تمام ستارگان برای طلا در یک راستا قرار گرفتهاند. ترکیبی از آشفتگیهای ژئوپلیتیکی، مشکلات زنجیره تامین و تورم بالا همگی به قیمت بالاتر طلا اشاره میکنند. در این نوشته قصد داریم سناریوهای مختلف در مورد طلا را بررسی کنیم.
اگر معتقدید که جنگ در اوکراین به زودی پایان خواهد یافت، زنجیره تامین جهانی به سرعت بهبود مییابند و تورم به زودی کاهش خواهد یافت، احتمال درگیر نوعی کوری خودخواسته هستید. در واقع هیچ نشانه ای از بهبود این عوامل در کوتاه مدت نیست.
حتی اگر درگیریهای اوکراین امروز متوقف شود که بعید است رخ بدهد، پیامدهای ژئوپلیتیکی این جنگ برای سالها و حتی دههها ادامه خواهد داشت. پوتین در حال حاضر هرگونه کنترل اوکراین بر شرق این کشور را از بین برده است و حتی اگر این مناطق را به خاک روسیه الحاق نکند، باید قبول کرد که کنترل عمیقی بر این مناطق خواهد داشت.
همچنین در جبهه غرب شاهد اختلاف میان ایالات متحده و بریتانیا از یک سو و آلمان و فرانسه از سوی دیگر در رابطه با انرژی و تجارت با روسیه هستیم. به نظر میرسد اتحاد غرب دیگر آن انسجام گذشته را ندارد اما اوکراین تنها بحران امنیتی بین المللی جهان نیست.
تنشها در حال جوشیدن هستند
چین در تنگه تایوان و دریای چین جنوبی در حال تحرکاتی است. ایران در مراحل پایانی مذاکره بر سر احیای برجام است که به برنامههای غنیسازی اورانیوم این کشور میپردازد. کره شمالی دوباره در حال آزمایش موشکهای میان برد است و ممکن است بخواهد یک موشک بالستیک قاره پیما با قابلیت رسیدن به گوام، هاوایی و آلاسکا در ایالات متحده را داشته باشد.
همچنین بحرانهای جاری در سوریه، لبنان، ونزوئلا، سودان، اتیوپی و سایر نقاط جهان وجود دارد. در نتیجه ما از نظر تنشهای ژئوپلیتیکی کمبودی در جهان حس نمیکنیم. اما از نظر مشکلات ژئواکونومیک چطور؟
زنجیرههای تامین از زمان شیوع کرونا در وضعیت وخیمی به سر میبرند. جنگ روسیه و اوکراین تنها این مشکلات را تشدید کرده است. کارخانهها، بنادر، شرکت های کشتی رانی، حمل و نقل و انبارها همگی از ابتدا توسط همهگیری و امروز توسط جنگ تحت تاثیر قرار گرفتهاند.
این امر گوگاههای عظیمی را ایجاد کرده است. جنگ در اوکراین همراه با تحریمهای گسترده و انتقامجوییهای متقابل منجر به افزایش اختلال در بازار فیزیکی شده است. به عنوان مثال، بی ام دبلیو و فولکس واگن، به دلیل ناتوانی در به دست آوردن قطعات، چند خط تولید خود را در اوکراین تعطیل کردهاند.
اما این تنها یک مثال برجسته است. بجز صنعت خودروسازی، صنایع دیگری نیز دچار اختلال شدهاند، خصوصا صنایعی که منشا آنها در اوکراین است. از جمله اقلام کشاورزی.
سبد نان خالی است
به زودی فصل کاشت در اوکراین آغاز میشود و این کشور نمیتواند کود مورد نیاز خود را برای کاشت محصولات تهیه کند. این کمبود منجر به کاهش عرضه محصولات کشاورزی در پاییز خواهد شد. اوکراین به سبد نان اروپا مشهور است. این کشور به همراه روسیه ۲۵ درصد از عرضه جهانی گندم و ۲۰ درصد از عرضه جهانی ذرت را تامین میکنند. فکر کنید که وقتی ذخایر کشورهای جهان تمام شود، چه اتفاقی رخ خواهد داد.
مشکل در واقع بدتر از آن است چرا که بیشتر غلات جهان برای مصرف انسان پرورش داده نمیشود. بلکه آنها خوراک دام و طیور میشوند. حال که غلات تولید نمیشوند، ممکن است عرضه گوشت نیز کاهش قابل توجهی پیدا کند.
نیمههادیها چه میشوند؟
نیمههادیها از جمله فلزات استراتژیک در جهان هستند. ایرباس ۵۰ درصد و بوئینگ ۳۵ درصد از تیتانیوم خود را از روسیه تامین میکنند. روسیه و اوکراین مجموعا ۳۰ درصد از تولید جهانی تیتانیوم را در اختیار دارند. بنابراین برای مدتی هواپیمای جدیدی تولید نخواهد شد.
در همین حال، تحریمها، حمل و نقل نیمههادیها از روسیه را قطع کرده است. اما نیمههادیها چه ربطی به روسیه و اوکراین دارد؟ نیمههادیها درواقع تراشههای سیلیکونی هستند که توسط لیزر ساخته شدهاند. لیزرها توسط گاز نئون ایجاد میشوند و ۶۵ درصد از تولید نئون فرآورده در جهان از یک شرکت در اودسای اوکراین تامین میشود. در هر خودرو به طور متوسط بیش از ۱۰۰۰ قطعه نیمه هادی قرار دارد.
وقت انتخاب است، اما تفاوتی نمیکند
بعید است صادرات روسیه متوقف شوند، بلکه به جای اروپا و ایالات متحده به چین، هند و خاورمیانه تغییر مسیر خواهد داد و دوباره از آن نقطه به اروپا و ایالات متحده صادر خواهد شد (یا حداقل با کمی تغییر در آن). نتیجه این اتفاق افزایش هزینهها، زمان طولانیتر تحویل و کمبود مداوم خواهد بود.
تورم نیز موقتی یا گذرا نیست. وقتی قیمت گاز طبیعی، نفت، فلزات استراتژیک و محصولات کشاورزی افزایش مییابد، بعید است که به راحتی کاهش پیدا کند، مگر چیزی شبیه رکود جهانی ایجاد شود.
بنابراین، غرب بین دو انتخاب است، قبول یک رکود بزرگ یا قبول تورم بالا. هر دو سناریو برای طلا مثبت است. در مورد تورم، مشخص است که تورم بالا برای طلا مثبت است. چرا که همواره تورم جلوتر از نرخ بهره افزایش مییابد. البته نرخ بهره نیز افزایش خواهد یافت، اما برای چند سال آینده احتمالا همچنان نرخ بهره واقعی منفی باقی میماند.
اما در مورد رکود، برخلاف تصور سرمایهگذاران، یک رکود جدی نیز برای طلا خوب است. قیمت طلا در طول رکود بزرگ دهه ۱۹۳۰ تقریبا ۷۵ درصد افزایش یافت. آن هم در دورهای که قیمت طلا شناور نبود و توسط دولت مهندسی میشد.
بنابراین در هر سناریوی محتمل، شاهد افزایش قیمت طلا خواهیم بود.