آشنایی با سازوکار بانک مرکزی انگلیس (BOE)

بانک انگلیس Bank of England

بانک انگلیس (BOE) بانک مرکزی انگلستان است. مأموریت این نهاد، ارتقاء و حفظ ثبات پولی و مالی است. برای معامله‌گران فارکس مهم است که آخرین تغییرات بانکداری انگلیس در حوزه سیاست‌های پولی را دنبال کنند، زیرا این مسئله می‌تواند در قیمت پوند استرلینگ و جفت‌ارزهای مرتبط مانند یورو که با پوند همبستگی زیادی دارد، تاثیر زیادی داشته باشد.

معرفی بانک مرکزی انگلستان

بانک انگلیس یکی از قدیمی‌ترین بانک‌های مرکزی در جهان بشمار می‌آید. این نهاد در مالکیت دولت انگلیس است اما در هنگام تنظیم سیاست‌های پولی مستقل عمل می‌کند. نقش آن شامل تعیین سیاست‌های پولی (شامل اقداماتی نظیر هدفگذاری نرخ بهره و استفاده از ابزارهای دیگر برای تحریک یا انقباض اقتصاد کشور)، تولید اسکناس، نظارت بر برخی سیستم‌های پرداخت بانکی و اطمینان از ثبات و ایمنی سیستم مالی است.

معامله‌گران باید تنظیم سیاست پولی بانک مرکزی انگلیس را به‌عنوان یک فاکتور مهم زیر نظر داشته باشند؛ زیرا این امر می‌تواند تأثیر زیادی در بازارهای مالی داشته باشد. فاکتورهای دیگر مانند استقلال بانک مرکزی نیز حائز اهمیت است اما اهمیت این موضوع بیشتر در اقتصادهای نوظهور احساس می‌شود.

تاریخچه بانک مرکزی انگلستان

بانک مرکزی انگلستان (Bank of England) در سال ۱۶۹۴ به عنوان یک بانک خصوصی تأسیس شد تا به دولت انگلیس در تأمین مالی جنگ‌ها کمک کند. این بانک توسط ویلیام پترسون تأسیس و با سرمایه‌گذاری از سوی سرمایه‌گذاران خصوصی، شروع به کار کرد. در ابتدا، بانک مرکزی انگلستان تنها نقش یک بانک تجاری را داشت و وظایف بانکداری مرکزی به مرور زمان به آن اضافه شد.

در اوایل قرن نوزدهم، بانک مرکزی انگلستان نقش پررنگ‌تری در اقتصاد انگلستان پیدا کرد. در سال ۱۸۴۴، با تصویب “قانون پیوسته” (Peel’s Act)، این بانک مجاز به انتشار اسکناس شد و توانست انحصار انتشار پول را به دست آورد. این قانون باعث شد بانک مرکزی انگلستان به عنوان نهادی مرکزی در تنظیم سیاست‌های پولی و مالی شناخته شود.

در سال ۱۹۳۱، پس از بحران اقتصادی جهانی، بانک مرکزی انگلستان نقش مهمی در مدیریت بحران‌های مالی ایفا کرد. این بانک در طول جنگ جهانی دوم نیز به دولت انگلستان در تأمین مالی جنگ کمک کرد و نقش کلیدی در حفظ ثبات اقتصادی داشت. در سال ۱۹۴۶، بانک مرکزی انگلستان ملی شد و به مالکیت دولت درآمد.

در اواخر قرن بیستم، با رشد اقتصادی و تغییرات در نظام‌های مالی جهانی، بانک مرکزی انگلستان به استقلال بیشتری دست یافت. در سال ۱۹۹۷، این بانک به طور کامل از دولت مستقل شد و کمیته سیاست پولی (MPC) تشکیل شد تا به تنظیم نرخ بهره و سیاست‌های پولی بپردازد. این تغییرات باعث شد بانک مرکزی انگلستان بتواند نقش مؤثرتری در کنترل تورم و حفظ ثبات مالی ایفا کند.

اختیارات کلیدی اقتصادی بانک مرکزی انگلستان

دو هدف اصلی بانک مرکزی انگلیس عبارتند از:

• ثبات پولی که ثبات قیمت یا تورم است.
• ثبات مالی که ثبات و سلامت اقتصاد است.

