زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در حالی که درگیریهای روسیه و اوکراین همچنان در بازارهای جهانی نفت طنینانداز میشود، قرار است در جلسه کابینه بریتانیا شرکت کند تا در مورد استراتژیهایی با هدف اختلال بیشتر در فروش نفت روسیه بحث کند. در حالی که منتقدان تحریمهای غرب علیه روسیه بر اثربخشی آنها استدلال میکنند، حضور زلنسکی در چنین نشستی در سطح بالا حاکی از تلاش اوکراین برای تضعیف بنیان اقتصادی روسیه است که به شدت به صادرات نفت خود متکی است.
زمان این ابتکار عجیب است. روسیه، در واکنش به تحریمهای غرب، اخیراً تصمیم گرفته است که صادرات نفت خام خود را کاهش دهد تا بشکههای بیشتری را برای پالایشگاههای داخلی حفظ کند، زیرا پالایشگاههای این کشور پس از تعمیر و نگهداری و حمله پهپادها مجددا فعال شدهاند. صادرات نفت روسیه اکنون در پایینترین سطح از ژانویه قرار دارد و احتمالاً در ماههای گرم به همین منوال خواهد ماند و در نتیجه بشکههای کمتری به آسیا عرضه میشود که از زمان شروع تحریمها پس از حمله روسیه به اوکراین، از نفت خام ارزان روسیه تغذیه میکنند.
دوره مستر کلاس طلا
مشاهده رایگان دوره آموزشی طلا
قسمت 1 تا 3 دوره مستر کلاس طلا، جامعترین و کاملترین دوره آموزشی طلا را از طریق لینک زیر مشاهده کنید
در حالی که روسیه مقدار بیشتری از نفت خام خود را به پالایشگاه های خود میفرستد، به نظر میرسد که غرب به رهبری بریتانیا تلاشهای خود را برای تحت فشار قرار دادن بیشتر اقتصاد روسیه با هدف قرار دادن فروش نفت خود دو چندان میکند.
نبرد بر سر تحریمهای انرژی
تمرکز اصلی این تحریمها قطع خطوط حیاتی مالی است که صادرات نفت روسیه فراهم میکند و در نتیجه توانایی این کشور برای تامین مالی تلاشهای جنگی در اوکراین را کاهش میدهد. تحریمهای انرژی به عنوان ابزاری قدرتمند در این زمینه ظاهر شدهاند، اما اثربخشی و تأثیر آن موضوع بحثهای شدیدی است.
دریافت رایگان سیگنال فارکس
با عضویت در آکادمی ماکروترید، شما سیگنال، آموزش و گفتگو با تحلیلگران و اعضای آکادمی دریافت خواهید کرد.
کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده و اتحادیه اروپا، در خط مقدم تحریم صادرات انرژی روسیه بودهاند. این اقدامات برای کاهش درآمد نفتی روسیه که بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی و بودجه فدرال روسیه را تشکیل میدهد، طراحی شدهاند. با این حال، ماهیت جهانی بازار نفت این تلاشها را پیچیده میکند. در حالی که کشورهای غربی واردات نفت روسیه را کاهش دادهاند، کشورهایی مانند چین و هند برای پر کردن این شکاف وارد عمل شدهاند و نفت خام روسیه را با تخفیف خریداری میکنند.
این همسویی مجدد ضربه به اقتصاد روسیه را کاهش داده است، اما آسیب پذیریها و محدودیتهای تحریمهای یکجانبه را نیز آشکار کرده است. ارتباط بازار جهانی نفت به این معنی است که تحریمها میتواند منجر به عواقب ناخواستهای مانند افزایش قیمت انرژی و کمبود عرضه شود که بر قیمت جهانی نفت و اقتصاد در سراسر جهان تأثیر میگذارد.
مانور داخلی روسیه
اولویتبندی روسیه برای پالایش داخلی توسط جریانهای نفت خام این کشور برجسته میشود. ریستاد انرژی (Rystad Energy) 2.7 میلیون بشکه در روز در ژوئیه و اوت، قبل از بازگشت به ۲.۹ میلیون بشکه در روز در سپتامبر تولید داشت. این مقدار در ماه آوریل و مه که روسیه صادرات داشت ۳.۶ تا ۳.۷ میلیون بشکه در روز بود.
