتصاد برپایه پول آسان و بدهی بنا شده است. به‌نظر می‌رسد از دست رفتن این سفره پول ارزان، درحال حاضر موجب ترکیدن حباب اقتصاد شده است. آخرین جهش نرخ بهره، فقط شکاف ترکیدن این حباب را بزرگ‌تر می‌کند و اجازه می‌دهد این انفجار سریع‌تر انجام شود. طولی نخواهد کشید که این اقتصاد پوشالی فرو بریزد.
در واقعیت نیز لازم است این اتفاق رخ دهد. اقتصاد به یک رکود نیاز دارد تا تمام تخصیص‌های اشتباه و انحرافات را پاکسازی کند…
اما تحقق این امر مصایب بسیاری به همراه دارد. علیرغم افزایش‌های اخیر نرخ بهره و تمام مباحثات جدی، باید تعجب کرد که آیا فد این تمایل را دارد که به مبارزه با تورم ادامه دهد و اجازه دهد که اقتصاد فرو بپاشد.
در حال حاضر بانک‌‌داران مرکزی در فدرال رزرو و سیاست‌گذاران واشتنگتن می‌توانند سعی کنند رکود را از بین ببرند به این امید که تورم به طور جادویی پیش از اینکه اوضاع واقعاً بد شود کاهش یابد، بنابرین آنها می‌توانند به سر کار عادی خود بازگردند. منظور از برگشت عادی به سرکار « یعنی قرض کردن، خرج کردن و چاپ پول بدون پشتوانه پول».
مسیر کاهش ترازنامه نشان می‌دهد که فد اراده‌ای برای مبارزه با تورم ندارد…
بیانیه کمیته بازار آزاد فدرال رزرو ادعا کرد که « این کمیته به کاهش دارایی‌های اوراق بهادار خزانه و بدهی و اوراق با پشتوانه رهنی ادامه می‌دهد، دقیقا مطابق آنچه در برنامه‌های کاهش ترازنامه فدرال رزرو در ماه مه شرح داده شده بود».
اما مشکل این بیانیه آن است که درحال حاضر پایان ماه ژوئیه فرا رسیده و فد هنوز ترازنامه خود را مطابق برنامه کاهش نداده است.
ترازنامه در ماه آوریل با 8.966 تریلیون دلار به اوج خود رسید. از آن زمان فد ترازنامه خود را تنها 86 میلیارد دلار معادل با 0.74 درصد کاهش داده است.
برنامه اعلام شده در ماه مه مبنی بر کاهش 30 میلیارد دلاری از اوراق خزانه‌داری و کاهش 17.5 میلیارد از اوراق بهادار با پشتوانه رهنی طی ماه‌های ژوئن، ژوئیه و اوت بود؛ یعنی مجموعا 45 میلیارد دلار در ماه. فد قصد داشت در ماه سپتامبر سرعت کاهش ترازنامه را به 95 میلیارد دلار درماه برساند.
در آن زمان برخی معتقد بودند با توجه به مقادیر تاریخی CPI (شاخص قیمت مصرف کننده) این تصمیم نمی‌تواند یک کاهش چشمگیر در ترازنامه محسوب شود. با 95 میلیارد دلار درماه، 7.8 سال زمان لازم است تا فد ترازنامه خود را به سطح قبل از همه‌گیری کرونا برساند. و حالا آنها حتی مطابق این برنامه نه‌چندان مؤثر هم پیش نمی‌روند.
اگر واقعا فد برای مبارزه با تورم جدی بود، باید منابع مالی خودش را به سرعت کاهش می‌داد.
پس پرسشی که هنوز باقی مانده، این است: آیا فدرال رزرو به آخر خط رسیده است؟ و وقتی به ناچار به آن نقطه برسد آیا همچنان این سیاست انقباضی را برای مهار تورم ادامه می‌دهد و اقتصاد را به لبه‌ی پرتگاه می‌برد؟ یا مقابل تورم تسلیم می‌شود و به‌سوی سیاست پول آسان و تسهیل کمی بازمی‌گردد و اجازه می‌دهد در ازای نجات اقتصاد، تورم افسار گسیخته پیش‌روی کند؟
منبع: ZeroHedge
برای پیگیری اخبار روز و فوری فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرام UtoFX بپیوندید.
بیشتر بخوانید:
مثل همیشه دیدگاه های جالب