اوپک و متحدانش بر تمدید کاهش تولید نفت توافق کردند
روز یکشنبه، اوپک پلاس با تمدید بخش اعظم کاهش تولید نفت خود تا سال ۲۰۲۵ موافقت کرد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که رشد تقاضا ضعیف، تولید آمریکا در حال افزایش و نرخ بهره نیز بالاست. در حال حاضر، اوپک پلاس در مجموع ۵.۸۶ میلیون بشکه در روز (معادل حدود ۵.۷ درصد از تقاضای جهانی) نفت کمتری تولید می‌کند. این میزان کاهش شامل ۳.۶۶ میلیون بشکه در روز است که قرار بود تا پایان سال ۲۰۲۴ منقضی شود و همچنین ۲.۲ میلیون بشکه در روز کاهش داوطلبانه توسط هشت عضو که تاریخ انقضای آن پایان ژوئن ۲۰۲۴ تعیین گشت.
اعلام این خبر منجر به سقوط قیمت نفت شد، به طوری که قیمت نفت خام برنت برای تحویل در ماه آتی به پایین‌ترین حد چهار ماهه اخیر یعنی زیر ۷۷ دلار در هر بشکه رسید. این کاهش معادل ۸ دلار در هر بشکه نسبت به بالاترین قیمت هفته گذشته و بیش از ۱۵ دلار در هر بشکه پایین‌تر از بالاترین قیمت سال جاری که در ماه آوریل ثبت شده بود، می‌باشد.
تحلیلگران کالایی در استاندارد چارترد خاطرنشان کرده‌اند کاهش بیش از حد قیمت نفت ناشی از تسلط ترکیبی از بدبینی شدید کلان اقتصادی، موقعیت‌های معاملاتی فروش و معاملات الگوریتمی بیش از حد هیجانی بوده که معاملات مبتنی بر تحلیل بنیادی را تحت‌الشعاع قرار داده است. طبق داده‌های بلومبرگ، بازارهای آتی نفت اکنون به جای داشتن موقعیت خرید خالص در نفت برنت در پایان هفته گذشته، دارای موقعیت فروش خالص هستند.
استاندارد چارترد می‌گوید کاهش شدید قیمت نفت ناشی از انتظارات بازار برای بازگشت حجم قابل توجهی از نفت اوپک پلاس به بازارهای جهانی در سال ۲۰۲۴ بوده است؛ با این حال، تحلیلگران این استدلال را چندان منطقی نمی‌دانند. به گفته استاندارد چارترد، با فرض اینکه شرایط بازار به گونه‌ای باشد که رشد تولید امکان‌پذیر گردد، افزایش تولیدات در سه‌ماهه چهارم نسبت به سه‌ماهه دوم احتمالاً حدود ۳۶۰ هزار بشکه در روز خواهد بود و تحلیلگران بر این باورند اوپک پلاس بدون برهم زدن تعادل بازار، ظرفیت افزایش تولید به میزان ۱ میلیون بشکه در روز را دارد.
علاوه بر این، استاندارد چارترد معتقد است خروج تدریجی از روند کاهش تولید مشروط به وضعیت بازارهای جهانی در آن زمان خواهد بود، با توجه به اینکه اکثر بازارهای دارایی عمومی انتظار ندارند فدرال رزرو صرف نظر از داده‌ها و رویدادهای آینده، به طور کامل از دستورالعمل‌های پیش‌فرض فعلی خود پیروی کند. با این حال، واکنش بازارهای نفت به نظر می‌رسد حاکی از آن است دستورالعمل‌های پیش‌فرض ارائه‌شده توسط هشت کشور عضو اوپک پلاس، صرف نظر از هر اتفاقی که بیفتد، بیانگر عزم آنها برای تولید است.
استاندارد چارترد به تعدادی دیگر از عوامل مثبت که بازارها نادیده گرفته‌اند، اشاره کرده است که عبارتند از:
- تمدید ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز کاهش داوطلبانه که در آوریل ۲۰۲۳ توافق شده بود تا پایان سال ۲۰۲۵ ادامه یابد.
