بیش از ۱۶۰۰۰ تحریم علیه روسیه اعمال شده است. با این حال، اقتصاد و ماشین جنگی روسیه در سال ۲۰۲۳ ۳.۶% رشد کرد و پیش بینی میشود در سال ۲۰۲۴ رشد ۲.۶ درصدی دیگر را تجربه کند.
نزدیک به شش درصد از تولید ناخالص داخلی روسیه صرف هزینهکردهای نظامی میشود. در زمانی که زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در تلاش برای به دست آوردن تسلیحات، منابع مالی و نیروزی نظامی جدید است، به نظر میرسد ولادیمیر پوتین به جاهطلبیهای خود برای آینده مطمئن است.
چگونه ۱۶۰۰۰ تحریم استراتژیک صادر شده توسط برخی از قدرتمندترین اقتصادهای جهان نتوانستند پوتین را از مسیر خود خارج کنند؟
پاسخ کوتاه نقش طلا است.
نقش طلا
تحریمها علیه روسیه باید استراتژیک باشد و شرایط این کشور را هدف قرار دهد.
تحریمهای اقتصادی حمل و نقل و تجارت با روسیه را هدف قرار داده است، اما بازار طلا محیط عظیمی است که تا حد زیادی دست نخورده باقی مانده است. پس از اینکه روسیه دو سال پیش به اوکراین حمله کرد، بریتانیا، یک دلال بزرگ طلا با یکی از بزرگترین ذخایر طلای جهان، تمام واردات طلای روسیه را به بریتانیا کاهش داد.
بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، روسیه با تولید ۳۲۴.۷ تن طلا در سال ۲۰۲۳، پس از چین با ۳۷۴ میلیون تن، دومین تولیدکننده بزرگ طلا در سال ۲۰۲۳ است. انتظار میرود روسیه تا سال ۲۰۲۶ تولید طلا را چهار درصد در سال افزایش دهد.
از سال ۲۰۱۳، روسیه برای تحریمهای غرب آماده شده است و توانسته اقتصاد خود را از معاملاتی که به دلار آمریکا نیاز دارد، جدا کند.
در اوایل سال ۲۰۲۲، روسیه واحد پول خود، روبل، را به طلا متصل کرد و اکنون ۵۰۰۰ روبل معادل یک اونس طلای خالص است. برنامه این بود که روبل از یک نظام نرخ ثابت ارز به استاندارد طلا تغییر کند تا روبل به یک جایگزین معتبر طلا با نرخ ثابت تبدیل شود.
معمولاً دلیل حفظ ذخایر طلا استفاده از آن برای تسویه معاملات خارجی در داخل و خارج از کشور است. دارندگان طلا میتوانند آن را در یکی از چندین بورس شمش معامله کنند یا میتوانند آن را با ارزها برای تسویه تراکنشها مبادله کنند و سپس دوباره به شمش تبدیل کنند.
دریافت رایگان سیگنال فارکس
با عضویت در آکادمی ماکروترید، شما سیگنال، آموزش و گفتگو با تحلیلگران و اعضای آکادمی دریافت خواهید کرد.
به عنوان مثال، ونزوئلا – کشوری که به شدت تحریم شده است – در ازای دریافت کمک فنی برای تولید نفت، شمش طلا به ایران فرستاد.
معمولا کشورها طلا را به عنوان پشتوانه برای ایمن سازی در برابر شوکهای مالی گستردهتر جهانی خریدار میکنند. بسیاری از بانکهای مرکزی با سرعتی سرسامآور در حال خرید طلا هستند و حدود ۱۰۷۳ تن طلا در سال ۲۰۲۲ خریداری شده است. هر تن حدود ۶۵ میلیون دلار آمریکا است، که به این معنی است که ۱۱۰.۶ میلیارد دلار طلا در سال ۲۰۲۳ به ذخایر بانکهای مرکزی جهانی رفته است.
قیمت طلا در نوسان
چین بزرگترین تولید کننده طلا در جهان و همچنین دومین خریدار بزرگ آن در جهان است. چین در سال ۲۰۲۲ ۶۷.۶ میلیارد دلار طلا وارد کرد، در حالی که سوئیس با واردات ۹۴.۹ میلیارد دلار در رتبه اول قرار گرفت.
تقاضای چین برای طلا به تثبیت ارز این کشور مربوط میشود. در سال ۲۰۲۲، اگر شخصی یک آپارتمان جدید در شانگهای خریداری میکرد، اغلب سازنده چند شمش طلا را برای شیرین کردن معامله پیشنهاد میدادند.