ثبات پولی

سیاست‌های پولی برای کل اقتصاد بسیار مهم است. این سیاست‌ها مانع از رشد بی‌رویه تورم شده و با پایین‌نگه‌داشتن انتظارات تورمی باعث می‌شود اقتصاد با سرعت عادی رشد کند. به منظور حفظ ثبات قیمت، بانک مرکزی انگلیس و کمیته سیاست‌های پولی آنها (MPC) هدف تورم ۲ درصد را تعیین کرده‌اند.

اگر تورم از هدف ۲ درصد بالاتر رود، بانک مرکزی انگلیس ممکن است نرخ بهره را افزایش دهد. افزایش نرخ بهره ممکن است باعث افزایش ارزش پوند شود؛ زیرا سرمایه‌گذاران مایل هستند جریان سرمایه را به‌سوی ارزهایی با بازده بالاتر هدایت کنند. همچنین افزایش نرخ بهره، ممکن است تأثیر منفی بر بورس سهام داشته باشد، زیرا مشاغل مجبور هستند نرخ بهره بیشتری را برای وام‌های خود بپردازند و ارزش‌گذاری سهام را با نرخ بهره بالاتری تنزیل می‌شود.

با این حال، همیشه اینگونه نیست که اگر تورم بالاتر از هدف باشد، بانک مرکزی انگلیس نرخ بهره را افزایش دهد. در برخی موارد، مانند زمانی که رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) هنوز پایین یا منفی است، بانک مرکزی انگلیس ممکن است نرخ بهره را برای تحریک اقتصاد پایین نگه دارد. بانک مرکزی انگلیس همواره به دنبال ایجاد تعادل بین تورم مناسب و رشد اقتصادی است.

ثبات مالی

پایداری اقتصادی سیستم مالی برای سلامت اقتصاد انگلیس حائز اهمیت است و بنابراین لازم است که بانک مرکزی انگلیس تعبیری برای آن بیندیشد. برای حمایت از ثبات مالی، بانک مرکزی کمیته‌ای با نام کمیته سیاست مالی (FPC) را در ژوئن سال ۲۰۱۱ تأسیس کرد. از دیدگاه بازار فارکس، ثبات پولی محرک اصلی برای نرخ پوند به شمار می‌آید.

چگونه نرخ بهره بانک مرکزی انگلستان بر روی پوند اثر می‌گذارد؟

بانک مرکزی انگلیس از طریق تغییر در انتظارات نرخ بهره می‌تواند بر ارزش پوند تأثیر بگذارد. معامله‌گران باید بدانند که وقتی انتظارات نرخ بهره افزایش می‌یابد (حتی درصورت عدم تغییر عملی در نرخ اسمی) ارز کشور تقویت خواهد شد. به‌عنوان مثال، اگر بانک مرکزی انگلیس نرخ بهره را ثابت نگه دارد، اما سیگنال‌هایی به بازار ارسال کند مبنی‌بر اینکه نرخ بهره در آینده افزایش خواهد یافت، ارزش پوند تقویت خواهد شد. به همین ترتیب، کاهش انتظارات برای افزایش نرخ بهره در آینده و حتی انتظارات مبنی‌بر کاهش نرخ بهره نیز می‌تواند منجر به کاهش ارزش پوند شود.

این یک اصل کلی برای چگونگی تأثیرگذاری نرخ بهره بر پوند و سهام است، اگرچه بعضی اوقات واکنش‌های متفاوتی نیز دیده می‌شود:

1. انتظارات بالاتر از نرخ بهره باعث افزایش قدرت پوند شده و بر ارزش سهام تأثیر منفی می‌گذارد.
2. انتظارات پایین‌تر از نرخ بهره باعث کاهش قدرت پوند شده و بر ارزش سهام تأثیر مثبت می‌گذارد.

نرخ بهره تنها ابزار سیاست پولی نیست که می‌تواند بر ارز تأثیر بگذارد، ابزارهایی مانند QE نیز می‌ تواند منجر به افزایش و کاهش ارزش ارز شود. اگر بانک انگلستان اعلام کند که قصد دارد یک برنامه QE را شروع کند، با ورود مقدار زیادی نقدینگی به بازار ارزش پوند کاهش می‌یابد؛ چراکه افزایش حجم پول در بازار می‌تواند به کاهش نرخ بهره یا دستکم حفظ نرخ فعلی منجر شود.

تاثیر نرخ بهره در اقتصاد

بانک مرکزی انگلیس وقتی سعی در تحریک اقتصاد (تولید ناخالص داخلی) دارد، نرخ بهره را پایین می‌آورد و هنگامی که سعی در مهار تورم دارد، نرخ بهره را افزایش می دهد.

نرخ بهره پایین‌تر، اقتصاد را از چند طریق تحریک می‌کند

1.  مشاغل مختلف می‌توانند وام بگیرند و در پروژه‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که از بهره بالاتری نسبت به ریسک نرخ وام برخوردار هستند.
2. هنگامی که نرخ بهره پایین‌تر است، بازار سهام نیز با نرخ پایین‌تری تنزیل می‌شود. این روند منجر به افزایش ارزش سهام بورس شده و در نهایت منجر به ایجاد اثر ثروت می‌شود.
3. مردم پول خود را در اقتصاد (سهام و دارایی‌های دیگر) سرمایه‌گذاری می‌‌کنند زیرا می‌توانند در این دارایی‌ها عایدی بیشتری نسبت به نرخ بهره کم بانک‌ها داشته باشند.

✔️  بیشتر بخوانید: نرخ بهره چیست و چه نقشی در اقتصاد و فارکس دارد؟

چگونه براساس نرخ بهره بانک مرکزی انگلستان معامله کنیم؟

جدول زیر سناریوهای احتمالی ناشی از تغییر انتظارات نرخ بهره را نشان می‌دهد. معامله‌گران می‌توانند از این اطلاعات برای پیش بینی اینکه آیا ارز می خواهد افزایش یا کاهش ارزش را تجربه کند، استفاده کنند و نحوه معامله براساس آن را یاد بگیرند:

بیایید به مثال شکل ۱ در مورد جفت ارز GBPUSD نگاهی بیندازیم. در تاریخ ۴ اوت سال ۲۰۱۶، بانک مرکزی انگلیس نرخ بهره را کاهش داد و یک بسته محرک اقتصادی (برنامه QE) را اعلام کرد. بازار واکنش منفی نشان داد و پوند سقوط کرد.

جفت ارز GBPUSD

مهم‌ترین نکات درمورد بانک مرکزی انگلستان (BOE) و معامله‌گری فارکس:

• بانک مرکزی انگلیس در ارزش‌گذاری پوند نقشی اساسی است.
• ارزش پوند بسته به تغییر در انتظارات نرخ بهره (و نه فقط تغییرات واقعی در نرخ بهره)، کاهش یا افزایش می‌یابد.
• برنامه QE تاثیر مشابهی با تغییر نرخ بهره دارد. تغییر در انتظارات مرتبط با تسهیل کمی بر ارزش پوند اثرگذار خواهد بود.
• افزایش تورم الزاما به این معنا نیست که بانک مرکزی انگلیس نرخ بهره را افزایش خواهد داد، بلکه این امر به توازن میان رشد اقتصادی و تورم بستگی دارد.

آشنایی با کمیته سیاست پولی انگلستان (MPC)

سیاست پولی اقدامی است که بانک مرکزی یک کشور می‌تواند آن را برای تأثیرگذاری بر حجم پول موجود در اقتصاد و میزان هزینه استقراض، اعمال کند. بانک مرکزی انگلیس (UK’s central bank)، از دو ابزار اصلی سیاست پولی استفاده می‌کند. اول، نرخ بهره‌ای است که از بانک‌ها در قبال قرض دادن پول خود به آن‌ها دریافت می‌کند که همان نرخ بهره بانکی است.

مورد دوم این است که می‌توان از طریق QE یا همان تسهیل کمی (Quantitative Easing)، با خرید اوراق قرضه، نرخ بهره پس‌اندازها و وام‌ها را کاهش داد.

از سیاست پولی به چه نحوی استفاده می‌شود؟

سیاست پولی بر میزان افزایش قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد که به آن نرخ تورم نیز می‌گویند. این سیاست، به منظور دستیابی دولت به هدف خود مبنی بر حفظ تورم ۲ درصدی تعیین شده است. اعتقاد بر این است که اقتصاد بریتانیا، تورمی کم و پایدار داشته باشد و هدف اصلی سیاست پولی نیز همین است.

همچنین با استفاده از سیاست پولی از رشد اقتصادی و اشتغال نیز که از دیگر اهداف اقتصادی دولت هستند، حمایت می‌شود. گاهی اوقات باید با حمایت از مشاغل و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت، هدف اصلی را که تورم پایین است، متعادل ساخت.

هر ساله وزیز خزانه‌داری، چارچوبی را که باید بر اساس آن سیاست پولی تعیین شود، مشخص می‌سازد. این موضوع طی ارسال نامه‌ای به رئیس کمیته ابلاغ می‌شود.

✔️  بیشتر بخوانید: سیاست پولی بانک مرکزی چیست؟

نحوه سیاست‌گذاری

MPC یا همان کمیته سیاست پولی (Monetary Policy Committee)، تصمیم می‌گیرد که چه اقداماتی در جهت سیاست پولی انجام بگیرد. کمیته سیاست پولی هشت بار در سال (تقریباً هر شش هفته یک بار)، سیاست خود را تعیین و اعلام می‌کند.

کمیته سیاست پولی متشکل از ۹ عضو است؛ رئیس کمیته، معاون‌های او در امور سیاست پولی، ثبات مالی، بازار و بانکداری، یک اقتصاددان ارشد و چهار عضو خارجی که مستقیماً توسط وزیز خزانه‌داری منصوب می‌شوند.

اعضای خارجی برای حصول اطمینان از این که کمیته سیاست پولی از تفکر و تخصص خارج از بانک انگلستان نیز بهره ببرد، منصوب می‌شوند. در جلسات کمیته، نماینده‌ای از وزارت خزانه‌داری نیز حضور پیدا می‌کند. این شخص می‌تواند در مورد سیاست‌ها بحث کند، اما اجازه رأی دادن ندارد. اعضای خارجی حضور دارند تا مطمئن شوند که کمیته سیاست پولی، از تحولات سیاست‌های مالی و سایر جنبه‌های سیاست‌های اقتصادی دولت به طور کامل مطلع است و وزیز خزانه‌داری نیز به طور کامل در جریان امور مرتبط با سیاست‌های پولی قرار می‌گیرد.

هر یک از اعضای کمیته سیاست پولی، در زمینه اقتصاد و سیاست پولی تخصص دارند. اعضای آن، نماینده گروه‌ها و یا مناطق نبوده و خود به صورت مستقل عمل می‌کنند. دوره عضویت هر یک از اعضا در کمیته سیاست پولی ثابت بوده و پس از آن ممکن است جایگزین شده و یا مجدداً منصوب گردند.

کمیته سیاست پولی قبل از این که تصمیم بگیرد چه اقدامی را انجام دهد، جلسات متعددی را برای بررسی نحوه عملکرد اقتصادی برگزار می‌کند.

گاهی اوقات حدود دو سال زمان می‌برد تا سیاست پولی تأثیر کامل خود را بر اقتصاد بگذارد؛ بنابراین اعضای کمیته سیاست پولی باید در نظر بگیرند که تورم و رشد اقتصادی در چند سال آینده در چه وضعیتی خواهد بود.

باید به این نکته توجه داشت که دلایل اخذ تصمیمات مربوط به سیاست پولی، مانند افزایش و یا کاهش نرخ بهره، در گزارش سه ماهه سیاست پولی توضیح داده می‌شود.

جلسات کمیته سیاست پولی

جلسه اولیه کمیته سیاست پولی

اعضا توسط کارکنان، از آخرین داده‌ها و تحلیل‌های اقتصادی مطلع می‌شوند. این جلسه، شامل گزارشی از شرایط کسب‌وکار در سراسر بریتانیا از سوی نمایندگان می‌شود.

جلسه رسمی اول

اعضا، جدیدترین داده‌های اقتصادی را مورد بحث قرار می‌دهند. این جلسه معمولاً در روز پنج‌شنبه، یک هفته قبل از صدور اعلامیه کمیته برگزار می‌شود.

جلسه رسمی دوم

اعضا در مورد اقدامات مربوط به سیاست پولی بحث می‌کنند. این جلسه معمولاً در روز دوشنبه، قبل از صدور اعلامیه کمیته برگزار می‌شود.

جلسه رسمی پایانی

رئیس کمیته، سیاستی را مطرح می‌کند که معتقد است اکثریت اعضای کمیته از آن حمایت کرده و به آن رأی می‌دهند. این جلسه، چهارشنبه همان هفته‌ای که اعلامیه کمیته صادر می‌شود، برگزار می‌گردد.

تصمیم نهایی کمیته سیاست پولی، منعکس‌کننده آرای هر یک از اعضا است. در صورت تساوی بین آراء، رئیس کمیته رأی تعیین‌کننده را صادر می‌کند. از هر عضو در اقلیت خواسته می‌شود تا سیاستی راکه ترجیح می‌دهد، عنوان کند.

اعلامیه صادر شده توسط کمیته سیاست پولی

تصمیم کمیته سیاست پولی به همراه صورتجلسه‌های مربوطه، ساعت ۱۲ ظهر پنجشنبه همان هفته منتشر می‌شود.

اعلامیه‌های مربوط به نرخ‌ بهره، مستقیماً از طریق سیستم مشارکتی بازار به بلومبرگ، رویترز و اخبار Need To Know منتشر می‌شود که سریع‌ترین مسیر موجود برای دسترسی به این اطلاعات هستند.

مطالعات موردی از تصمیمات کلیدی بانک مرکزی انگلستان (BOE)

یکی از تصمیمات کلیدی بانک مرکزی انگلستان در سال ۲۰۰۸، کاهش نرخ بهره به منظور مقابله با بحران مالی جهانی بود. با کاهش نرخ بهره به پایین‌ترین سطح تاریخ، بانک تلاش کرد تا اقتصاد را تحریک و از رکود جلوگیری کند. این اقدام به تزریق نقدینگی به بازارها و تقویت سیستم مالی کمک کرد.

در سال ۲۰۱۶، پس از رأی‌گیری برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (Brexit)، بانک مرکزی انگلستان به سرعت واکنش نشان داد و نرخ بهره را کاهش داد تا از اقتصاد در مقابل نوسانات ناشی از این تصمیم حمایت کند. همچنین، بانک برنامه‌های خرید دارایی را افزایش داد تا نقدینگی بیشتری به بازار تزریق شود و از کاهش شدید ارزش پوند جلوگیری کند.

یکی دیگر از تصمیمات مهم، در سال ۲۰۲۰ و در پاسخ به همه‌گیری کووید-۱۹ بود. بانک مرکزی انگلستان دوباره نرخ بهره را به نزدیک صفر کاهش داد و برنامه‌های گسترده‌ای برای خرید اوراق قرضه دولتی و شرکتی راه‌اندازی کرد تا از اقتصاد در برابر اثرات منفی همه‌گیری حمایت کند. این اقدامات به حفظ ثبات مالی و کاهش فشارهای اقتصادی کمک کرد.

در سال ۲۰۲۱، با افزایش تورم ناشی از افزایش تقاضا و اختلالات عرضه، بانک مرکزی انگلستان تصمیم گرفت که به تدریج نرخ بهره را افزایش دهد. این اقدام با هدف کنترل تورم و جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها انجام شد. این تصمیم نشان‌دهنده تعهد بانک به حفظ ثبات قیمت‌ها و حمایت از اقتصاد در بلندمدت بود.

سخن پایانی

بانک مرکزی انگلستان (Bank of England) با نقش کلیدی خود در تعیین سیاست‌های پولی و حفظ ثبات اقتصادی، تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای مالی و ارز جهانی دارد. این نهاد با تنظیم نرخ بهره و استفاده از ابزارهای پولی متنوع، سعی در مدیریت تورم و تحریک رشد اقتصادی دارد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران باید به تغییرات سیاست‌های بانک مرکزی توجه ویژه‌ای داشته باشند، زیرا این تغییرات می‌توانند تأثیرات قابل‌توجهی بر ارزش پوند و سایر دارایی‌های مالی مرتبط داشته باشند.

اهمیت بانک مرکزی انگلستان نه تنها در نقش سیاست‌گذاری بلکه در تأمین ثبات مالی نیز نمایان است. این نهاد با ایجاد کمیته‌های تخصصی مانند کمیته سیاست مالی (FPC) و کمیته سیاست پولی (MPC) تلاش می‌کند تا با حفظ تعادل میان تورم و رشد اقتصادی، به سلامت و پایداری سیستم مالی کشور کمک کند. بنابراین، برای افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند، درک عمیق از عملکرد و تصمیمات این بانک ضروری است.

سؤالات متداول