در اوایل ماه مارس، قیمت طلا وارد یک روند صعودی خیرهکننده شد و طی چند هفته تقریباً ۲۰ درصد افزایش یافت. قیمت نقره نیز با افزایش بیش از ۱۴ درصد در ماه گذشته، روندی صعودی داشته است. به نظر میرسد محرک افزایش قیمتها ترکیبی از انتظارات برای کاهش نرخ بهره واقعی، نگرانی در مورد سطوح بدهی ایالات متحده و خرید توسط سرمایهگذاران خرد چینی و بانک مرکزی چین بوده است. اما آیا این روند پایدار خواهد ماند؟
روند صعودی اخیر طلا لزوماً با الگوی عادی مطابقت ندارد. به عنوان مثال، قیمت طلا اغلب با نرخ بهره واقعی به صورت معکوس حرکت میکند؛ طلا بازدهی ندارد و بنابراین هزینه فرصت نگهداری آن در زمانی که بازدهی واقعی (تنظیمشده با تورم) بالاتر باشد، بیشتر است. اما این بار حتی با وجود افزایش نرخ بهره واقعی، قیمت طلا نیز رشد کرده است.
طلا اغلب به عنوان یک دارایی برای مقابله با تورم در نظر گرفته میشود، اما زمانی که سرعت رشد قیمتها در اواخر سال ۲۰۲۲ و بخش زیادی از سال ۲۰۲۳ در حال افزایش بود، قیمت این فلز گرانبها به سختی تغییر کرد. با این حال، در زمانی که فشارهای تورمی شروع به کاهش کردهاند، قیمت طلا افزایش یافته است. همچنین طلا اغلب با دلار به صورت معکوس حرکت میکند، اما دلار آمریکا از ابتدای سال در حال افزایش بوده است.
با توجه به این موارد، واضح است که عناصر دیگری در حال کار هستند؛ ترس از سطوح بدهی ایالات متحده ممکن است یک عامل باشد و افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی نیز احتمالا برخی از سرمایهگذاران را به سمت پناهگاههای امن سوق بدهد.
تنشهای ژئوپلیتیکی نیز در خرید طلا توسط بانکهای مرکزی نقش دارد. دولتهای اروپایی اعلام کردهاند که میخواهند از ذخایر ارزی روسیه برای بازسازی اوکراین استفاده کنند. مقامات روسی استدلال کردهاند که نگهداری ذخایر به صورت طلا، دور زدن تحریمها را آسانتر میکند. این فقط روسیه نیست، بلکه تعدادی از کشورهای دیگر از جمله چین نیز چنین وضعیتی دارند. بانکهای مرکزی این کشورها با توجه به روابط پرتنش با ایالات متحده، تمایل کمتری به خرید اوراق قرضه خزانهداری آمریکا دارند و به طلا روی آوردهاند.
شورای جهانی طلا میگوید که میزان خرید طلا توسط بانکهای مرکزی در سال ۲۰۲۳ به دومین سطح بالای خود در تاریخ رسیده است. ارزش این خریدها که بین سپتامبر ۲۰۲۰ و دسامبر ۲۰۲۳ بوده، معادل حدود ۱۵۵ میلیارد دلار است.
ژرژ لکیم، مدیر صندوق WS Amati Strategic Metals، دارایی این صندوق را در فلزات گرانبها افزایش داده است که اکنون ۶۰ درصد از کل داراییها را تشکیل میدهد.
لکیم میگوید: «قیمت فلزات گرانبها به دلیل تقاضای قوی سرمایهگذاران خرد و بانک مرکزی چین، همراه با نگرانیهای کلی در مورد سطوح بدهی جهانی و تشدید ریسکهای ژئوپلیتیکی، در حال افزایش است. ما سهام خود را در لیتیوم در سهماهه اول سال ۲۰۲۴ به ۱۶ درصد کاهش و در مقابل، دارایی خود را در فلزات گرانبها به ۶۰ درصد افزایش دادیم.»
