اتریوم (Ethereum یا ETH) و اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic یا ETC) دو پلتفرم بلاکچینی جداگانه هستند که از یک ریشه مشترک در پلتفرم اصلی اتریوم، راهاندازیشده در سال ۲۰۱۵، نشأت گرفتهاند. این دو شبکه، که زمانی بخشی از یک زنجیره واحد بودند، پس از رویداد تعیینکننده هک DAO در سال ۲۰۱۶ از یکدیگر جدا شدند. اتریوم با تمرکز بر نوآوری، انعطافپذیری، و سازگاری با نیازهای بازار، به یکی از پیشروترین بلاکچینهای جهان تبدیل شده است، در حالی که اتریوم کلاسیک با پایبندی به اصول اولیه بلاکچین و مفهوم «کد قانون است»، جایگاه خود را بهعنوان نمایندهای از تغییرناپذیری حفظ کرده است. این مقاله به مقایسه جامع این دو شبکه از منظر تاریخچه، فلسفه، فناوری، اکوسیستم، امنیت، و چشمانداز آینده میپردازد تا درک کاملی از جایگاه فعلی و پتانسیلهای آنها در سال ۲۰۲۵ ارائه دهد.
- تفاوتهای فلسفی: اتریوم رویکردی عملگرایانه و انعطافپذیر دارد و به نوآوری و نیازهای کاربران اولویت میدهد، در حالی که اتریوم کلاسیک به اصل تغییرناپذیری بلاکچین و شعار «کد قانون است» پایبند است.
- فناوری و مقیاسپذیری: اتریوم با مهاجرت به اثبات سهام (PoS) و ارتقاهایی مانند Pectra و دانکشاردینگ، مقیاسپذیری و کارایی بالایی دارد. اتریوم کلاسیک همچنان از اثبات کار (PoW) استفاده میکند و در مقیاسپذیری محدودتر است.
- اکوسیستم و پذیرش: اتریوم میزبان اکوسیستمی گسترده با هزاران برنامه غیرمتمرکز (DeFi، NFT، بازی) و حمایت نهادی است، اما اتریوم کلاسیک اکوسیستم کوچکتری دارد و بیشتر برای قراردادهای هوشمند ساده استفاده میشود.
تفاوت بین اتریوم و اتریوم کلاسیک چیست؟
اتریوم (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC) هر دو از یک بلاکچین مشترک سرچشمه گرفتند، اما پس از هک DAO در سال ۲۰۱۶ و اختلاف بر سر بازگرداندن وجوه، به دو زنجیره مجزا تقسیم شدند که اتریوم مسیر جدید و اتریوم کلاسیک زنجیره اصلی را ادامه داد.
تاریخچه جدایی اتریوم کلاسیک از اتریوم
اتریوم در ژوئیه ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین و تیمش راهاندازی شد و بهعنوان پلتفرمی غیرمتمرکز و منبعباز برای اجرای قراردادهای هوشمند معرفی شد. قراردادهای هوشمند، برنامههایی خودکار هستند که بدون نیاز به واسطه، شرایط توافقنامهها را اجرا میکنند و امکان ساخت برنامههای غیرمتمرکز (dApps) را فراهم میآورند. ارز دیجیتال بومی این شبکه، اتر (ETH)، برای پرداخت هزینه تراکنشها (گس) و اجرای قراردادها استفاده میشود. تا سال ۲۰۱۶، اتریوم به دلیل نوآوریهایش در قراردادهای هوشمند، توجه گستردهای از توسعهدهندگان، سرمایهگذاران، و شرکتها جلب کرده بود.
اما در سال ۲۰۱۶، رویدادی به نام هک DAO (سازمان غیرمتمرکز خودگردان) مسیر اتریوم را برای همیشه تغییر داد. DAO یک صندوق سرمایهگذاری غیرمتمرکز بود که از طریق یکی از بزرگترین کمپینهای جمعآوری سرمایه در تاریخ رمزارزها، بیش از ۱۵۰ میلیون دلار اتر جمعآوری کرد. اما نقصی در کد آن به هکری اجازه داد حدود ۳.۶ میلیون اتر، به ارزش تقریبی ۵۰ میلیون دلار در آن زمان (یکسوم کل سرمایه DAO)، را سرقت کند. این حادثه جامعه اتریوم را با یک دوراهی اخلاقی و فنی مواجه کرد: آیا باید زنجیره بلاکچین را تغییر داد تا وجوه دزدیدهشده بازگردد، یا باید به اصل تغییرناپذیری بلاکچین، که تراکنشها را نهایی و غیرقابل تغییر میداند، پایبند ماند؟
دوره مستر کلاس طلا
جامعترین دوره آموزشی طلا
این دوره در مجموعه یوتوفارکس تهیه شده و نتیجه سالها تجربه در حوزه معاملهگری طلا و فارکس است. این دوره توسط مجموعهای از معاملهگران حرفهای یوتوفارکس تهیه شده است. با خرید این دوره از تجربه چندین معاملهگر بهرهمند خواهید شد.
اکثریت جامعه، به رهبری ویتالیک بوترین، تصمیم به اجرای یک هارد فورک گرفتند. این هارد فورک زنجیرهای جدید ایجاد کرد که تراکنشهای هک DAO را معکوس کرد و وجوه را به سرمایهگذاران بازگرداند. این زنجیره جدید به نام اتریوم (ETH) ادامه یافت. اما گروهی کوچکتر که به اصل تغییرناپذیری بلاکچین وفادار بودند، معتقد بودند که حتی در صورت سرقت، زنجیره نباید دستکاری شود، زیرا تغییرناپذیری اساس اعتماد به فناوری غیرمتمرکز است. این گروه زنجیره اصلی و بدون تغییر را حفظ کرد که به اتریوم کلاسیک (ETC) معروف شد. این فورک نهتنها یک جدایی فنی بود، بلکه شکافی فلسفی عمیق در جامعه بلاکچین ایجاد کرد که همچنان بر هویت این دو شبکه تأثیر دارد.
✔️ بیشتر بخوانید: اتریوم چیست؟ صفر تا صد Ethereum
مقایسه ویژگیهای کلیدی اتریوم و اتریوم کلاسیک
تفاوتهای فلسفی و شیوههای حکمرانی
از زمان فورک، اتریوم و اتریوم کلاسیک دیدگاههای فلسفی متفاوتی را دنبال کردهاند که بر تمام جنبههای توسعه، پذیرش، و حاکمیت آنها تأثیر گذاشته است:
- اتریوم (ETH): اتریوم رویکردی عملگرایانه و انعطافپذیر دارد. این پروژه معتقد است که بلاکچین باید در خدمت نیازهای کاربران و توسعهدهندگان باشد، حتی اگر این امر به معنای تغییر زنجیره در شرایط بحرانی، مانند هک DAO، باشد. این تصمیم نشاندهنده اولویت دادن به اعتماد کاربران، پایداری اکوسیستم، و سازگاری با نیازهای بازار بود. حکمرانی اتریوم غیرمتمرکز اما هماهنگ است و شامل بنیاد اتریوم، توسعهدهندگان اصلی، و رایگیریهای اجتماعی از طریق انجمنهای آنلاین و رویدادهای جهانی میشود. هدف اتریوم پیشرفت مداوم، بهبود تجربه کاربری، و توسعه اکوسیستم گستردهای است که طیف وسیعی از کاربردها را پشتیبانی کند.
- اتریوم کلاسیک (ETC): اتریوم کلاسیک به اصل تغییرناپذیری بلاکچین و شعار «کد قانون است» پایبند است، به این معنی که قوانین شبکه صرفاً از طریق کد زیربنایی آن اجرا میشوند. این پروژه معتقد است که بلاکچین باید تحت هیچ شرایطی دستکاری نشود، حتی در صورت سرقت یا ضرر مالی، زیرا تغییرناپذیری اساس اعتماد به فناوری غیرمتمرکز است. اتریوم کلاسیک توکن بومی خود، ETC، را با عرضه محدود به حدود ۲۱۰.۷ میلیون واحد دارد. حاکمیت در ETC بسیار غیرمتمرکز و پراکندهتر است و تغییرات بهندرت پذیرفته میشوند، که نشاندهنده تعهد این شبکه به اصول اولیه بلاکچین است. این فلسفه باعث شده که ETC جامعهای محافظهکارتر و متمرکز بر حفظ اصالت داشته باشد.
این تفاوتهای فلسفی، مسیر رشد، پذیرش عمومی، و نوآوری این دو پروژه را بهطور کامل از یکدیگر متمایز کرده است. اتریوم بهعنوان یک پلتفرم پویا و سازگار شناخته میشود، در حالی که اتریوم کلاسیک بهعنوان نگهبان اصول بنیادین بلاکچین باقی مانده است.
✔️ بیشتر بخوانید: فورک در بلاکچین چیست؟ معرفی انواع فورک
تفاوتهای فنی: اجماع، مقیاسپذیری، و ارتقاها
از نظر فنی، اتریوم و اتریوم کلاسیک در سال ۲۰۲۵ تفاوتهای قابلتوجهی دارند که در جدول زیر خلاصه شده است:
ویژگی | اتریوم (ETH) | اتریوم کلاسیک (ETC) |
مکانیزم اجماع | اثبات سهام (PoS) | اثبات کار (PoW) |
زمان ایجاد بلاک | ۱۲ تا ۱۵ ثانیه | حدود ۱۳ ثانیه |
حد گاز | پویا و در حال افزایش | ثابت و مشابه نسخه اولیه |
مقیاسپذیری | لایه ۲، دانکشاردینگ | مقیاسپذیری محدود |
ارتقاهای ۲۰۲۵ | Pectra، Fusaka، Osaka | تغییرات جزئی |
✔️ بیشتر بخوانید: اثبات سهام (PoS) در ارزهای دیجیتال چیست؟
مکانیزم اجماع
اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲ طی رویدادی به نام «ادغام» (The Merge) از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) مهاجرت کرد. این تغییر مصرف انرژی شبکه را ۹۹.۹۵٪ کاهش داد و اتریوم را به یکی از سازگارترین بلاکچینها با محیط زیست تبدیل کرد. در PoS، اعتبارسنجها با قفل کردن اتر (استیکینگ) امنیت شبکه را تأمین میکنند، که این روش نهتنها کارآمدتر است، بلکه امکان مشارکت گستردهتر کاربران را فراهم میکند. اتریوم توکن بومی خود، ETH، را دارد که برخلاف اتریوم کلاسیک، عرضه ثابتی ندارد و بهصورت پویا مدیریت میشود، به این معنی که تعداد کل اتر با توجه به نیازهای شبکه و سیاستهای پولی تنظیم میشود.
در مقابل، اتریوم کلاسیک همچنان از اثبات کار استفاده میکند، مشابه بیتکوین، که در آن ماینرها با حل مسائل پیچیده ریاضی برای تأیید تراکنشها پاداش دریافت میکنند. این مکانیزم انرژی زیادی مصرف میکند و انتقادهای زیستمحیطی متعددی را به دنبال داشته است. پایبندی ETC به PoW نشاندهنده تعهد آن به حفظ ساختار اولیه اتریوم است، اما این انتخاب محدودیتهایی در مقیاسپذیری و کارایی ایجاد کرده است.
مقیاسپذیری و ارتقاها
اتریوم در سال ۲۰۲۵ با ارتقاهای مهمی مانند Pectra، Fusaka، و Osaka به دنبال افزایش مقیاسپذیری و بهبود عملکرد است. این ارتقاها شامل معرفی «دانکشاردینگ» (Danksharding) برای پردازش بهینه دادهها، کاهش کارمزدهای تراکنش (گس)، و افزایش سرعت اجرای قراردادهای هوشمند هستند. راهحلهای لایه ۲، مانند Optimism و Arbitrum، به اتریوم امکان پردازش هزاران تراکنش در ثانیه با هزینههای پایینتر را دادهاند، که این شبکه را برای کاربردهای گستردهتر مناسبتر کرده است. این پیشرفتها اتریوم را به پلتفرمی تبدیل کردهاند که میتواند نیازهای میلیونها کاربر را بهصورت همزمان برآورده کند.
اتریوم کلاسیک، در مقابل، تغییرات فنی محدودی اعمال کرده و همچنان ساختار اولیه خود را حفظ کرده است. این شبکه در مقیاسپذیری پیشرفت چندانی نداشته و به دلیل تمرکز بر پایداری و حفظ پروتکل اصلی، از نظر نوآوری فنی عقبتر مانده است. اگرچه برخی بهروزرسانیهای کوچک، مانند حذف «بمب سختی» (مکانیزمی برای تشویق مهاجرت به PoS)، در ETC اعمال شده، اما این تغییرات در مقایسه با پیشرفتهای اتریوم ناچیز هستند.
اکوسیستم و پذیرش
اکوسیستم اتریوم در سال ۲۰۲۵ به یکی از پویاترین و گستردهترین اکوسیستمهای بلاکچین تبدیل شده است. این شبکه میزبان هزاران برنامه غیرمتمرکز (dApps) در حوزههای مختلف است، از جمله:
- مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi): پروتکلهایی مانند یونیسواپ، آوه، و کامپاند امکان وامدهی، تجارت، و مدیریت داراییهای غیرمتمرکز را فراهم میکنند.
- توکنهای غیرقابل معاوضه (NFT): بازارهایی مانند اوپنسی و رریبل برای خرید، فروش، و خلق آثار دیجیتال استفاده میشوند.
- بازیهای بلاکچینی (P2E): پروژههایی مانند اکسی اینفینیتی و دسنترالند اقتصادهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین ایجاد کردهاند.
- کاربردهای سازمانی: شرکتهای بزرگ از اتریوم برای مدیریت زنجیره تأمین، هویت دیجیتال، و قراردادهای هوشمند سازمانی استفاده میکنند.
اتریوم از حمایت گسترده شرکتهای فناوری، سرمایهگذاران نهادی، و جامعهای بزرگ از توسعهدهندگان برخوردار است. کنفرانسهای سالانه مانند Devcon و ETHGlobal به معرفی نوآوریهای جدید، جذب استعدادها، و تقویت همکاری در اکوسیستم کمک میکنند. این شبکه به دلیل پذیرش گسترده و زیرساخت قوی، دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار است و نقدینگی بالایی دارد.
در مقابل، اکوسیستم اتریوم کلاسیک بسیار کوچکتر است. این شبکه بیشتر برای قراردادهای هوشمند ساده و برخی کاربردها در صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) استفاده میشود. تعداد توسعهدهندگان فعال روی ETC محدود است و پروژههای جدید بهندرت روی این شبکه راهاندازی میشوند. ارزش بازار و نقدینگی اتریوم کلاسیک بهمراتب کمتر از اتریوم است و نوسانات قیمتی بیشتری را تجربه میکند. با این حال، ETC برای کاربرانی که به تغییرناپذیری و غیرمتمرکز بودن اثبات کار اهمیت میدهند، همچنان جذابیت دارد.
✔️ بیشتر بخوانید: دیفای (DeFi) چیست؟ و چگونه کار میکند؟
امنیت و پایداری زیستمحیطی
امنیت
اتریوم با انتقال به اثبات سهام و استیکینگ میلیاردها دلار اتر توسط اعتبارسنجها، مقاومت بالایی در برابر حملات، بهویژه حملات ۵۱٪ (که در آن مهاجم کنترل اکثریت قدرت محاسباتی را به دست میگیرد)، پیدا کرده است. این مدل امنیتی، که به سرمایهگذاری مالی کاربران وابسته است، شبکه را ایمنتر و پایدارتر کرده است.
اتریوم کلاسیک، اما، به دلیل استفاده از اثبات کار و نرخ هش پایینتر، در برابر حملات ۵۱٪ آسیبپذیرتر است. این شبکه در گذشته چندین حمله از این نوع را تجربه کرده که اعتماد عمومی به امنیت آن را کاهش داده است. اگرچه تلاشهایی برای افزایش امنیت نرخ هش در حال انجام است، اما ETC همچنان با چالشهای امنیتی مواجه است.
