محاسبه نسبت ریسک به ریوارد در معاملات چگونه انجام می‌شود؟

محاسبه نسبت ریسک به ریوارد همانند یک معامله‌گر حرفه‌ای

زمانی که در بازار فارکس یا هر بازار مالی دیگری معامله می‌کنید یعنی برای کسب سود در بازار، در حال ریسک بر روی سرمایه خود هستید. به طور خلاصه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد (risk reward ratio-R/R) یعنی مشخص کردن میزان پولی که حاضر هستید برای بدست آوردن میزان مشخصی از سود در یک معامله تحت خطر قرار دهید.

اگر در فارکس مبتدی هستید به احتمال زیاد نمی‌دانید که محاسبه دقیق ریسک چه معنایی دارد. حتی بسیاری از معامله‌گران با تجربه قبل از باز کردن معامله، برای محاسبه صحیح نسبت ریسک به ریوارد در هر معامله، وقت کافی نمی‌گذارند. در این مقاله، نسبت R/R را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا متوجه شوید که چرا این موضوع در مدیریت سرمایه شما اهمیت بسیار زیادی دارد. شما یاد خواهید گرفت تا مثل یک معامله‌گر حرفه‌ای نسبت ریسک به ریوارد را به درستی در معاملات خود محاسبه کنید.

درک اهمیت مدیریت ریسک در فارکس

اگر شما یک معامله‌گر مبتدی باشید احتمالا سودهای خوبی را از معاملات اولیه خود به دست آورده‌اید، اما تنها با یک معامله اشتباه، تمام سودی که به دست آورده بودید را از دست داده‌اید. این پدیده در میان معامله‌گران بی‌تجربه بازار فارکس معمولا رایج است، چرا که اهمیت مدیریت ریسک در فارکس را درک نکرده‌اند.

یکی از کلید‌های موفقیت در بازار فارکس ایجاد تعادل بین میزان ریسک و مقدار سود مورد نظر در هر معامله است. علاوه بر این، این تعادل باید واقع‌بینانه باشد و با استراتژی تکنیکال شما مطابقت داشته باشد. برای مثال، به صورت تصادفی حد سودی سه برابر حد ضرر در نظر گرفته‌اید. نسبت ریسک به ریوارد می‌شود ۱ به ۳. اما اگر استراتژی شما قادر نباشد در بلند مدت چنین نسبت ریسک به ریواردی  را بدست بیاورد، در نهایت پول خود را از دست خواهید داد.

از طرف دیگر اگر استراتژی شما بتواند R/R ۱ به ۵ را بدست آورد، اما هر وقت که معامله شما به نسبت ۱ به ۲ واحد سود رسید، معامله خود را ببندید، در واقع پول از دست داده‌اید. به همین دلیل باید زمان زیادی را صرف بک تست گرفتن از استراتژی خود کنید و سعی کنید میانگین سود واقعی قابل دستیابی را نسبت به حد ضرر در هر معامله را در استراتژی معاملاتی خود بدست آورید. تنها در این صورت می‌توانید رابطه بین ریسک و ریوارد را به درستی درک کنید و نسبت R/R را در استراتژی معاملاتی شخصی خودتان با موفقیت آنالیز کنید.

دوره مستر کلاس طلا

مشاهده رایگان دوره آموزشی طلا

قسمت 1 تا 3 دوره مستر کلاس طلا، جامع‌ترین و کامل‌ترین دوره آموزشی طلا را از طریق لینک زیر مشاهده کنید

مشاهده دوره

چگونه نسبت ریسک به ریوارد را محاسبه کنیم؟

در این قسمت مکانیزم چگونگی محاسبه نسبت ریسک به ریوارد توضیح داده می‌شود. فرمول محاسبه نسبت نرخ بازده نسبتا ساده است. اگر در یک معامله ۵۰ پیپ ریسک می‌کنید و هدف شما ۱۰۰ پیپ ریوارد است، در نتیجه نسبت R/R شما در آن معامله ۱ به ۲ است.
۵۰ پیپ ریسک برای دست آوردن ۱۰۰ پیپ سود = نسبت ۱ به ۲

در ضمن در حساب حقیقی باید اسپرد بروکری را که در آن معامله می‌کنید در نظر بگیرید تا محاسبه نسبت نرخ بازده درست انجام شود. اگر به اسپرد توجه نکنید، در نهایت نسبت ریسک به ریواردی که در معاملات خود استفاده می‌کنید دقیق نخواهد بود. برای مثال اگر معاملات اسکالپ انجام می‌دهید و دوست دارید در هر معامله نهایتاً ۵ پیپ ریسک کنید تا ۱۰ پیپ سود بدست بیاورید، حتما فکر می‌کنید که نرخ بازده شما ۱ به ۲ است اما بهتر است دوباره محاسبه کنید.