- تایید مجدد سطح تولید مورد نیاز برای همه کشورهای اوپک پلاس در طول سال ۲۰۲۵.
- دستیابی به توافق نهایی در بحث طولانی‌مدت با امارات که منجر به افزایش ۳۰۰ هزار بشکه در روز در سطح تولید مورد نیاز این کشور طی نه ماه از ژانویه ۲۰۲۵ خواهد شد.
- توافق روسیه، عراق و قزاقستان برای ارائه جدول جبران مازاد تولید نیمه اول سال تا پایان ماه ژوئن.
- تعویق بحث در مورد اهداف تولید بر اساس ارزیابی‌های ظرفیت توسط مشاوران ثالث تا اواخر سال ۲۰۲۵ که ممکن است مبنایی برای بحث در مورد تولید مورد نیاز سال ۲۰۲۶ باشد.
- اعطای اختیار به کارگروه نظارت مشترک برای درخواست برگزاری نشست اوپک پلاس در هر زمان یا برگزاری جلسات اضافی در صورت تمایل.
در مجموع، تحلیلگران استاندارد چارترد می‌گویند تصمیمات اوپک پلاس در نهایت برای قیمت نفت مثبت خواهد بود. از همه مهمتر، گزارش اوپک پلاس با افزایش شفافیت، احتمال وقوع رویدادهای ریسک نزولی را به حداقل رسانده است.
ناامیدی گاوهای نفت از برنامه تولید اوپک پلاس
سال‌ها است فعالان بازار از عدم شفافیت اوپک پلاس در مورد برنامه تولید فراتر از سه ماه آینده شکایت داشتند. این آخر هفته، اوپک پلاس جدول زمانی کاملی از سطوح تولید برنامه‌ریزی‌شده تا سپتامبر ۲۰۲۵ ارائه کرد، اما این امر باعث ناامیدی گاوهای نفت شد.
مهم‌ترین عامل ناامیدی، برنامه برای کاهش تدریجی برخی از کاهش‌های اضافی داوطلبانه تولید از اکتبر امسال بود. در حالی که اوپک پلاس اکثر کاهش‌های تولید را تا سال ۲۰۲۵ تمدید کرد، اعلام داشت می‌تواند پس از پایان سه‌ماهه سوم ۲۰۲۴ برخی از کاهش‌های داوطلبانه را با در نظر گرفتن شرایط بازار، کاهش دهد. اکثر تحلیلگران اعلامیه اوپک پلاس در این آخر هفته را به دلیل برنامه کاهش تدریجی کاهش‌ها، برای قیمت نفت در اواخر سال نزولی می‌دانند. با این حال، اکثر تحلیلگران فکر نمی‌کنند شرایطی در بازار وجود داشته باشد که گروه بتواند عرضه را به تدریج در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۴ افزایش دهد.
اعلام برنامه‌ای دقیق توسط اوپک پلاس برای تولید تا سال ۲۰۲۵، همزمان با احساس نزولی که قبلاً بر بازار حاکم شده است، ناشی از نگرانی‌های مربوط به تقاضای ضعیف‌تر از حد انتظار نفت در کوتاه‌مدت بود.
در واقع، احتمال رشد تقاضای ضعیف‌تر از تخمین‌های اوپک مبنی بر رشد ۲.۲۵ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۴، همراه با برنامه کاهش احتمالی کاهش‌ها از اوایل امسال و افزایش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای سهمیه امارات برای سال آینده، باعث کاهش شدید قیمت نفت در این هفته شد.
چشم‌انداز بازار نفت پس از تصمیم اوپک پلاس
تحلیلگران نسبت به تصمیم اوپک پلاس برای افزایش تدریجی تولید از اکتبر سال جاری، دیدگاه منفی دارند. گلدمن ساکس اعتقاد دارد این تصمیم نشان‌دهنده تمایل تولیدکنندگان برای افزایش تولید به محض فراهم شدن شرایط بازار است. تحلیلگران این بانک سرمایه‌گذاری در یادداشتی که رویترز منتشر کرده است، می‌گویند: «اعلام برنامه‌ای با جزئیات غیرمنتظره برای کاهش سهمیه‌های اضافی، حفظ سطح پایین تولید را در صورتی که بازار ضعیف‌تر از انتظارات خوش‌بینانه اوپک باشد، دشوار می‌کند.» به گفته دین استرویین، رئیس تحقیقات نفت در گلدمن ساکس، «در نتیجه این نشست نزولی و با توجه به افزایش غیرمنتظره اخیر ذخایر نسبت به پیش‌بینی‌های ما، در حال حاضر قیمت ۷۵ تا ۹۰ دلاری پیش‌بینی‌شده برای نفت برنت را کمی خوش‌بینانه می‌دانیم.»