بازار طلا و نقره در ماه مارس ۲۰۲۴ و با ادامه یافتن در آوریل، عملکرد بسیار بهتری را از خود نشان داد. با افزایش نگرانیها در مورد سطوح بالای بدهی جهانی و هزینههای مربوط به پرداخت بهرهی این بدهی، توجه به این فلزات گرانبها در حال افزایش است.
شدت گرفتن تنشهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و اروپای شرقی نیز تقاضا برای طلا را به عنوان یک پناهگاه امن افزایش داده است.
تحلیلگران همچنین اشاره میکنند که نقره با توجه به اینکه بیش از ۱۴ درصد از تقاضای آن اکنون مستقیماً به بازار پررونق سلولهای فتوولتائیک برای پنلهای انرژی خورشیدی مرتبط است، به ویژه جذاب به نظر میرسد. به گفتهی یکی از تحلیلگران، “بازار نقره در سه سال گذشته با کمبود عرضه مواجه بوده است و انتظار میرود این کمبود در سالهای آتی به طور قابل توجهی افزایش یابد.”
تحلیلگران دیگری بر این باورند که سهام شرکتهای مرتبط با طلا و نقره ارزش واقعی بالایی دارند، اگرچه نسبت به قیمت لحظهای فلزات عقب ماندهاند. آنها میگویند که پس از افت شدید قیمتها در ماه فوریه، نسبتهای ارزش به درآمد به پایینترین حد تاریخی خود رسیدند و با وجود بهبود اخیر در قیمت سهام، همچنان در نزدیکی کف تاریخی باقی ماندهاند. همچنین انتظار میرود که ادغام و مالکیت شرکتهای حوزه فلزات گرانبها در سال ۲۰۲۴ افزایش یابد که این امر نیز باید از قیمتها حمایت کند.
یکی از مدیران صندوقهای طلا نیز با جذاب بودن ارزش سهام شرکتهای حوزه فلزات با توجه به افزایش قیمت طلا موافق است. این سهامها تحت تأثیر نگرانیها در مورد فشارهای هزینهای برای شرکتهای معدنی عقب نگه داشته شده، اما با کاهش تورم، این نگرانیها نیز فروکش کردهاند.
وی میگوید: “با رسیدن قیمت طلا به سطوح بیسابقه، پیشبینی مسیر آتی قیمتها دشوارتر شده است. با این حال، در صورت کاهش قیمت، سقف قبلی یعنی ۲۰۷۵ دلار برای هر اونس میتواند یک کف حمایتی قوی ایجاد کند.”
“اگر این گفته درست باشد و طلا وارد یک محدوده قیمتی جدید شود، در این صورت ارزش سهام این شرکتها با توجه به افزایش قابل انتظار جریان نقدی پس از آخرین جهش قیمتی، جذاب به نظر میرسد. در یک محیط با افزایش قیمت، شرکتهای این حوزه تمایل به عملکرد بهتر از خود طلا دارند.”
وی میافزاید که آنها تعدادی شرکت با رشد خوب مشاهده میکنند که این امر همچنین باید هزینههای تولید به ازای هر اونس را کاهش دهد: “بهبود هزینهها و افزایش ادغام و مالکیت احتمالاً منجر به عملکرد بهتر سهام شرکتهای طلا نسبت به رشد کلی قیمت طلا خواهد شد.”
یکی دیگر از تحلیلگران با اشاره به حرکت اخیر طلا، گامی فراتر گذاشته و میگوید که این حرکت نشاندهندهی یک تغییر اساسی در درک ریسک است.
وی میافزاید: “اقدامات بانکهای مرکزی، نگرانیهای فزاینده در مورد ارزهای فیات و ویژگیهای منحصر به فرد طلا، همگی به یک تغییر پارادایم قریبالوقوع در نحوه درک و ارزشگذاری داراییهای بدون ریسک مالی توسط بازارهای مالی اشاره دارد. طلا آماده است تا جایگاه خود را به عنوان دارایی ذخیره بدون ریسک جهانی و ستون اصلی سیستم مالی جهانی بازیابد.”