به طور مثال اگر بروکر شما در جفت ارز EURUSD مقدار ۲ پیپ اسپرد از شما بگیرد، در واقع شما ۷ پیپ (۲+۵) ریسک می‌کنید تا ۸ پیپ (۲-۱۰) سود بدست بیاورید. یعنی نسبت خالص ریسک به ریوارد شما ۱ به ۱.۱۴ است، نه ۱ به ۲. اینجا چون هزینه تراکنش را در نظر نگرفته‌اید، در نتیجه نسبت R/R را اشتباه محاسبه کرده‌اید.

بنابراین طبق این مثال ۷ پیپ ریسک در‌ برابر ۸ پیپ ریوارد مساوی با نسبت ۱ به ۱.۱۴ است. لازم نیست نابغه ریاضی باشید تا بفهمید که برای جبران اسپرد در چنین نسبت ریسک به ریواردی، باید درصد برد بسیار بالاتری داشته باشید. اسپرد در معاملات اسکالپرها و معامله‌گران روزانه تاثیر زیادی دارد، اما عموما در معاملات سویینگ که در تایم‌فریم‌های بالاتر انجام می‌شوند تاثیر خاصی ندارد.

تصور کنید که جفت ارز پوند انگلیس را در برابر ین ژاپن (GBPJPY) معامله می‌کنید و بروکر شما ۵ پیپ اسپرد از شما می‌گیرد. چنین اسپرد بالایی به راحتی نسبت R/R معاملات شما را خراب می‌کند. بخصوص اگر در معاملات اسکالپ، حد ضرر و حد سود خیلی کوچکی قرار دهید. حالا نگاهی به مثالی در تصویر شماره یک می‌اندازیم. اگر نسبت ریسک به ریوارد معامله‌ای که حد ضرر ۱۰۰ پیپی و حد سود ۲۰۰ پیپی دارد را محاسبه کنیم، این بار باید به نتیجه‌ای کاملا متفاوت برسیم. دوباره فرض می‌کنیم که اسپرد جفت ارز GBPJPY، پنج پیپ است.

دریافت رایگان سیگنال فارکس

با عضویت در آکادمی ماکروترید، شما سیگنال، آموزش و گفتگو با تحلیلگران و اعضای آکادمی دریافت خواهید کرد.

جهت عضویت وارد تلگرام شوید

۱۰۵=۱۰۰+۵ پیپ ریسک
۱۹۵=۲۰۰-۵ پیپ ریوارد
۱:۱.۸۵ نسبت R/R

تصویر ۱: معامله سویینگ در جفت ارز GBPJPY با نسبت ریسک به ریوارد ۱ به ۱.۸۵

همانطور که می‌بینید، اسپرد بروکر در اینجا تاثیر کمی بر روی نسبت ریسک به ریوارد دارد و همچنان سود این معامله در مقایسه با ریسک آن نسبتاً بالاتر است. این یکی از مزیت‌های معامله در تایم‌فریم‌های بالاتر است. بنابراین اگر به معاملات اسکالپ یا کوتاه مدت علاقه‌ای ندارید و اهل معاملات سویینگ یا پوزیشن هستید، تاثیر منفی اسپرد به عنوان هزینه تراکنش معاملات بسیار ناچیز خواهد بود.

تاثیر وین ریت بر نسبت ریسک به ریوارد

به غیر از درک کلی در مورد نسبت ریسک به ریوارد در استراتژی معاملاتی، باید در مورد تاثیر وین ریت نیز اطلاع داشته باشید، وین ریت بخش جدایی‌ناپذیر از نسبت ریسک به ریوارد است. اگر از قبل، نسبت ریسک به ریوارد استراتژی خود را از طریق انجام بک‌تست بدست آورده باشید، با یک فرمول ساده می‌توانید وین ریت لازم برای حفظ سودآوری در بلند مدت را بدست بیاورید.