در حالی که این کاهش درآمد صادرات نفت، بودجه روسیه را تحت فشار قرار میدهد، قیمت سوخت را در داخل تثبیت میکند و سوخت کافی را هم برای اهداف غیرنظامی و هم برای اهداف نظامی تضمین میکند.
پیامدها در بازار جهانی انرژی
پیامدهای این تغییر در جریان نفت در سراسر بازار جهانی انرژی احساس میشود – اگرچه شاید کمتر از آنچه تحریمکنندگان غربی امیدوار بودند. کاهش صادرات نفت روسیه به افزایش نوسانات قیمت نفت کمک کرده است و همه چیز را از قیمت بنزین در پمپ گرفته تا قیمت تمام شده محصولات پتروشیمی تحت تاثیر قرار داده است. برای صنعت نفت و گاز، این تحولات بر اهمیت انعطاف پذیری و سازگاری در یک بازار غیرقابل پیش بینی فزاینده تاکید میکند.
یکی دیگر از پیامدهای این تغییر در جریان نفت کاهش درآمد روسیه از فروش نفت است. اما شاید نه به اندازهای که تحریمها وعده داده بودند.
قبل از جنگ، روسیه حدود ۱.۱ میلیارد دلار در روز از صادرات انرژی به دست می آورد. ماه گذشته، درآمدهای انرژی روسیه به ۷۲۰ میلیون دلار رسید – در واقع کاهشی داشته است، اما برای خزانه جنگی روسیه است که عمدتاً از طریق پول نفت دوباره پر میشود، کافی است.
آنچه در مورد تحریمها و محدودیتهای قیمتی به میان میآید، صادرات گاز طبیعی روسیه از طریق خطوط لوله به اروپا است که به همه کشورها کاهش یافته است. اما صادرات نفت خام و فرآوردههای پالایش شده آن بالا است و قیمتهای بالاتر نفت خام علیه تحریمها عمل میکند و کاهش صادرات روسیه را خنثی میکند.
روسیه ممکن است سقف قیمتی ۶۰ دلاری برای صادرات نفت خام خود داشته باشد، اما قیمت نفت در حال حاضر به اندازهای بالا است که کشورهایی مانند چین و هند که به هر حال از بیمههای غربی استفاده نمیکنند و در نتیجه عمدتاً از این سقف مصون هستند، بیش از این ۶۰ دلار را پرداخت میکنند. ناوگان سایه نفتکشها که برای انتقال نفت روسیه به این سو و آن سو بدون توجه به سقف قیمتها در دسترس هستند، همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند. استراتژی سقف قیمتی را همانطور که بسیاری از منتقدان از ابتدا پیشنهاد کرده بودند، نمیتوان به سادگی به طور ۱۰۰٪ اجرا کرد.
در پایان، تقریباً همه به جز اوکراین راضی هستند. قدرتهای غربی این رضایت را دارند که به خود ببالند که در قبال روسیه سختگیر هستند، و روی کاغذ هم درست میگویند: نفتکش به نفتکش، برخی را که در حمل و نقل نفت خام روسیه دست دارند تحریم میکنند. پوتین ادعا میکند که غرب نتوانسته درآمد نفتی او را از بین ببرد و اکثراً درست هم میگوید. معاملهگران عمده از افزایش نوسانات نفت در نتیجه جنگ و تحریمها بهره میبرند که از این طریق سودهای بزرگی به دست میآورند، و چین و هند همچنان نفت را ارزان به دست میآورند. حتی منتقدانی که میگفتند تحریمها بیاثر خواهد بود، باید به درآمدهای روسیه اشاره کنند. سرمایهگذاری در منابع و فناوریهای انرژی جایگزین نیز در حال افزایش است که با شبح نابودی مرتبط با نفت در نتیجه جنگ روسیه و اوکراین تقویت شده است. تنها اوکراین در این میان ناراضی است.
حقیقت این است که درآمدهای نفتی روسیه همچنان بودجه جنگ را تامین میکند و تحریمها و مکانیسمهای محدود کردن قیمتها نتوانسته روسیه را از درآمدهایش محروم کند. برنامههای زلنسکی برای دیدار با قدرتها برای یافتن راهحلهای جایگزین تأییدی بر همین حقیقت است.
منبع: Oilprice