اتریوم چیست؟ صفر تا صد Ethereum

اتریوم یک پلتفرم بلاکچینی است که در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند بسازند. این پلتفرم با هدف بهبود فرآیندهای مالی و حذف واسطه‌ها در معاملات طراحی شده است. اتریوم در حال حاضر در حال ارتقاء به نسخه ۲.۰ است که با استفاده از سیستم جدیدی به نام اثبات سهام (Proof of Stake)، هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد و سرعت شبکه را افزایش می‌دهد. این ویژگی‌ها باعث شده تا اتریوم یکی از محبوب‌ترین و نوآورترین پلتفرم‌های بلاکچینی در دنیا باشد.

اتریوم چیست؟

اتریوم (Ethereum) یا اتر با نماد ETH یک سیستم غیرمتمرکز (Decentralized) است، به این معنی که توسط هیچ نهادی کنترل نمی‌شود. اکثریت خدمات، مشاغل و شرکت‌های آنلاین، براساس یک سیستم متمرکز حکمرانی ایجاد شده‌اند. این روش قرن‌ها است که مورد استفاده قرار می‌گیرد و اگرچه تاریخ بارها و بارها ثابت کرده است که این رویه دارای نقص است، اما تا زمانی که طرفین نتوانند به یکدیگر اعتماد کنند، اجرای این سیستم لازم است.

یک رویکرد متمرکز به معنی کنترل توسط یک نهاد واحد است، اما همچنین به معنی یک نقطه ضعف در سیستم است که می‌تواند باعث آسیب‌پذیری سیستم در مقابل حملات هکرها و حتی قطعی برق باشد. علاوه‌بر این، بیشتر شبکه‌های اجتماعی و سایر سرورهای آنلاین از کاربران می‌خواهند حداقل درجاتی از اطلاعات شخصی را ارائه دهند، سپس این اطلاعات را در سرورهای خود ذخیر می‌کنند. این اطلاعات می‌توانند توسط هکرها و یا حتی کارمندانی که بر روی سرور کار می‌کنند به سرقت برود.

اتریوم به عنوان یک سیستم غیرمتمرکز کاملا مستقل است و توسط هیچکس کنترل نمی‌شود. هیچ نقطه مرکزی در این سیستم وجود ندارد که موجب نابود شدن آن شود، چراکه این سیستم توسط هزاران کامپیوتر داوطلب در سراسر جهان اجرا می‌شود. این بدین معنی است که اتریوم هرگز آفلاین نخواهد شد. علاوه‌بر این، اطلاعات شخصی کاربران بر روی رایانه‌های شخصی آنها باقی می‌ماند، در حالی که محتوا، مانند فیلم‌ها، نرم افزارها و غیره در کنترل کامل سازندگان باقی می‌مانند بدون اینکه بخواهند از قوانین اعمال شده توسط سرویس‌های میزبانی مانند یوتیوب و اپ استور پیروی کنند.

ثانیا، مهم است که درک کنیم، اتریوم و بیت‌کوین (Bitcoin) با اینکه بسیار با یکدیگر مقایسه می‌شوند اما دو پروژه کاملا متفاوت با اهداف متفاوت هستند. بیت‌کوین اولین رمزارز (Cryptocurrency) و یک سیستم انتقال پول است که بر اساس فناوری بلاکچین (Block Chain) ساخته شده و پشتیبانی می‌شود.

دوره مستر کلاس طلا

مشاهده رایگان دوره آموزشی طلا

قسمت 1 تا 3 دوره مستر کلاس طلا، جامع‌ترین و کامل‌ترین دوره آموزشی طلا را از طریق لینک زیر مشاهده کنید

مشاهده دوره

اتریوم فناوری بیت‌کوین را گرفته و قابلیت‌های آن را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش داد. اتریوم یک شبکه کامل است که مرورگر اینترنت، زبان برنامه نویسی و سیستم پرداخت خاص خود را دارد. از همه مهم‌تر، کاربران را قادر می‌سازد تا برنامه‌های غیرمتمرکز خود را در بلاکچین اتریوم ایجاد کنند.

✔️  بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟ ویژگی های کلیدی ارز دیجیتال

اتریوم: آینده غیرمتمرکز و حذف واسطه‌ها

این برنامه‌ها می‌توانند ایده‌های کاملا جدید یا بازسازی غیرمتمرکز از مفاهیم موجود در جهان ما باشند. اتریوم اساسا واسطه و کلیه هزینه‌های مربوط به شخص ثالث را از بین می‌برد. به عنوان مثال، هنگامی که در فیسبوک پست‌های مربوط به موسیقی‌دان محبوب خود را به اشتراک می‌گذارید، سودی که از تبلیغات بدست می‌آید تنها به فیسبوک می‌رسد. در اتریوم، این شبکه‌های اجتماعی هم به هنرمندان و هم به مخاطبان هدایایی را برای ارتباط مثبت و حمایت‌هایشان اهدا می‌کند. به همین ترتیب، در نسخه غیرمتمرکز کیک استارتر (Kickstarter)، شما تنها مقداری کمک مالی از شرکت دریافت نمی‌کنید، بلکه بخشی از سودهای آتی شرکت را نیز دریافت خواهید کرد. در مجموع در برنامه‌های مبتنی بر اتریوم تمام خدمات ناشی از شخص ثالث حذف خواهند شد.

