مقامات در مورد اثرات گسترده‌تر افزایش هزینه‌ها، ناشی از گسترش درگیری اسرائیل و حماس اختلاف نظر دارند.
بانک‌های مرکزی نیز در مورد چگونگی واکنش به جهش احتمالی قیمت انرژی در صورت تشدید جنگ اسرائیل و حماس اختلاف نظر دارند.
در حالی که تعیین‌کنندگان نرخ بهره به طور معمول نوسانات در بازارهای انرژی را نادیده می‌گیرند، روسای بانک‌های مرکزی در کانادا و بریتانیا اعلام کردند که باید به ریسک تورمی ناشی از افزایش قیمت‌های نفت و گاز رسیدگی کنند.
مکلم، رئیس بانک مرکزی کانادا، به فایننشال تایمز گفت که کنترل اثرات متعاقب شوک‌های قیمت انرژی به دلیل موج اخیر تورم – بزرگترین جهش در یک نسل – می‌تواند چالش‌برانگیزتر باشد.
به گفته وی: «وقتی برای دو سال بالاتر از هدف [تورم خود] بوده‌ایم، انتظارات بالاتر از هدف است و کسب‌وکارها به سرعت هزینه‌های ورودی را به مصرف کنندگان منتقل می‌کنند و باید محتاط‌تر باشیم».
“اگر هزینه حمل و نقل بالاتر باشد”، انتقال قیمت سوخت بالاتر به قیمت سایر کالاها و خدمات، نشانه‌ای است که ما کارهای بیشتری برای انجام دادن داریم.»
چنین استدلال‌هایی با پافشاری قبلی برخی از بانک‌های مرکزی مبنی بر اینکه افزایش قیمت انرژی – که به راحتی با افزایش نرخ بهره خنثی نمی‌شود – در تضاد است و تنها تأثیری گذرا بر تورم دارد.
در چشم انداز تورمی خود که هفته گذشته منتشر شد، بانک مرکزی انگلیس همچنین خاورمیانه و انرژی را به عنوان یکی از “ریسک‌های صعودی” برای ثبات قیمت‌ها عنوان کرد. بیلی، رئیس بانک مرکزی انگلیس، در این جلسه گفت که جهان با “توالی شوک‌های بزرگ عرضه” روبرو شده است.
اما کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، پس از آن که این بانک در نشست سیاست گذاری خود در اواخر ماه گذشته نرخهای بهره را افزایش نداد، لحن متفاوتی از خود نشان داد.
لاگارد گفت، در مقایسه با زمانی که قیمت انرژی در سال گذشته افزایش یافت، ناحیه یورو «امروزه یک اقتصاد کاملاً متفاوت» است، چرا که کشورهای اتحادیه اروپا وابستگی خود را از واردات روسیه جدا کردند. نرخهای بهره بالاتر و تقاضای ضعیف‌تر این بار فشارهای قیمتی ناشی از خاورمیانه را محدود می‌کند.
نرخهای بهره در بالاترین سطح ۱۵ سال اخیر
یکی دیگر از اعضای شورای حاکمیتی تعیین نرخ بانک مرکزی اروپا محتاط‌تر بود و به گفت که واکنش به افزایش قیمت نفت به علت آن بستگی دارد.
این عضو بانک مرکزی اروپا بین تنش‌های بازار، که می‌توان با خیال راحت آن را نادیده گرفت، و شوک عرضه در مقیاس کاملا مشکل‌ساز، تمایز قائل شد. مثلاً اگر ایران بخواهد تنگه هرمز که از طریق آن یک سوم گاز طبیعی مایع و یک چهارم نفت منتقل می‌شود، مشکلات بیشتر خواهند شد.
رویداد بزرگی مانند این می‌تواند شباهتایی با تحریم نفتی اعراب در سال ۱۹۷۳ علیه ایالات متحده باشد که قیمت نفت خام را چهار برابر کرد. تاکنون قیمت‌ها زیر سطح ۷ اکتبر، روز حمله حماس به اسرائیل باقی مانده است.
با این حال، در اقتصادهایی که تقاضا قوی است، هزینه‌های انرژی بالاتر می‌تواند به سایر بخش‌های اقتصاد سرازیر شود چرا که کارگران و شرکت‌ها هزینه کار و محصولات خود را افزایش می‌دهند.
علیرغم رشد نسبتاً شناور در ایالات متحده، پاول، رئیس فدرال رزرو، هفته گذشته آرام به نظر می‌رسید.
او گفت که قیمت‌های جهانی نفت تا کنون واکنش چندان قابل توجهی به این درگیری نشان نداده است و مشخص نیست که آیا این درگیری “تأثیر اقتصادی قابل توجهی” خواهد داشت یا خیر. این که آیا درگیری گسترده شد یا خیر اهمیت بسیار بالایی دارد.
دیگر اعضای فدرال رزرو بیشتر نگران هستند. روز سه‌شنبه، میشل بومن، یکی از اعضای هاوکیش، نسبت به این ریسک هشدار داد که افزایش قیمت‌های انرژی می‌تواند «برخی از پیشرفت‌های انجام‌شده برای کاهش تورم کلی را معکوس کند».
بومن انتظار دارد که فدرال رزرو برای بازگرداندن تورم به هدف ۲ درصدی خود، باید “بیشتر” نرخ بهره را افزایش دهد و گفت: “در صورتی که داده‌های دریافتی نشان دهد که پیشرفت تورم متوقف شده یا کافی نیست، از چنین حرکتی برای پایین آوردن تورم حمایت خواهد کرد.”
قیمت نفت افزایش یافته اما پایین‌تر از اوج‌های قیمتی تاریخی است
در شرایط فعلی، بازارها انتظار ندارند که درگیری در خاورمیانه بر نرخ بهره جهانی تأثیر بگذارد.
مارسلو کاروالیو، رئیس اقتصاد جهانی در BNP Paribas، اعلام کرد که این بانک انتظار دارد قیمت نفت برنت در حدود ۱۰۰ دلار در هر بشکه نوسان کند. با این قیمت، بانک‌های مرکزی همچنان این شوک را سطحی می‌بینند. تنها در یک سناریوی نامطلوب، جایی که قیمت نفت تا ۱۲۰ دلار افزایش می‌یابد، سیاست‌گذاران نگران خواهند شد.
«اگر یک یا دو سال پیش در مورد شوک نفتی صحبت می‌کردید، زمانی که اوضاع در داخل کشور واقعاً داغ بود، تورم بالاتر می‌رفت، انتظارات از کنترل خارج شده بود، قیمت‌های مواد غذایی افزایش می‌یافت و نرخ بهره بسیار پایین بود، این امر برای بانک‌های مرکزی نگران‌کننده‌تر می‌بود.»
اکنون، نرخهای بهره بسیار بالاتر است و نشانه‌هایی از اعتدال در فعالیت‌ها را مشاهده می‌کنیم و نشانه‌های بسیار واضحی از کاهش تورم اصلی را شاهد هستیم.»
منبع: Financial Times