شورای جهانی طلا استدلال میکند که طلا امنترین مکان برای سرمایه گذاری در زمان جنگ است. اما اگر این مسئله درست میبود، باید یک بازار صعودی دائمی برای طلا وجود میداشت که قدمت آن به دوران توتعنخآمون برمیگشت و قیمت امروز طلا بینهایت میبود. (توتعَنخآمو یازدهمین فرعون مصر باستان از دودمان هجدهم یا همان پادشاهی نو بود. توتعنخآمون از نامدارترین فراعنه مصر باستان است و به او شاه توت هم میگویند.)
قیمت طلا مثل هر چیز دیگری بالا و پایین میشود. به همین دلیل است که هدف پوتین از تبدیل روبل به طلا به دلیل باهوشی وی نیست بلکه به دلیل ناچاری است.
بریتانیا، ایالات متحده و کانادا به طلای روسیه دست نخواهند زد. اما دیگران این کار را خواهند کرد. امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۲ پس از تحریمهای انگلیس، ۹۶.۴ تن (۶.۲ میلیارد دلار) طلای روسیه وارد کرد. این رقم ۱۵ برابر بیشتر از واردات ۱.۳ تنی سال ۲۰۲۱ (۸۴.۵ میلیون دلار آمریکا) است.
اینکه چرا بسیاری از جتهای خصوصی پس از جنگ و تحریمهای متعاقب آن روسیه را به مقصد دبی ترک کردند، جای تعجبی ندارد.
مشتری بزرگ دیگر طلای روسیه، سوئیس است.
در سال ۲۰۲۲، سوئیس ۷۵ تن طلای روسیه (۴.۸۷ میلیارد دلار) وارد کرد. در سال ۲۰۲۳، سوئیس حدود ۸.۲۲ میلیارد دلار طلا از امارات متحده عربی وارد کرد. امارات متحده عربی خودش طلا تولید نمیکند، اما مبالغ هنگفتی از روسیه خریداری میکند همچنین این کشور ۳.۹۲ میلیارد دلار از ازبکستان، همسایه همسایه روسیه، طلا خریداری کرده است.
میلیاردها میلیارد دلار طلای روسیه آزادانه با بالاترین نرخ دلار معامله میشوند و در عین حال از تمام آن ۱۶۰۰۰ تحریم اجتناب میشود.
به همین دلیل است که تحریمهای جهانی علیه روسیه چیزی را از مسیر خود خارج نکرده است. اما برای اینکه طرح پوتین برای مقاومت اقتصادی از طریق طلا عملی شود، باید ارزش طلا افزایش یابد. هدف بلندمدت او این است که طلا، نه دلار آمریکا، ارز تجاری جهانی باشد.
مصرف کننده عادی
شهروندان عادی چه نقشی دارند و چگونه میتوانند به تعیین آنچه در آینده رخ میدهد، کمک کنند.
در حال حاضر، اگر عضو کاستکو (Costco) باشید، میتوانید یک اونس طلای سوئیس را به قیمت ۳۰۴۵ دلار کانادا سفارش دهید. این یک سرمایه گذاری سفته بازانه نیست. ارزش طلای فیزیکی تا کریسمس چهار برابر نخواهد شد.
در عوض، خرید طلا پوشش ریسکی در برابر تورم و کاهش ارزش پول در زمان عدم اطمینان است.
اگر مصرفکنندگان، بانکهای مرکزی و سرمایهگذاران آمریکای شمالی به اندازه کافی برای خرید انبوه طلا وحشت داشته باشند، قیمت آن بالا میرود و طرح پوتین عملی میشود.
در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۳، مصرف کنندگان آمریکایی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار شمش طلا را تنها از طریق کاستکو خریداری کردند.
لکه دار کردن طلا
برای خنثی کردن طرح پوتین، باید درخشش طلا حذف شود. افزایش عرضه طلا میتواند قیمت را کاهش دهد. استرالیا، کانادا و ایالات متحده نقش مهمی در تولید طلا دارند.
افزایش نرخ بهره نیز باعث کاهش قیمت طلا میشود. فروش انبوه داراییهای دولتی طلا نیز میتواند باعث کاهش ارزش روبل شود، اما احتمالاً برای دلارهای آمریکا و کانادا نیز چنین اتفاقی خواهد افتاد.
هیچ سیاست واحدی نمیتواند اهداف پوتین را خنثی کند، چرا که این امر مستلزم ایجاد اختلال در عرضه طلا در خارج از روسیه است که به معنای مشمول شدن امارات متحده عربی نیز میشود.
اما با توجه به ۱۶۰۰۰ تحریم علیه روسیه، یک تحریم هوشمندانه دیگر علیه امارات ممکن است تخم طلایی باشد که زلنسکی در حال حاضر به آن نیاز دارد.