(کیک‌استارتر، شرکتی آمریکایی و عام‌المنفعه برای کمک به پروژه‌های نوآورانه در زندگی بشر است که از استارت‌آپ‌هایی با ایده‌های نوین و خلاقانه استقبال می‌کند. ایده‌های جدید در همه زمینه‌ها از فناوری گرفته تا آشپزی در وب‌سایت این شرکت برای جذب سرمایه عمومی تحت پوشش قرار می‌گیرد.)

به طور خلاصه، اتریوم یک سیستم متن‌باز (Open-Source) و بر اساس بلاکچین است، که به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد نرم افزاهایی غیر متمرکز طراحی و اجرا کنند.

همانطور که قبلا گفته شد، اتریوم یک سیستم غیرمتمرکز است، به این معنی که از یک روش همتا به همتا (Peer to Peer) استفاده می‌کند. هر تعامل بین کاربران در شبکه اتریوم فقط توسط کاربران پشتیبانی می‌شود و هیچ قدرتی در کار نیست.

کل سیستم اتریوم توسط یک سیستم جهانی که به آن «نود» (Node یا گره) می‌گویند، پشتیبانی می‌شود. نودها داوطلبانی هستند که کل بلاکچین اتریوم را در رایانه‌های خود بارگیری کرده و تمام قوانین اجماع سیستم را به طور کامل اجرا می‌کنند. آنها صحت شبکه را حفظ کرده و در ازای آن پاداش می‌گیرند.

این قوانین اجماع، و همچنین بسیاری دیگر از جنبه‌های شبکه، توسط «قراردادهای هوشمند» (Smart Contracts) اداره می‌شوند. این قوانین برای این ایجاد شده اند که بتوانید به صورت خودکار معاملاتی را با طرف‌های دیگری که لزوما به آنها اعتماد ندارید، انجام دهید. شرایطی که طرفین معامله باید انجام دهند از قبل در قرارداد برنامه‌نویسی شده است. با تکیمل شدن این شرایط تراکنش یا هر عمل خاص دیگری که مورد نظر طرفین است انجام می‌شوند. بسیاری از مردم بر این باورند که قراردادهای هوشمند، آینده ما را شکل می‌دهند و بالاخره جایگزین سایر توافق‌نامه‌های قراردادی خواهند شد، زیرا از نظر امنیت و کاهش هزینه‌ها بسیار بهتر از قراردادهای سنتی هستند.

علاوه‌بر این، این سیستم ماشین مجازی اتریوم ( Ethereum Virtual Machine یا EVM) را در اختیار کاربران خود قرار می دهد. این ماشین به عنوان محیطی برای اجرای قرارداد هوشمند مبتنی بر اتریوم عمل می‌کند. این برنامه ضمن اطمینان از عدم تداخل برنامه‌ها با یکدیگر، با جلوگیری از اجرای کدهای غیرقابل اعتماد، امنیت شبکه را افزایش می‌دهد. EVM کاملا از شبکه اصلی اتریوم جدا شده است، که این موضوع آن را به ابزاری مناسب برای آزمایش و بهبود قراردادهای هوشمند تبدیل کرده است.

پلتفرم اتریوم همچنین توکنی (Token) به نام اتر (ETH) ایجاد کرده است. ( «توکن» (Token) ارز دیجیتالی است که بلاکچین مستقل خود را ندارد)

تفاوت بین اتریوم، اتر و ETH چیست؟

اتریوم نام شبکه است. “اتر” توکن رمزارز بومی است که توسط شبکه اتریوم استفاده می‌شود. با این حال، در استفاده روزمره اکثر مردم این توکن را “ETH” (یا فقط “اتریوم”) می‌نامند. به عنوان روشی برای ارسال، دریافت، یا ذخیره ارزش، ETH بسیار شبیه بیت‌کوین عمل می‌کند. اما همچنین نقش ویژه‌ای در شبکه اتریوم دارد. از آنجا که کاربران برای اجرای قراردادهای هوشمند، هزینه‌ها را با ETH  پرداخت می‌کنند، می‌توانید آن را به عنوان سوختی در نظر بگیرید که کل سیستم را در حال کار نگه می‌دارد (به همین دلیل است که این هزینه‌ها “گاز” نامیده می‌شوند).

اگر بیت‌کوین “طلای دیجیتال” است، ETH را می‌توان “نفت دیجیتال” در نظر گرفت.

اتر (ETH): ارز دیجیتال اتریوم

ارز دیجیتال اتریوم با نام اتر (ETH) شناخته می‌شود و نه تنها به عنوان واحد پولی در شبکه عمل می‌کند بلکه برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و عملیات در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این توکن با هدف تسهیل تبادل‌های داخلی و نیز تأمین مالی توسعه شبکه اتریوم طراحی شده و یکی از پرکاربردترین رمزارزها در جهان است.

آیا اتریوم امن است؟

ETH در حال حاضر توسط بلاک‌چین اتریوم با استفاده از فناوری‌ای به نام “اثبات سهام” (در ادامه بیشتر توضیح داده می‌شود) ایمن شده است.

ایده‌های اساسی پشت رمزارزها به ایمن سازی آنها کمک می‌کند: این سیستم‌ها بدون نیاز به مجوز هستند و نرم‌افزار اصلی آنها متن‌باز است، به این معنی که بی‌شمار دانشمندان کامپیوتر و رمزنگاران توانسته‌اند تمام جنبه‌های شبکه‌ها و امنیت آنها را بررسی کنند.

با این حال، برنامه‌هایی که روی بلاکچین اتریوم اجرا می‌شوند فقط به اندازه‌ای امن هستند که توسعه‌دهندگان آنها ساخته‌اند. به عنوان مثال، کد گاهی اوقات می‌تواند حاوی باگ‌هایی باشد که ممکن است منجر به از دست دادن سرمایه شود. اگرچه کد منبع آنها نیز برای همه قابل مشاهده است، پایگاه کاربران هر برنامه به تنهایی بسیار کوچکتر از کل اتریوم است، و بنابراین چشم‌های کمتری روی آنها است. مهم است که درباره هر برنامه غیرمتمرکزی که قصد استفاده از آن را دارید، تحقیق کنید.

✔️  بیشتر بخوانید: همه چیز درباره توکن در ارزدیجیتال

چه کسی اتریوم را ایجاد کرد؟

در اواخر سال ۲۰۱۳، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) ایده خود را در وایت پیپر (white paper) توصیف و برای چند نفر از دوستان خود ارسال کرد. دوستان وی نیز آن را برای افراد بیشتری ارسال کردند. در نتیجه، حدود ۳۰ نفر برای گفتگو در این مورد با ویتالیک تماس گرفتند. او منتظر پیدا کردن اشتباهات اساسی در ایده خود بود، اما کسی چنین کاری نکرد.

این پروژه با حضور تیم اصلی متشکل از ویتالیک بوترین، میهای آلیسی (Mihai Alisie)، آنتونی دی یوریو (Anthony Di Iorio)، چارلز هوسکینسون (Charles Hoskinson)، جو لوبین (Joe Lubin) و گاوین وود (Gavin Wood) در ژانویه ۲۰۱۴ به طور رسمی اعلام عمومی شد. بوترین همچنین در یک کنفرانس بیت‌کوین در میامی، ایده اتریوم خود را ارائه داد و فقط چند ماه بعد تصمیم گرفت تعداد زیادی اتر را برای تامین بودجه توسعه ایده خود به فروش برساند.

آیا اتریوم یک رمزارز است؟

بر اساس تعریف، اتریوم یک پلتفرم نرم‌افزاری است که هدف آن ایجاد یک اینترنت و فروشگاه برنامه‌سازی غیرمتمرکز است. سیستمی مانند این برای پرداخت هزینه‌ها نیاز به یک ارز مخصوص دارد. اینجاست که اتر (ETH) وارد می‌شود.

اتر یک دارایی دیجیتالی است و برای پردازش نیاز به شخص ثالث ندارد، با این حال، این ارز نه تنها به عنوان یک ارز دیجیتال عمل می‌کند، بلکه به عنوان “سوخت” یا پرداخت کارمزد تراکنش برای پرداخت در درون شبکه اتریوم نیز استفاده می‌شود. اگر کاربری بخواهد چیزی را در یکی از برنامه‌های داخل اتریوم تغییر دهد، باید هزینه معامله را با اتر پرداخت کند تا شبکه آن تغییر را پردازش نماید.

هزینه معاملات به طور خودکار و بر اساس مقدار “سوخت” مورد نیاز محاسبه می‌شود. این میزان بر اساس میزان قدرت محاسباتی و مدت زمان پردازش محاسبه می‌شود.

اتریوم: آغاز عصر قراردادهای هوشمند

اتریوم با معرفی قراردادهای هوشمند، مفهومی جدید در دنیای فناوری بلاکچین ایجاد کرد. این قراردادها که به طور خودکار و بدون واسطه عمل می‌کنند، امکان اجرای معاملات و توافقات بدون نیاز به اعتماد به یک نهاد مرکزی را فراهم می‌کنند. این ویژگی، اتریوم را به پلتفرمی فراتر از یک رمزارز تبدیل کرده و به توسعه‌دهندگان اجازه داده تا برنامه‌های غیرمتمرکز متنوعی بر روی آن ایجاد کنند.

نقش ماینرها در شبکه اتریوم

ماینرها نقش اساسی در حفظ امنیت و عملکرد شبکه اتریوم دارند. آنها با ارائه قدرت محاسباتی برای پردازش و تأیید تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند، شبکه را به شکل غیرمتمرکز و ایمن نگه می‌دارند. پاداش ماینرها از توکن‌های جدید اتر تأمین می‌شود که انگیزه‌ای برای شرکت در شبکه و اطمینان از صحت تراکنش‌ها ایجاد می‌کند.

✔️  بیشتر بخوانید: کوین چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

آیا اتریوم مانند بیت‌کوین است؟

اگرچه اتریوم و بیت‌کوین را از جنبه رمز ارز می‌توان به نوعی شبیه یکدیگر دانست، اما واقعیت این است که این دو پروژه، کاملا متفاوت بوده و اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. بیت‌کوین خود را به عنوان ثابت‌ترین و موفق‌ترین رمزارز تثبیت کرده است، اما اتریوم نیز یک پلتفرم چند منظوره است که ارزدیجیتال اتر (ETH) تنها بخشی از برنامه‌های مربوط به قرارداد هوشمند آن است.

حتی هنگام مقایسه جنبه رمزارز بودن این دو پروژه، تفاوت‌های زیادی آشکار می‌شود. به عنوان مثال، حداکثر ۲۱ میلیون بیت‌کوین وجود دارد که به مرور زمان استخراج (ماین mine) می‌شوند اما اتر (ETH) یک منبع عملا بی‌پایان است. علاوه‌بر این، میانگین زمان استخراج هر بلوک بیت‌کوین ۱۰ دقیقه است در حالی که در اتریوم بیش از ۱۲ ثانیه نیست. این به معنی تایید سریع‌تر است.