رایان مک‌کی، تحلیلگر کالایی در TD Securities در یادداشتی که بلومبرگ به آن اشاره کرده، نوشت: «کاهش ریسک مازاد عرضه قبلاً بر قیمت‌ها و اختلاف قیمت نفت خام در سررسیدهای مختلف تأثیر گذاشته و توافق اوپک برای تغییر روند این موضوع کار زیادی نکرده است.»
سهديو، معاون ارشد و رئیس بخش معاملات نفت و راه‌حل‌های پایین‌دستی در ريستاد انرژی، اظهار داشت: «حاصل کلام این است که محاسبات اوپک پلاس یک محاسبه غیرشفاف می‌باشد.» با این حال، اوپک پلاس احتمالا به بررسی بنیادهای بازار فراتر از سه‌ماهه سوم خواهد پرداخت و در کوتاه‌مدت فرصتی برای کاهش سهمیه‌ها پیدا نخواهد کرد. تقاضای سه‌ماهه سوم و تراز بازار ممکن است باعث شود کاهش سهمیه‌ها از اکتبر معکوس شود، اما به گفته سهديو، اوپک پلاس احتمالاً ترازهای سه‌ماهه چهارم و فراتر از آن را در نظر خواهد گرفت. طبق پیش‌بینی ریستاد انرژی، انتظار می‌رود این ترازها شامل رشد تقاضای بدون تغییر در سه‌ماهه آخر سال، کاهش تقاضای نفت خام در پالایشگاه‌ها و رشد نزدیک به ۱ میلیون بشکه در روز عرضه غیراوپک پلاس باشد. سهديو خاطرنشان کرد: «بنیادهای سال ۲۰۲۵ نشانه محکمی برای تغییر راهبرد اوپک پلاس ارائه نمی‌دهد.»
هلیما کرافت، رئیس بخش راهبرد جهانی کالایی در RBC گفت بازار نباید نسبت به اعلام اوپک پلاس بیش از حد نزولی شود، زیرا بازگشت از سهمیه‌های کاهش‌یافته بستگی به شرایط بازار دارد و ممکن است اصلاً در سال جاری آغاز نشود. کرافت در یادداشتی که MarketWatch منتشر کرده، نوشت: «در حالی که هر پیامی برای اضافه کردن دوباره تولیدات توسط بازار نزولی‌ها مورد توجه قرار خواهد گرفت، ما فکر می‌کنیم مهم است که اجرای جدول زمانی کاهش تدریجی بر اساس داده‌ها باشد و در پایان تابستان مورد بازبینی قرار گیرد.» این تحلیلگر همچنین اضافه کرد که RBC جدول زمانی اوپک را به عنوان یک برنامه کاهش تدریجی آرمانی و نه یک خط‌مشی الزام‌آور می‌داند.
تحلیلگران کالایی ING، وارن پاتر و ایوا مانتي در یادداشتی که روز چهارشنبه منتشر شد، نوشتند افت قیمت نفت در این هفته بیش از حد بوده است. آنها گفتند: «در حال حاضر مازاد کمی را برای سال ۲۰۲۵ با بازگشت تدریجی عرضه اوپک پلاس پیش‌بینی می‌کنیم، اما موقعیت‌های سفته‌بازی عمدتاً روی کوتاه‌مدت تمرکز خواهند کرد.» ING همچنین معتقد است بازار نفت اکنون وارد محدوده اشباع فروش شده، اما ضعف در حاشیه سود پالایشگاه‌ها همچنان دغدغه بازار باقی مانده است.
