داشتن سوگیری (یا تعصب) در زندگی به همان اندازه‌ای طبیعی است که نفس کشیدن و غذا خوردن. قضاوت‌های شخصی چه معقول و چه نامعقول، در زندگی ما وجود دارند. به عنوان مثال شما برای انتخاب یک رستوران یا مدرسه‌ای که می‌خواهید کودکتان در آن تحصیل کند، از سوگیری‌های خود استفاده می‌کنید.
در معامله‌گری نیز از سوگیری بازار برای یافتن فرصت‌های معاملاتی استفاده می‌کنید. مثلا ممکن است تنها یک خبر را خوانده باشید یا شایعه‌ای را شنیده باشید و در ادامه تصمیم بگیرید که به دنبال شواهدی برای تایید فرضیه خود بگردید و با اضافه کردن چند تحلیل یک ایده معاملاتی خلق کنید!
تا اینجای کار همه چیز طبیعی است. هیچ مشکلی در استفاده از سوگیری‌ها برای ایجاد یک ایده معاملاتی وجود ندارد. اما آن چیزی که در معاملات مشکل ایجاد می‌کند، تعلق‌خاطر غیرعقلانی به این سوگیری‌ها است.
در اوایل دهه ۱۹۷۰، اقتصاددان معروف، ریچارد تالر ایده «اثر مالکیت» (Endowment Effect) را مطرح کرد. این ایده بیان می‌کند که انسان تمایل دارد برای آنچه در تملک اوست، ارزش بیشتری قائل شود. در یک مطالعه معروف به گروهی از دانشجویان چند لیوان دادند (به طوری که گفته شد لیوان متعلق به آنهاست) و از آنها خواسته شد که بر روی لیوان‌هایشان قیمت بگذارند. سپس از گروهی دیگر نیز خواسته شد بر روی لیوان‌های گروه اول قیمت بگذارند. در این مطالعه مشخص شد که گروه اول عموما ارزش بیشتری بر روی لیوان‌ها می‌گذارند. محققان معتقدند بخشی از این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که وقتی شما می‌خواهید چیزی را که متعلق به شماست، بفروشید احساس ضرر می‌کنید و انسان ذاتا موجود ضرر-گریز است.
اثر مالکیت می‌تواند شامل نظرات و سوگیری‌های شما نیز شود. ما مایل هستیم برای نظرات خود ارزش بیشتری قائل شویم چراکه آنها نظرات ما هستند. حتما توجه کرده‌اید که در یک بحث سیاسی دو طرف تمایل دارند ثابت کنند نظر آنها درست است، این قضیه به آن خاطر است که هرکس نسبت به نظر خود حس مالکیت دارد.
اما بین یک بحث سیاسی و یک ایده معاملاتی تفاوت وجود دارد. در معاملات جواب درست یا غلط وجود دارد. برای معامله گران، بازار به مثابه قاضی، هیئت منصفه و رئیس است. هنگامی که شما برمبنای یک فرضیه یک سفارش معاملاتی قرار می‌دهید، هرچقدر هم فرضیه شما قانع‌کننده باشد، باز هم تضمین نمی‌کند که بازار به سمتی حرکت کند که شما می‌خواهید.
به همین دلیل مهم است که نسبت به سوگیری‌های معاملاتی خود انعطاف‌پذیر باشید. مگر اینکه برای تمام سناریوهایی که ممکن است در روند معاملات شما رخ بدهد، آماده باشید. شما همیشه باید آماده باشید تا تعدیلات لازم را برای محافظت از سود خود انجام دهید.
اما اگر چندان عادت نکرده‌اید که تعصبات خود را تغییر دهید، در اینجا چند تمرین وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آنها عادت‌های خود را تغییر دهید:
۱-ایده معاملاتی خود را از زوایای مختلف نگاه کنید.
می‌توانید با عمیق‌تر شدن در تحقیقات خود شروع کنید. کار آسانی است که به صحبت‌هایی که در جهت تایید سوگیری شما باشند، وزن بیشتری بدهید. اما اگر اطلاعاتی که برخلاف نظر شما قرار گرفته است توجه کنید، می تواند در بلندمدت سودآوری شما را افزایش دهد.
۲- به طور مرتب سوگیری‌های خود را بررسی کنید.
برنامه‌ریزی معاملاتی با قرار دادن سفارش تمام نمی‌شود. پس از اینکه سفارش شما فعال شد، باید مواظب سناریوهایی که قبل‌تر به آنها توجه نکرده بودید، باشد. این موضوع در بازار فارکس که تغییرات بسیار سریع رخ می‌دهد، نمود عینی تری دارد. اخبار جدید را مطالعه کنید، نمودارها را دوباره چک کنید و با معامله‌گرانی که نظرات مختلفی دارند صحبت کنید.
بعد از هر اتفاق مهم از خود بپرسید: «آیا این اتفاق، ایده اصلی معامله من را بی‌اعتبار می‌کند؟» اگر جواب شما بله است، پس زمان آن است که در معامله خود تعدیلاتی لحاظ کنید در غیر این صورت باید گفت شما تنها مشغول قمار کردن هستید نه معامله.
۳- از ژورنال معاملاتی استفاده کنید.
موثرترین ابزار برای افزایش انعطاف پذیری در معاملات استفاده از ژورنال معاملاتی است. ثبت فرآیندهای معاملاتی، می‌تواند به شما بینش ارزشمندی اعطا کند؛ مثلا اینکه معمولا تحقیقات خود را از چه منابعی انجام می‌دهد، چگونه به شتاب‌دهنده‌هایی که ایده معاملاتی شما را بی‌اعتبار می‌کنند، واکنش نشان می‌دهید و اینکه عدم موفقیت شما در رعایت انعطاف‌پذیری معمولا چه میزان سود یا ضرر به شما می‌رساند.
داشتن سوگیری پاشنه آشیل معاملات نیست. اتفاقا بدون داشتن سوگیری شاید نتوان بررسی‌ها جهت پیدا کردن یک ایده معاملاتی را آغاز کرد. اما نباید انتظار داشته باشید که ایده شما تنها ایده موجود در بازار باشد. معمولا افراد عادت دارند که علی رغم شواهد موجود، بر روی سوگیری‌های خود اصرار بورزند و به تحقیقات خود وزن بیشتری بدهند.
فراموش نکنید که در بازار شما باید بر اساس چیزی که هست معامله کنید نه آن‌گونه که تصور می‌کنید بازار «باید» رفتار کند.
منبع: babypips
