اهرم (Leverage)، راز کوچک و کثیف بازارهای مالی در دوران نرخ بهره پایین است.
معاملات اغلب با درصدهای ساده اندازهگیری میشوند، با این حال، استفاده از اهرم همه چیز را بزرگ میکند. اگرچه همیشه اینطور نبوده، اما دوران پول ارزان منجر به گرایش و استقبال بیشتر از اهرم شده است.
این امر در بازار اوراق قرضه که بازده تقریباً ناچیز است، بسیار مشهود است. استفاده از اهرم بالا از طریق استقراض یا ابزارهای مشتقه میتواند به بازدهی چشمگیری منجر شود. در این حالت، تنها زمانی همه چیز اشتباه پیش میرود که یا نقدینگی دچار مشکل شود یا اهرمها لایه لایه شوند.
همه اینها در مارس 2020 با فراگیر شدن همه گیری ویروس کرونا به اوج رسید. واکنش استاندارد به یک فاجعه جهانی، خرید اوراق قرضه بود که منجر شد بازده به سرعت از 1.6% در اواسط فوریه به 0.3% در 9 مارس کاهش یابد. با این حال در روزهای بعد که بازارها در سراسر جهان دچار وحشت کامل شدند، بازده به محدوده بالاتر و به سطح 1.25% بازگشت.
این افزایش غیرمنتظره منجر شد بانک مرکزی آمریکا در صوتجلسه FOMC، برنامه خود مبنی بر خرید نامحدود اوراق قرضه در بازار آزاد را اعلام کند. به موجب این برنامه فدرال رزرو تعهد کرد که روزانه بیش از 300 میلیارد دلار اوراق خزانهداری را از بازار ثانویه خریداری کند.
علیرغم برخی گزارشات که نشان از کمبود نقدینگی در بازار اوراق خزانهداری داشت، فدرال رزرو هرگز به مشکل اصلی یعنی استفاده بیش از حد از اهرم رسیدگی نکرد. در عوض نرخهای بسیار پایین را باز هم پایینتر کشاند و پول بیشتری چاپ کرد که معاملهگران را ترغیب کند تا از اهرم بیشتری استفاده کنند.
با گذشت زمان، اعتیاد به اهرم در سطح جهانی گسترش یافته است. قبل از اینکه بیل هوانگ از Archegos ثروت 20 میلیارد دلاری شخصی خود را با خاک یکسان کند و میلیاردها دلار برای بانکهای وال استریت هزینه بتراشد، وی صندوق خود را با اهرم 5 برابری یا بیشتر اداره میکرد.
محبوبیت معاملات آپشن یا اختیار معامله (Option) و مشتقات (Derivatives) نیز نتیجهای همچون استفاده از اهرم را پی داشت. شرکتهای فروشنده اختیارات معامله، موضوعات معامله را در حجم بالاتری نسبت به پول نقدی که در اختیار دارند میفروشند یا میخرند تا ریسک را خنثی کنند.
علاوه بر این، معاملات اعتباری (Margin lending) محبوبتر از همیشه شده است.
نمودار بالا با اینکه تمام روشهای استفاده از اهرم را نشان نمیدهد، اما تصویر خوبی از روند کلی را نشان میدهد.
وقتی اهرم حذف شود، چه اتفاقی رخ میدهد؟
معاملات اهرمی تا زمانی که همه چیز طبق روال پیش میروند، خوب هستند. در زمان استفاده زیاد از اهرم در بازار، همه چیز رشد میکند. این مسئله منجر میشود خریداران بیشتر هجوم آورند و اهرمها همچنان اضافه شوند.
سهام حوزه فناوری با اهرم و اختیارات خرید (Call) فراتر از هر ارزش بنیادی معقولی رشد کردند. در این جنگل که همه دنبال طعمهای برای دریدن هستند، هر جا که بازدهی مثبتی حاصل شود، اهرمها فورا در آن نقطه اوج میگیرند.
برای سرمایهگذاران منطقی است در جهانی که نرخ بهره وام تقریبا صفر است به صورت نامحدود سرمایه گذاری کنند. اوراق بهادار با بازده 3% که با نرخ استقراض 0.5٪ اهرم میشود، بازده سالم 3 برابر دارد.
مشکل اینجاست که فعالان بازار اکنون به بازاری نگاه میکنند که نرخ بهره 3.50 – 3.75% را طی 15 ماه آینده برای بانک مرکزی آمریکا قیمتگذاری کرده است.
این به معنای وام گرفتن با نرخ 4% برای تأمین مالی بازدهی 3٪ است که معامله خوبی نیست.
در حال حاضر معاملهگران هنوز هم میتوانند نسبتاً ارزان وام بگیرند، اما افرادی که معاملات اهرمی دارند اکنون میدانند که در نهایت باید از آن خارج شوند. این معاملهگران میتوانند اکنون از معامله خارج شوند یا زمانی که نرخها به 3.50% رسیده است. هیچ کس نمیخواهد آخرین کسی باشد که از بازی خارج میشود.
واضحترین مدرک مبنی بر اینکه کاهش اهرمها عامل کلیدی در رکود فعلی بازار است، این است که تقریباً همه چیز در حال سقوط است. در زمان عادی ریسک گریزی، افراد سهام میفروختند و اوراق قرضه میخریدند. اما اکنون هر دو را میفروشند.
علاوه بر این، معاملات اختیار فروش (Put) به سمت اهرمی شدن پیش میرود که این امر متعاقبا منجر میشود معاملات فروش نیز اهرمی شوند.
به دلیل سالها لایهبندی روی اهرم، برداشتن آن فرآیندی دردناک خواهد بود.
نتیجه نهایی این است که بانک مرکزی آمریکا یک هیولا فرانکشتاین از معاملات اهرمی ایجاد کرده و اکنون در تلاش است تا هیولا را بدون کشتن اقتصاد به قتل برساند. سوال این است که آیا موفق میشود؟
منبع: Forexlive
برای پیگیری اخبار روز و فوری فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرام UtoFX بپیوندید.
بیشتر بخوانید: