چین با تغییر آزادانه ارزش واحد پول خود، رنمینبی (renminbi)، مستقیما بر روی دلار آمریکا تاثیر میگذارد. بانک مرکزی چین از یک نسخه اصلاح شده از نرخ ثابت ارز استفاده میکند که با سیاست نرخ ارز شناور ایالات متحده و بسیاری از کشورها متفاوت است.
بانک خلق چین
بانک خلق چین (People’s Bank of China یا PBOC) ارزش یوان را مدیریت میکند. این بانک، یوان را در برابر یک سبد ارزی که منعکس کننده شرکای تجاری این کشور است، ثابت نگه میدارد. از آنجا که ایالات متحده بزرگترین شریک تجاری چین است، وزن سبد به سمت دلار سنگینی میکند. بانک خلق چین ارزش یوان را در محدوده ۲% این سبد ارزی حفظ میکند.
✔️ بیشتر بخوانید: تحلیل فاندامنتال فارکس چیست؟ | پنج ابزار مهم برای تحلیل فاندامنتال
در ۱۱ اوت ۲۰۱۵، بانک خلق چین اصلاحاتی صورت داد. در این تغییر، نرخ مرجع (Reference Rate) برابر با ارزش بسته شدن یوان در روز گذشته است. بانک خلق چین تمایل داشت که یوان توسط عوامل موثر در بازار هدایت شود حتی اگر این کار به معنی افزایش نوسانات در یوان بود. صندوق بین المللی پول (International Monetary Fund یا IMF)، یوان را به سبد حق برداشت مخصوص (Special Drawing Rights) خود اضافه کرده است. این سبد یک مکمل ارز ذخیره رسمی برای کشورهای مختلف است. (“حق برداشت مخصوص” یا SDR نام ارز منتشر شده توسط صندوق بین المللی پول است.)
چرا چین ارزش یوان به دلار را تثبیت میکند؟
چین ارز خود را مدیریت میکند تا قیمت صادرات خود را کنترل کند. این کشور با این کار اطمینان حاصل میکند که قیمت صادراتش هنگام فروش در ایالات متحده کمتر از قیمت محصولات دیگر کشورها خواهد بود. تمام کشورها دوست دارند چنین کاری انجام دهند، اما تعداد کمی میتوانند مانند چین به خوبی این کار را مدیریت کنند.
چین چگونه ارز خود را مدیریت میکند؟
قدرت ارزی چین از صادرات زیاد آن به آمریکا حاصل میشود. دستههای اصلی، ماشین آلات الکتریکی، ابزار آلات، مبلمان و تختخواب است. همچنین بسیاری از شرکتهای آمریکایی مواد اولیه را برای مونتاژ با هزینه پایین به کارخانههای چینی میفرستند. کالاهای مونتاژ شده سپس به ایالات متحده بر میگردند. به این ترتیب کسری تجاری ایالات متحده با چین، برای شرکتهای آمریکایی سودآور است.
✔️ بیشتر بخوانید: اقتصاد چین و تاثیر آن بر اقتصاد آمریکا
هنگامی که شرکتهای چین محصولی را به ایالات متحده صادر میکنند، دلار آمریکا را به عنوان پرداختی میپذیرند. سپس این دلار را به بانکهای محلی داده تا در ازای آن یوان دریافت کنند و دستمزد کارگران را پرداخت کنند. بانکهای محلی دلار را به بانک خلق چین میفرستند. بانک خلق چین نیز دلارها را در ذخایر ارزی خود نگه میدارد و به طور منظم با استفاده از آن در بازارهای ارز خارجی (فارکس) سعی در ثابت نگه داشتن یوان میکند.
هنگامی که بانک خلق چین بخواهد ارزش یوان را کاهش دهد، دلار را ذخیره میکند. بدین ترتیب ارزش دلار در بازار افزایش یافته و ارزش یوان کاهش پیدا میکند. همچنین هنگامی که بخواهد ارزش یوان افزایش یابد، به عرضه دلار اقدام میکند.
توجه به این نکته مهم است که بانک خلق چین ذخایر خود را به صورت نقدی ذخیره نمیکند. این بانک دلارهای جمعآوری شده را صرف خرید اوراق خزانهداری آمریکا میکند. این کار علاوهبر اینکه امنیت بالاتری دارد، سود اضافی نیز برای این پول فراهم میکند.
تغییر ارزش یوان
عوامل موثر در بازار و تلاشها برای مدیریت ارز چین میتواند منجر به نوسانات قابل توجهی در ارزش یوان شود. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۵، تغییر در نرخ ارز باعث شد ارزش یوان از محدوده ۶.۱ یوان در هر دلار در ابتدای سال ۲۰۱۵ به محدوده ۶.۴ یوان/دلار در سپتامبر همان سال برسد. برای بازگرداندن ارزش یوان، بانک خلق چین، از ذخایر دلار خود برای خرید یوان از بانکهای چین استفاده کرد.
با خارج کردن یوان در گردش از چرخه پولی، بانک ارزش آن را افزایش داد. در عین حال، با وارد کردن دلارهای بیشتر به بازار، ارزش دلار کاهش پیدا کرد.
در ژانویه سال ۲۰۱۶، چین کنترل خود را بر یوان کاهش داد. عدم اطمینان نسبت به آینده یوان منجر به سقوط ۱۵۰۰ واحدی در داوجونز و حدود ۲.۳ درصدی در S&P 500 شد.
تا سال ۲۰۱۷، یوان به پایینترین حد بعد از سال ۲۰۰۸ رسیده بود. اما چین به دنبال جنگ ارزی با ایالات متحده نبود. تنها سعی در جبران افزایش قیمت دلار داشت. در فاصله سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ دلار ۱۱.۸ درصد رشد داشت. از آنجا که یوان به دلار متصل (Pegging) بود و ارزش آن با یک نرخ ثابت نسبت به دلار تعیین میشد، همراه با افزایش قیمت دلار، قیمت یوان نیز افزایش پیدا میکرد. در این زمان صادرات چین به کشورهایی که به دلار متصل نبودند گرانتر شد. پس بانک خلق چین برای ادامه رقابت باید نرخ ارز خود را کاهش میداد.
چگونه اصلاحات اقتصادی چین بر دلار تاثیر میگذارند؟
اقتصاد چین از راههای دیگر نیز بر ارزش دلار تاثیر میگذارد. کندی اقتصاد چین یکی از دلایل تقویت دلار در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ بود و دلیل دیگر آن نیز سقوط در بازار سهام چین بود. قیمت سهام پس از رسیدن به بالاترین رکورد در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۵، حدود ۳۰ درصد کاهش یافت. در آن زمان، تقریبا یک چهارم شرکتهای پذیرفته شده در بازار سهام شانگهای و شنژن (Shenzhen) خواستار تعلیق معاملات شدند.
✔️ بیشتر بخوانید: همه چیز درباره شاخص دلار و نقش آن در بازار فارکس
تورم چین
رهبران چین برای جلوگیری از تورم و سقوط در آینده مجبورند رشد اقتصادی را کند کنند. آنها نقدینگی زیادی را به شرکتهای دولتی و بانکهایی وارد کردهاند که سودآور نیستند. به همین دلیل اقتصاد چین یا باید اصلاح شود یا سقوط کند.
اما آنها هنگام کاهش سرعت رشد باید بسیار مراقب باشند. ممکن است با از بین رفتن برخی از این شرکتهای زیانده، در اقتصاد وحشت ایجاد شود. اقتصاد چین مقدار زیادی بدهی شرکتی دارد. بسیاری از این وامها، فراتر از محدودیتهای تعیین شده توسط بانک مرکزی است. اگر نرخ بهره خیلی سریع افزایش یابد یا رشد خیلی کند باشد، ممکن است تمام این وامها نکول شوند. بانک مرکزی چین برای جلوگیری از ایجاد بحران مالی باید یک روند ثابت را در پیش بگیرد.
همچنین مشکل دیگر یوان این است که ثروتمندان چینی میخواهند از ریسکهای اقتصاد چین خلاص شوند به همین خاطر به سمت سرمایهگذاری بر روی دلار آمریکا و اوراق خزانهداری سوق پیدا میکنند. رهبران چین باید در کاهش ارزش یوان دقت کنند تا از فرار سرمایه جلوگیری کنند. در عین حال نمیتوانند ارزش یوان را بیش از حد بالا نگه دارند چرا که این امر منجر به کند شدن رشد اقتصادی میشود.
تاثیر رشد آهسته چین
دلیل دیگری نیز وجود دارد که چین باید مراقب کاهش رشد اقتصادی باشد. کشورهای در حال ظهور، وابسته به صادرات به چین هستند. با کاهش سرعت رشد اقتصادی چین، این کاهش رشد، به برخی از شرکای تجاری این کشور بیش از دیگران آسیب میرساند. هرچه صادرات این کشورها کندتر شود، رشد آنها نیز کاهش مییابد. این امر منجر به تضعیف ارز این کشورها میشود. معاملهگران فارکس میتوانند از این روند برای پیشبینی کاهش ارزش ارزهای این کشورها و افزایش ارزش دلار استفاده کنند.