تفاوت عمده دیگر این است که این روزها استخراج موفق بیت‌کوین به مقدار زیادی قدرت محاسباتی و برق نیاز دارد و تنها در صورتی که از مزارع استخراج صنعتی استفاده کنید، استخراج بیت‌کوین مقرون به صرفه خواهد بود. در حالی که الگوریتم اثبات کار اتریوم (Proof of Work) استخراج غیرمتمرکز توسط افراد خصوصی را نیز امکان پذیر می‌کند.

شاید مهمترین تفاوت بین این دو پروژه این باشد که کد داخلی اتریوم تورینگ (Turing) کامل است، به این معنی که تا زمانی که قدرت محاسباتی و زمانی کافی وجود داشته باشد، می‌توان هرچیزی را محاسبه کرد. بیت‌کوین این قابلیت را ندارد. البته این را هم باید در نظر گرفت که اگرچه تورینگ کامل بودن اتریوم امکانات بی حد و حصری برای کاربران فراهم می‌کند، اما پیچیدگی آن نیز مشکلات امنیتی بالقوه‌ای را ایجاد خواهد کرد.

✔️  بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟ تمام آنچه نیاز است بدانید

اتریوم چگونه کار می‌کند

همانطور که قبلا ذکر شد، اتریوم بر اساس پروتکل بیت‌کوین و طرح بلاکچین آن ساخته شده است اما به گونه‌ای تغییر یافته است که نرم افزارهایی فراتر از سیستم‌های پولی را پشتیبانی می‌کند. تنها شباهت این دو بلاکچین این است که آنها کل تاریخچه معاملات شبکه‌های مربوطه خود را ذخیره می‌کنند، اما بلاکچین اتریوم کارهای بسیار بیشتری را انجام می‌دهد. علاوه‌بر تاریخچه تراکنش‌ها، در هر نود در شبکه اتریوم، باید جدیدترین حالت یا اطلاعات فعلی مربوط به هر قرارداد هوشمند درون شبکه، موجودی هر کاربر و تمام کدهای قرارداد هوشمند و محل ذخیره آن بارگیری شود.

هر حالت اتریوم از میلیون‌ها تراکنش تشکیل شده است. این تراکنش‌ها برای تشکیل بلاک‌ها “Block” دسته‌بندی می‌شوند که هر بلاک با بلاک‌های قبلی خود زنجیر شده است. اما قبل از اضافه شدن تراکنش به Ledger باید اعتبارسنجی شود. اعتبارسنجی در جریان فرآیندی انجام می‌شود که به آن استخراج گفته می‌شود.

استخراج فرآیندی است که گروهی از گره‌ها (Nodes) قدرت محاسبه خود را برای تکمیل یک چالش «اثبات کار» (Proof Of Work) اعمال می‌کنند. در واقع این کار یک معادله ریاضی است. هرچه کامپیوتری قدرتمندتر باشد، سریعتر می‌تواند معادله را حل کند. پاسخ به این معما به خودی خود اثبات کار است و اعتبار یک بلاک را تضمین می‌کند

بسیاری از ماینرها (Miner یا استخراج کنندگان) در سراسر جهان در تلاش برای ایجاد و تایید یک بلاک با یکدیگر در رقابت هستند، زیرا هر زمان که ماینر اثبات کار را انجام می‌دهد، توکن‌های جدید اتر تولید می‌شوند و به ماینر اهدا خواهد شد. ماینرها ستون فقرات شبکه اتریوم هستند، زیرا نه تنها تراکنش‌ها و سایر عملیات درون شبکه را تایید می‌کنند بلکه توکن‌های جدید از ارز را نیز بوجود می‌آورند.

ماشین مجازی اتریوم (EVM)

۱. تعریف EVM

EVM یک ماشین مجازی عمومی است که به عنوان هسته اجرایی بلاک‌چین اتریوم عمل می‌کند. هر بار که یک قرارداد هوشمند اجرا می‌شود یا تراکنش‌هایی در شبکه انجام می‌گیرد، EVM مسئول اجرای این کدها و مدیریت حالت بلاک‌چین است.

۲. عملکرد EVM

• اجرای کدها: EVM قادر به اجرای کدهای نوشته شده در زبان برنامه‌نویسی خاص اتریوم به نام Solidity است. این کدها می‌توانند شامل منطق تجاری و قوانین مختلف باشند.
• مدیریت وضعیت: EVM وضعیت شبکه را مدیریت کرده و از طریق ثبت تراکنش‌ها و تغییرات وضعیت، بلاک‌چین را به روز می‌کند.

۳. مزایای EVM

• غیرمتمرکز: با استفاده از EVM، قراردادهای هوشمند می‌توانند بدون نیاز به واسطه‌گری و به صورت غیرمتمرکز اجرا شوند.
• قابلیت مقیاس‌پذیری: EVM امکان اجرای هزاران قرارداد هوشمند را به طور همزمان فراهم می‌کند.
• امنیت: با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری، EVM تضمین می‌کند که کدهای اجرایی و داده‌ها در برابر دستکاری و حملات ایمن هستند.

۴. چالش‌ها

• هزینه گس: هر بار که یک قرارداد هوشمند در EVM اجرا می‌شود، هزینه‌ای به نام “گس” لازم است که برای پردازش تراکنش‌ها و اجرای کدها پرداخت می‌شود.
• محدودیت‌های فنی: EVM دارای محدودیت‌های خاصی است که می‌تواند بر روی عملکرد و کارایی قراردادهای هوشمند تأثیر بگذارد.

