استراتژی معروف آربیتراژ (Arbitrage) به معامله‌گران اجازه می‌دهد با خرید اوراق بهادارا یا کالا یا ارز در یک بازار و فروش همزمان آن در بازاری دیگر، سود کسب کنند. این عملیات با استفاده از تفاوت قیمت یک دارایی در دو بازار مختلف یا دو منطقه مختلف، انجام می‌شود.
آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ (Arbitrage) به عملیاتی گفته می‌شود که در آن اوراق بهادار در یک بازار خریداری شده و به طور همزمان آن را در یک بازار دیگر با قیمت بالاتر به فروش می‌رسانند. بدین ترتیب سرمایه‌گذاران می‌توانند از تفاوت موقت در مظنه گذاری دارایی‌ها در بازارهای مختلف سود کسب کنند. در بازار سهام، هنگامی که قیمت هنوز برای نرخ ارزهای خارجی تعدیل نشده است، اقدام به خرید سهام با ارزهای خارجی کرده و سپس آن را در بازار دیگر با ارزی دیگر به فروش می‌رسانند. بنابراین، قیمت سهام بر مبنای ارزهای خارجی نیز متناسب با قیمت سهام با ارز محلی تغییر کرده و فاصله میان هر دو قیمت پر می‌شود. اگرچه ممکن است موضوع کمی پیچیده به نظر برسد. اما معامله‌گری بر اساس آربیتراژ کاملا ساده و ریسک آن بسیار پایین است. تصور کنید هر گرم طلا در یک شهر ایران، 20 هزار تومان نسبت به تهران ارزانتر باشد؛ آنگاه می‌توان طلا را با قیمت ارزانتر از آن شهر خریداری کرد سپس در تهران با قیمت بالاتر فروخت و نزدیک 1 تا 2 درصد سود کسب کرد.
مثالی از معامله آربیتراژ (Arbitrage)
مثال زیر را در نظر بگیرید: سهام TD Bank (TD) در هر دو بورس تورنتو و نیویورک معامله می‌شود. بیایید فرض کنیم قیمت معاملات در بورس تورنتو ۶۳.۵۰ دلار کانادا است و برای بورس نیویورک ۴۷.۰۰ دلار آمریکا است. همچنین فرض کنیم نرخ USDCAD برابر با ۱.۳۷ است. یعنی یک دلار آمریکا برابر با ۱.۳۷ دلار کانادا است. در این صورت ۴۷ دلار آمریکا برابر است با ۶۴.۳۹ دلار کانادا. در این شرایط معامله‌گر می‌تواند این سهام را به قیمت ۶۳.۵۰ دلار کانادا خریداری کرده و به طور همزمان سهام مشابه را در بورس نیویورک با قیمت ۴۷.۰۰ دلار آمریکا که معادل ۶۴.۳۹ دلار کانادا است، به فروش برساند. این معامله‌گر در پایان ۰.۸۹ دلار کانادا به ازای هر سهم سود به دست می‌آورد.
در آربیتراژ، مراقب هزینه معاملات باشید
هنگامی که قصد معامله آربیتراژ (Arbitrage) دارید، بسیار مهم است که هزینه‌های معامله را در نظر بگیرید. زیرا اگر هزینه‌های غیرمستقیم بالا باشد، ممکن است سود معامله خنثی یا حتی منفی شود. در مثالی که زده شد، اگر هزینه‌های معامله بالاتر از ۰.۸۹ دلار به ازای هر سهم باشد، این معامله سودآور نخواهد بود.
نکته مهم: اختلاف آربیتراژ در بازارهای مختلف بسیار ناچیز است، بنابراین استراتژي آربیتراژ (Arbitrage) تنها برای سرمایه‌گذارانی مفید است که دارایی‌های بزرگ و قابل توجه دارند.
سخن پایانی
اگر بازارها کاملا کارآمد باشند و مبادلات خارجی متوقف شوند، دیگر به ندرت فرصت معامله بر اساس آربیتراژ (Arbitrage) به دست می‌آید. اما بازارها به ندرت کامل هستند. بنابراین، همواره فرصت معامله بر اساس آربیتراژ و کسب سود از اختلاف قیمت‌ها وجود خواهد داشت.