فرمول زیر برای بدست آوردن حداقل وین ریت بکار می‌رود:
وین ریت لازم = (نسبت ریسک به ریوارد + ۱) ÷ ۱

برای مثال اگر بعد از ساعت‌ها بک‌تست فهمیدید که نسبت ریسک به ریوارد استراتژی معاملاتی شما یک به یک است، پس با قرار دادن آن در فرمول زیر به نتیجه زیر خواهید رسید:
۰.۵ = (۱+۱) ÷ ۱ می‌شود ۵۰ درصد

پس برای اینکه حداقل ضرر نکنید باید وین ریت ۵۰‌ درصد باشد. با این استراتژی معاملاتی، اگر بتوانید وین ریت ۵۵ درصدی را حفظ کنید، در بلند مدت سودآور خواهید بود. اما اگر وین ریت شما به حتی ۴۹ درصد کاهش یابد، مطمئن باشید که با این استراتژی معاملاتی متضرر خواهید شد، یعنی صرف نظر از عملکرد کوتاه‌مدت، در بلند مدت پول از دست خواهید داد.

حالا اگر وین ریت استراتژی معاملاتی شما تنها ۵۰ درصد باشد اما نسبت ریسک به ریوارد آن یه طور ثابت ۱ به ۲ باشد، در نهایت بعد از ۱۰۰ معامله، با تنها یک درصد ریسک کردن، ۵۰ درصد بازده روی سرمایه خود خواهید داشت.

اگر وین ریت سیستم استراتژی معاملاتی خود را بعد از ساعت‌ها بک‌تست پیدا کرده باشید اما هنوز نمی‌دانید برای سودآور بودن در بلند مدت باید چه نسبت ریسک به ریواردی داشته باشید، می‌توانید از فرمول دیگری برای بدست آوردن نسبت ریسک به ریوارد لازم استفاده کنید.

فرمول بدست آوردن حداقل نسبت ریسک به ریوارد مورد نیاز:
حداقل نسبت ریسک به ریوارد مورد نیاز = ۱ – (وین ریت ÷ ۱)

برای مثال اگر می‌دانید که وین ریت استراتژی شما ۴۰ درصد است، بنابراین نتیجه قرار دادن آن در فرمول زیر به شرح زیر است:
۱-(۰.۴÷۱)  = ۱.۵

پس برای سودآوری با این استراتژی در بلند مدت، باید نسبت ریسک به ریوارد حداقل ۱.۵ به ۱ را حفظ کنید، یعنی برای مثال اگر حد ضرر ۱۰۰ پیپی در نظر گرفتید، هدف شما باید حداقل ۱۵۰ پیپ باشد. همانطور که می‌بینید، وین ریت استراتژی شما نقش مهمی در معادله کلی ریسک به ریوارد ایفا می‌کند.

استفاده از ابزارهای دیگر برای تعیین ریسک و ریوارد

محاسبه دستی نسبت ریسک به ریوارد گاهی می‌تواند کاری خسته‌کننده به نظر برسد. می‌توانید از یک ماشین حساب برای به دست آوردن آن استفاده کنید، یا اینکه ابزارهای مختلفی را برای ساده کردن این فرآیند بکار بگیرید، مثل برنامه اکسل شیت مایکروسافت یا یک ماشین‌ حساب آنلاین مخصوص محاسبه نسبت ریسک به ریوارد در بازار فارکس. اما اگر از برنامه‌ای مثل متاتریدر۴ استفاده می‌کنید باز هم راهی ساده‌تر وجود دارد.

اگر در گوگل عبارت mt4 risk reward indicator را جستجو کنید، اندیکاتورهایی سفارشی‌سازی شده‌ را پیدا خواهید کرد که توسط معامله‌گران دیگر ساخته شده‌اند. این معامله‌گران آنقدر سخاوتمند بوده‌اند که این اندیکاتورها را به طور رایگان برای دانلود در اختیار شما قرار داده‌اند. به علاوه اینکه، یک ابزار داخلی در اکثر برنامه‌های معاملاتی مثل متاتریدر۴ وجود دارد، به اسم ابزار فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) که می‌توانید به وسیله آن نسبت ریسک به ریوارد را در معاملات خود محاسبه کنید.

استفاده از ابزار فیبوناچی اصلاحی برای محاسبه نسبت ریسک به ریوارد

در حالی که بسیاری از معامله‌گران از این ابزار برای محاسبه سطوح فیبوناچی در حرکات سویینگ قیمتی استفاده می‌کنند، شما می‌توانید با تغییرات جزئی در آن نسبت ریسک به ریوارد را به صورت چشمی تشخیص دهید.

تصویر ۲: تغییر در ابزار فیبوناچی اصلاحی برای ساختن سطوح دلخواه خودتان

در متاتریدر۴ می‌توانید سطوح دلخواه خود را مثل ۲، ۳، ۴ و بیشتر اضافه کنید. فقط کافیست سطوح را اینگونه نامگذاری کنید: سطح ۲ نسبت ریسک به ریوارد ۱ به ۱، سطح ۳ نسبت ۱ به ۲، سطح ۴ نسبت ۱ به ۳، مثل تصویر بالا (شکل ۲). لطفا توجه داشته باشید که این سطوح ربطی به سطوح فیبوناچی ندارند و فقط به عنوان یک یادآور بصری در مورد نسبت ریسک به ریوارد در معاملات به شما کمک می‌کنند.

تصویر ۳: رسم ابزار فیبوناچی اصلاحی در چارت برای یافتن سطوح بالقوه ریسک به ریوارد

سپس ابزار فیبوناچی را مثل تصویر بالا وارونه رسم کنید به‌طوریکه سطح ۱۰۰ فیبوناچی نقطه ورود شما و سطح صفر حد ضرر شماست. در تصویر ۳ ابزار فیبوناچی اصلاحی را با سطوح تغییر یافته بر روی یک پین‌بار صعودی رسم کرده‌ایم، نقطه ورود بالای پین‌بار است و حد ضرر پایین پین‌بار. همانطور که در نمودار می‌بیندید، سطح دوم به عنوان نسبت ریسک به ریوارد ۱ به ۱ و سطح سوم به عنوان نسبت ریسک به ریوارد ۱ به ۲ عمل کرده‌است.

اگر اصول اولیه نسبت ریسک به ریوارد را درک کنید، تسلط بر آن کار مشکلی نخواهد بود. اما بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای نسبت ریسک به ریوارد را کمی متفاوت‌تر از معامله‌گران مبتدی در فارکس بکار می‌گیرند. اول از همه اینکه آنها معمولاً به نسبت ریسک به ریوارد از پیش تعیین شده‌ای، که بسیاری از کتاب‌های معاملاتی محبوب از آن حمایت می‌کنند، پایبند نیستند. این معامله‌گران زمان زیادی را صرف آزمایش و بک‌تست ابزارهای معاملاتی خود کرده‌اند تا وین ریت استراتژی خود را بر اساس نسبت‌های مختلف سود به ضرر بدست بیاورند.

بجای داشتن نسبت ریسک به ریوارد ثابت مثل ۱ به ۳ یا ۱ به ۲، معامله‌گران باتجربه از آنالیز گسترده داده‌ها استفاده می‌کنند تا نسبت ریسک به ریوارد مناسب یک استراتژی معاملاتی خاص را تعریف کنند. علاوه‌ بر‌ این، معامله‌گران حرفه‌ای در فارکس می‌دانند که قرار دادن حد سود بزرگ و حد ضرر کوچک دلیل موجهی برای ورود به معاملات پر ریسک نیست. در عوض معامله‌گران باتجربه، هر معامله را براساس احتمال موفقیت آن مورد بررسی قرار می‌دهند و تنها زمانی معامله می‌کنند، که همه معیارهای استراتژی آن‌ها برآورده شده‌باشد.

صرف‌نظر از نحوه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد، چه به صورت دستی و چه با استفاده از روش‌های دیگر، ضروری است که قبل از ورود به هر معامله‌ای، زمان بگذارید و نسبت ریسک به ریوارد معامله خود را محاسبه کنید. توصیه می‌شود که ابتدا رابطه نسبت ریسک به ریوارد را با استراتژی معاملاتی خود درک کنید. سپس باید زمان بگذارید و با انجام بک‌تست‌های گسترده بهترین نسبت ریسک به ریوارد را برای روش خود پیدا کنید. بعد از پیدا کردن ترکیب مناسب، حداقل وین ریت لازم را براساس نسبت ریسک به ریوارد محاسبه کنید، تا بتوانید اندازه‌ آن‌ها را در معاملات خود زیرنظر داشته باشید.