۵. فناوری‌های مرتبط

• زبان‌های برنامه‌نویسی: زبان‌های مختلفی مانند Solidity و Vyper برای نوشتن قراردادهای هوشمند در EVM استفاده می‌شوند.
• بلاک‌چین‌های دیگر: برخی از بلاک‌چین‌های دیگر نیز از EVM استفاده می‌کنند یا سازگاری با آن را دارند، که این باعث می‌شود که توسعه‌دهندگان بتوانند به راحتی قراردادهای خود را بر روی پلتفرم‌های مختلف پیاده‌سازی کنند.

برای چه کاری می‌توان از اتریوم استفاده کرد؟

اول و مهم‌تر از همه این است که اتریوم به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های خود را به صورت غیرمتمرکز ایجاد کرده و توسعه دهند. علاوه‌بر این، هر سرویس متمرکز می‌تواند با استفاده از بستر اتریوم غیرمتمرکز شود. پتانسیل پلتفرم اتریوم برای ساخت برنامه‌ها بجز خلاقیت سازندگان هیچ محدودیتی ندارد.

برنامه‌های غیرمتمرکز این امکان را دارند که رابطه بین شرکت‌ها و مخاطبان آنها را به طور کامل تغییر دهند. این روزها خدمات زیادی وجود دارند که صرفا برای ارائه خدمات سپرده‌گذاری و یا ایجاد بستری برای خرید و فروش کالا و خدمات، کمیسیون دریافت می کنند. بلاکچین اتریوم می‌تواند به مشتریان این امکان را بدهد که منبع تولید کالایی که قصد خرید آن دارند را شناسایی کنند. پیاده سازی قراردادهای هوشمند می‌تواند بدون وجود واسطه‌ای، دو طرف معامله را از امن و سریع بودن معامله مطمئن کند.

فناوری بلاکچین به خودی خود توانایی ایجاد انقلابی در سرویس‌های تحت وب و همچنین صنایعی را دارد که مدت‌ها قبل به صورت قراردادی انجام می‌شدند. به عنوان مثال، صنعت بیمه در ایالات متحده بیش از ۷ میلیارد دلار مدعی دریافت بیمه عمر دارد. این موضوع می‌تواند با فناوری بلاکچین کاملا عادلانه و شفاف اجرا شود. علاوه بر این، با اجرای این قراردادها بر بستر بلاکچین، هنگامی که مدعیان بیمه به شرایط مندرج در بیمه‌نامه رسیدند به سادگی می‌توانند ادعای بیمه خود را به صورت آنلاین ارسال کرده و پرداخت را فورا دریافت کنند.

✔️  بیشتر بخوانید: تفاوت کوین و توکن چیست؟ مقایسه Coin با Token به زبان ساده

اساسا بلاکچین اتریوم قادر است اصول اصلی خود، یعنی اعتماد، شفافیت، امنیت و کارایی را در هر سرویس، تجارت و صنعتی وارد کند.

همچنین می‌توان از اتریوم برای ایجاد سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز (Decentralized Autonomous Organization یا DAO) استفاده کرد. سازمان‌هایی که کاملا شفاف و مستقل از هرگونه مداخله و بدون یک رهبر واحد فعالیت می‌کنند. را DAO می‌نامند. DAOها توسط کد برنامه‌نویسی و مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند نوشته شده در بلاکچین اجرا می‌شوند. این قراردادها برای از بین بردن نیاز به کنترل کامل فرد یا گروه بر سیستم و متمرکز شدن سازمان طراحی شده‌اند.

DAO متعلق به افرادی است که توکن خریداری کرده‌اند. با این حال، مقدار توکن‌های خریداری شده، سهام و و میزان مالکیت را تعیین نمی‌کند. بلکه نشانه‌ای از مشارکت‌های مردمی است و به آنها حق رای می‌دهد.

کاربردهای عملی اتریوم در دنیای واقعی

اتریوم با فراهم کردن امکان ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps)، کاربردهای زیادی در صنایع مختلف از جمله امور مالی، بیمه، و زنجیره‌های تأمین ایجاد کرده است. این کاربردها به شرکت‌ها و افراد اجازه می‌دهند که بدون نیاز به واسطه، فرآیندهای پیچیده و پرهزینه را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.

DAOها و آینده سازمان‌های غیرمتمرکز

سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز یا DAOها نوعی ساختار مدیریتی هستند که به واسطه قراردادهای هوشمند در بستر اتریوم بدون نیاز به مدیریت متمرکز عمل می‌کنند. این سازمان‌ها از توکن‌های حاکمیتی برای مشارکت اعضا استفاده می‌کنند و به دلیل شفافیت و امنیت، می‌توانند به مدل جدیدی برای کسب‌وکارها و سازمان‌های اجتماعی تبدیل شوند.

مزایای اتریوم در مقایسه با سیستم‌های متمرکز

اتریوم به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود در برابر حملات هکری، سانسور، و جعل مقاوم است و کاربران می‌توانند بدون نیاز به اعتماد به یک واسطه، با هم تعامل داشته باشند. این مزایا اتریوم را به پلتفرمی ایمن‌تر و کارآمدتر نسبت به سیستم‌های متمرکز سنتی تبدیل کرده است.

چالش‌ها و محدودیت‌های اتریوم

علی‌رغم مزایای بسیاری که اتریوم به همراه دارد، این پلتفرم همچنان با چالش‌هایی از جمله مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه‌های بالای تراکنش‌ها مواجه است. همچنین، آسیب‌پذیری‌های قراردادهای هوشمند به دلیل خطاهای انسانی می‌تواند منجر به حملات هکری و از دست رفتن سرمایه شود.

ارتقاء اتریوم به نسخه ۲.۰

اتریوم در تلاش است تا با ارتقاء به نسخه ۲.۰، مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه‌های بالای تراکنش‌ها را کاهش دهد. این نسخه جدید از الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده خواهد کرد که ماینرها را با اعتبارسنج‌ها جایگزین می‌کند. این ارتقاء، اتریوم را سریع‌تر، کم‌هزینه‌تر و سازگارتر با محیط زیست می‌کند و می‌تواند آینده‌ای روشن برای این شبکه فراهم سازد.

چرا اتریوم ۲.۰ ضروری است؟

انتقال یک دارایی رمزنگاری شده محبوب به یک پلتفرم جدید یک تلاش پیچیده است، اما برای مقیاس‌پذیری و تکامل اتریوم، این اتفاق باید می‌افتاد. دلیل این امر آن است که روش “اثبات کار” که توسط بلاکچین ETH 1.0 برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌شد، باعث ایجاد گلوگاه‌ها، افزایش هزینه‌ها و مصرف قابل توجه منابع (به ویژه برق) می‌شد.

ارتقاء اتریوم به نسخه ۲.۰ با هدف بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها انجام می‌شود. در این ارتقاء، از الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده می‌شود که به جای ماینرها، اعتبارسنج‌ها را به کار می‌گیرد. این تغییرات مزایای زیر را به همراه دارند:

1. کاهش مصرف انرژی: الگوریتم اثبات سهام انرژی کمتری نسبت به اثبات کار مصرف می‌کند، که تأثیرات مثبت زیست‌محیطی خواهد داشت​.
2. افزایش مقیاس‌پذیری: با استفاده از Shard Chains، اتریوم قادر خواهد بود تا تراکنش‌ها را به صورت موازی پردازش کند، که این موضوع باعث افزایش سرعت و کارایی شبکه می‌شود​.
3. کاهش هزینه‌های تراکنش: با بهبود کارایی، انتظار می‌رود که هزینه‌های تراکنش به طور قابل توجهی کاهش یابد، که این امر به افزایش دسترسی و استفاده از خدمات بلاک‌چینی کمک می‌کند​.

به طور کلی، این ارتقاء می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر و پایدارتر برای شبکه اتریوم و اکوسیستم بلاک‌چین فراهم سازد.

مزایای اتریوم

پلتفرم اتریوم از ویژگی‌های فناوری‌های بلاکچین بهره می‌برد. این فناوری به سیستم اجازه می‌دهد، هرگونه مداخله شخص ثالث را حذف کند. یعنی این که تمام برنامه‌های غیر متمرکز و DAOهای مستقر در شبکه به هیچوقت توسط کسی قابل کنترل نیستند. هرشبکه بلاکچین حول یک اصل اجماع تشکیل شده است، به این معنی که همه گره های داخل سیستم باید در مورد هر تغییر ایجاد شده در شبکه توافق کنند. این موضوع امکان تقلب و فساد را از بین برده و باعث می‌شود شبکه از جعل مصون بماند.

کل سیستم‌ غیرمتمرکز است، به این معنی که هیچ نقطه که بتوان با استفاده از آن سیستم را نابود کرد وجود ندارد. از این رو، همه برنامه‌ها همیشه آنلاین می‌مانند و هرگز خاموش نمی‌شوند. علاوه‌بر این، طبیعت غیرمتمرکز و امنیت رمزنگاری باعث می‌شود که شبکه اتریوم به خوبی در برابر حملات احتمالی هک و فعالیت‌های جعلی مصون بماند.

✔️  بیشتر بخوانید: تتر چیست و چه کاربردی دارد؟

معایب اتریوم

اتریوم به عنوان یکی از پیشگامان بلاکچین و قراردادهای هوشمند، معایبی دارد که باید مورد توجه قرار گیرند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها مقیاس‌پذیری است که با افزایش بار شبکه، هزینه‌های تراکنش به شدت افزایش می‌یابد و عملکرد شبکه را کند می‌کند. علاوه بر این، مصرف بالای انرژی در فرآیند استخراج نیز به انتقاداتی درباره تأثیرات زیست‌محیطی اتریوم دامن زده است. پیچیدگی در کار با قراردادهای هوشمند و نیاز به دانش فنی نیز می‌تواند مانع از پذیرش گسترده‌تر این فناوری شود. همچنین، ضعف‌های امنیتی در کدنویسی قراردادهای هوشمند می‌تواند منجر به از دست رفتن وجوه کاربران شود. به علاوه، ظهور بلاکچین‌های جدید که از نظر مقیاس‌پذیری و کارایی بهتر عمل می‌کنند، رقابت را برای اتریوم افزایش داده است​.

چه برنامه‌هایی در اتریوم توسعه داده شده‌‌اند؟

اتریوم این امکان را دارد که دنیای برنامه‌های غیرمتمرکز را حتی برای افرادی که هیچ سابقه فنی ندارند، باز کند. اگر این اتفاق رخ بدهد، می تواند به یک جهش انقلابی برای فناوری بلاکچین تبدیل شود که آن را به مقبولیت همگانی نزدیک می‌کند. در حال حاضر از طریق مرورگر محلی میست (Mist) که یک رابط کاربرپسند و همچنین یک کیف پول دیجیتال برای ذخیره و معامله اتر دارد، به راحتی می‌توان به شبکه دسترسی پیدا کرد. از همه مهم‌تر کاربران می‌توانند قراردادهای هوشمند بنویسند و آن را توسعه دهند. همچنین می‌توان از طریق اکستنشن متامکس (MetaMask) برای فایرفاکس و گوگل کروم نیز می‌توان به شبکه اتریوم دسترسی پیدا کرد.

بستر اتریوم این امکان را می‌دهد که صدها صنایعی که اکنون به کنترل متمرکز وابسته‌اند، مانند بیمه، دارایی، املاک و… کارهای خود را بر روی پلتفرم اتریوم انجاد داده و با ایجاد برنامه های غیرمتمرکز تجارت خود را گسترش دهند. در زیر لیستی از شرکت‌هایی که از قرارداد هوشمند اتریوم استفاده می‌کنند، آورده شده است.

Gnosis: یک سایت (نرم افزار) پیش‌بینی بازار غیرمتمرکز که کاربران را قادر می‌سازد در مورد هرچیزی از آب و هوا تا نتایج انتخابات را پیش‌بینی کنند.

EtherTweet: این برنامه عملکرد خود را از توییتر می‌گیرد و یک بستر ارتباطی بدون سانسور را در اختیار کاربران می‌گذارد.

Etheria: یک بازی شبیه ماینکرافت اما بر پایه بلاکچین اتریوم است.

Weifund: بستری برای کمپین‌های سرمایه‌گذاری جمعی (crowdfunding )اما بر اساس قرارداد هوشمند است.

Uport: سیستمی که به کاربران اجازه می‌دهد راستی آزمایی‌ها، معاملات دیجیتالی، تعامل با برنامه‌های اتریوم و.. را جمع‌آوری کنند.

Provenance: هدف این پروژه ایجاد چارچوبی باز و در دسترس برای مصرف‌کنندگان است تا در مورد خریدهایشان تصمیمات آگاهانه بگیرند. این کار از طریق ردیابی منشا و تاریخچه محصولات انجام می‌شود.

Augur: یک نرم افزار متن باز (Open Source) پیش‌بینی بازار است که به پیش‌بینی‌های صحیح پاداش می‌دهد.

Alice: پلتفرمی است که هدف آن ایجاد شفافیت در بودجه اجتماعی و امورخیریه از طریق فناوری بلاکچین است.

Bitnation: اولین ملت مجازی جهان (World’s First Virtual Nation)، یک حوزه قضایی بلاکچین که شامل عملکردهای مشابه یک کشور سنتی مانند آموزش، کارت‌های شناسایی، برنامه‌های دیپلماسی و… برای سفیران و پناهندپان دارد.

Ethlance: یک بستر مستقل برای مبادله کار با اتر و دیگر ارزها است.

در زمان نوشتن این مطلب، نزدیک به ۸۶۷ برنامه و اپلیکیشن برپایه بلاکچین اتریوم وجود دارد که می‌توانید آنها را در وبسایت State of the dApps مشاهده کنید.

✔️  بیشتر بخوانید: بلاکچین چیست؟ | معرفی انواع بلاکچین

اتریوم بستری برای توسعه‌دهندگان فراهم کرده است تا برنامه‌های مختلفی را به عنوان dApp (برنامه‌های غیرمتمرکز) ایجاد کنند. از جمله برنامه‌های مهمی که در اتریوم توسعه یافته‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. DeFi (مالی غیرمتمرکز): بسیاری از پروتکل‌های مالی مانند Uniswap و Aave در اتریوم راه‌اندازی شده‌اند. این پروتکل‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا بدون نیاز به واسطه‌ها، وام بگیرند، قرض دهند و تبادل ارزهای دیجیتال انجام دهند​​.
2. NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض): اتریوم پلتفرم اصلی برای ایجاد و تجارت NFTها مانند OpenSea و Rarible است که به هنرمندان و سازندگان محتوا اجازه می‌دهند آثار دیجیتالی خود را به صورت منحصر به فرد ثبت و فروش کنند​.
3. بازی‌های بلاکچینی: بازی‌هایی مانند CryptoKitties و Axie Infinity از اتریوم برای ایجاد تجربه‌های بازی غیرمتمرکز و مبادله دارایی‌های درون بازی استفاده می‌کنند​.
4. پروژه‌های سازمانی و اجتماعی: برخی از پروژه‌ها مانند Gnosis و Aragon بر روی اتریوم برای تسهیل ایجاد سازمان‌های غیرمتمرکز و مدیریت تصمیم‌گیری‌ها توسعه یافته‌اند​.

چگونه اتریوم بدست بیاوریم؟

رایج‌ترین و شاید ساده‌ترین روش برای کسب اتر، خرید آن از صرافی‌ها است. برای این کار، ابتدا باید یک صرافی معتبر که امکان خرید اتر را فراهم می‌کند، پیدا کنید. پس از آن، یک حساب کاربری در صرافی ایجاد کرده و با پرداخت مبلغ مورد نظر، اتر را خریداری کنید. این اتر به طور مستقیم به کیف پول دیجیتال شما واریز می‌شود.

روش دیگری برای خرید اتر، معاملات همتا به همتا (P2P) است. در این حالت، شما می‌توانید با هر ارزی که با فروشنده توافق کرده‌اید، مانند بیت‌کوین یا سایر رمزارزها، اتر را خریداری کنید. این نوع معاملات می‌تواند به صورت آنلاین یا حضوری انجام شود و در بین کاربران بیت‌کوین بسیار محبوب است. با این حال، به دلیل نامحدود بودن عرضه اتر و عدم گمنامی کامل کاربران در پلتفرم اتریوم، بیشتر افراد ترجیح می‌دهند از طریق صرافی‌ها اتر خریداری کنند.

علاوه بر خرید، استخراج اتر نیز یکی از روش‌های دیگر برای به دست آوردن این توکن است. استخراج اتریوم بر مبنای الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) انجام می‌شود. در این روش، ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی خود، مسائل پیچیده ریاضی را حل می‌کنند و در ازای این کار، پاداشی به صورت اتر دریافت می‌کنند. این روش نیازمند سخت‌افزار قوی و مصرف بالای انرژی است، اما هنوز هم یکی از راه‌های محبوب برای کسب اتر به شمار می‌آید.

صرف نظر از اینکه چگونه ETH خود را به دست می‌آورید، لازم است چند مفهوم اساسی را درک کنید. به هر آدرس در شبکه اتریوم یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی اختصاص داده می‌شود، و شما برای مدیریت دارایی‌های رمزارز خود به یک کیف پول نیاز خواهید داشت.

• کلید عمومی: این را به عنوان نسخه رمزارزی آدرس ایمیل در نظر بگیرید. کلید عمومی اتریوم شما جایی است که افراد می‌توانند برای شما ETH و توکن‌های مبتنی بر اتریوم مانند USDC و Dai ارسال کنند. شما می‌توانید این را با خیال راحت در اختیار دیگران قرار دهید.
• کلید خصوصی: این را مانند رمز عبور خود در نظر بگیرید. شما معمولاً باید از دادن این به افراد خودداری کنید. یک کلید خصوصی رشته‌ای طولانی از حروف و اعداد است. (همچنین می‌تواند به شکل مجموعه‌ای از کلمات به نام عبارت بازیابی باشد.) پیگیری کلیدهای خصوصی شما بسیار مهم است. اگر آنها را از دست بدهید، اتر خود را برای همیشه از دست خواهید داد.
• کیف پول: برای ذخیره و ایمن‌سازی اتر خود، به یک کیف پول نیاز خواهید داشت. که در این صورت با یک “کیف پول امانی” تعامل خواهید داشت که کلیدهای خصوصی شما را برای شما ذخیره و ایمن می‌کند. با پیشرفت خود، ممکن است بخواهید گزینه‌های دیگر کیف پول را بررسی کنید که برای تعامل با پروتکل‌های امور مالی غیرمتمرکز (یا DeFi) مانند Compound (یک برنامه وام‌دهی و پس‌انداز) یا Uniswap (یک صرافی غیرمتمرکز که به شما امکان معامله رمزارزها را می‌دهد) ساخته شده‌اند.

از کجا اتریوم بخریم؟

در تمام صرافی‌های ارزدیجیتال در سراسر دنیا توکن ETH یا اتریوم، برای تمام کاربران قابل خرید و فروش است. در صرافی‌های غیرمتمرکز یا DEX برای خرید و فروش اترویم روی هر شبکه بلاکچین، باید مقداری ارز بومی همان شبکه را برای پرداخت کارمزد داشته‌باشید.

آینده اتریوم

اتریوم به‌عنوان یکی از پیشروان بلاکچین با ویژگی‌های خاص خود همچنان از تقاضای بالایی برخوردار است. مهم‌ترین نقطه قوت اتریوم در مقایسه با دیگر شبکه‌ها، پشتیبانی گسترده از برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند است. انتقال اتریوم به مدل اثبات سهام (PoS) که به واسطه‌ی به‌روزرسانی‌های اخیر آن تکمیل شده، به کاهش مصرف انرژی شبکه کمک کرده و توانسته تمرکز بیشتری بر مقیاس‌پذیری و پایداری زیست‌محیطی داشته باشد. این تغییر ساختاری موجب جذب سرمایه‌گذاری‌های بزرگ‌تر و استقبال بیشتر نهادهای مالی شده است​.

علاوه بر این، اتریوم با پروژه‌های لایه دوم (Layer 2) مانند رول‌آپ‌ها (Rollups) به‌دنبال بهبود سرعت تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها است، که می‌تواند در افزایش تعداد کاربران و استفاده از اتریوم در مقیاس بزرگتر موثر باشد. همچنین، استفاده‌های گسترده اتریوم در حوزه دیفای و NFT همچنان به‌عنوان مزیت‌های استراتژیک باقی می‌ماند و آن را به پلتفرمی تبدیل کرده که نه تنها در حوزه ارز دیجیتال، بلکه در کل اکوسیستم مالی غیرمتمرکز و نوآوری‌های زنجیره بلوکی، نقش محوری ایفا می‌کند​.

سخن پایانی

اتریوم به عنوان یکی از پیشروترین پلتفرم‌های بلاکچین، نشان‌دهنده آینده‌ای است که در آن تکنولوژی قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) می‌تواند بسیاری از صنایع را متحول کند. این پلتفرم با حذف واسطه‌ها، کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت، توانایی ایجاد تغییرات عمده در سرویس‌های مالی، مدیریت داده‌ها و خدمات اینترنتی را دارد. اتریوم راه را برای آینده‌ای باز می‌کند که در آن اعتماد و شفافیت به کمک فناوری بلاکچین به عنوان اصولی اساسی در خدمات آنلاین به کار گرفته شوند.