پایداری زیستمحیطی
انتقال اتریوم به اثبات سهام، مصرف انرژی آن را به حداقل رسانده و این شبکه را به یکی از سبزترین بلاکچینهای جهان تبدیل کرده است. این تغییر در پاسخ به انتقادهای زیستمحیطی از بلاکچینهای مبتنی بر اثبات کار انجام شد و اتریوم را به گزینهای جذاب برای شرکتها و کاربرانی تبدیل کرد که به پایداری اهمیت میدهند.
در مقابل، اتریوم کلاسیک با تکیه بر اثبات کار، انرژی زیادی مصرف میکند و از نظر زیستمحیطی مورد انتقاد قرار دارد. این مصرف انرژی بالا، بهویژه در مقایسه با اتریوم، یکی از موانع اصلی پذیرش گستردهتر ETC در میان کاربران و سازمانهای حساس به محیط زیست است.
موارد استفاده و کاربردها
اتریوم به دلیل انعطافپذیری و اکوسیستم گسترده، برای طیف وسیعی از کاربردها مناسب است. از پروتکلهای DeFi که میلیاردها دلار دارایی را مدیریت میکنند تا بازارهای NFT که هنر دیجیتال را متحول کردهاند، اتریوم به مرکزی برای نوآوری در بلاکچین تبدیل شده است. بازیهای بلاکچینی مانند اکسی اینفینیتی و دسنترالند، اقتصادهای دیجیتال جدیدی ایجاد کردهاند که کاربران میتوانند در آنها داراییهای مجازی را مالک شوند و معامله کنند. علاوه بر این، اتریوم در کاربردهای سازمانی، مانند مدیریت زنجیره تأمین و هویت دیجیتال، مورد استفاده قرار میگیرد و شرکتهایی مانند مایکروسافت و IBM از فناوری آن بهره میبرند.
اتریوم کلاسیک، در مقابل، بیشتر برای قراردادهای هوشمند ساده و بهعنوان گزینهای برای طرفداران تغییرناپذیری بلاکچین استفاده میشود. اگرچه ETC از نظر فنی قادر به پشتیبانی از dApps مشابه اتریوم است، اما کمبود توسعهدهندگان و پروژههای فعال باعث شده که کاربردهای آن محدودتر باشد. این شبکه بیشتر در میان کاربرانی محبوب است که به فلسفه غیرمتمرکز بودن و مقاومت در برابر سانسور اهمیت میدهند.
پویایی جامعه و روندهای حاکمیتی
جامعه اتریوم یکی از بزرگترین و فعالترین جوامع بلاکچین است که شامل میلیونها کاربر، توسعهدهنده، و سرمایهگذار در سراسر جهان میشود. این جامعه از طریق رویدادهای جهانی مانند Devcon، انجمنهای آنلاین، و پلتفرمهای توسعه مانند GitHub همکاری میکند. بنیاد اتریوم نقش هماهنگکنندهای ایفا میکند، اما تصمیمگیریها بهصورت غیرمتمرکز و با مشارکت گسترده جامعه انجام میشود. این پویایی به اتریوم امکان داده است تا بهسرعت با نیازهای بازار و فناوریهای جدید سازگار شود.
جامعه اتریوم کلاسیک کوچکتر و محافظهکارتر است. اعضای این جامعه به اصول اولیه بلاکچین، مانند غیرمتمرکز بودن و تغییرناپذیری، وفادار هستند، اما از نظر جذب توسعهدهندگان جدید و ایجاد پروژههای نوآورانه، فعالیت کمتری دارند. حاکمیت در ETC پراکندهتر است و تغییرات بهکندی اعمال میشوند، که این موضوع هم یک نقطه قوت (حفظ اصالت) و هم یک محدودیت (کندی نوآوری) محسوب میشود.
نقشه راه و چشمانداز آینده
اتریوم در سال ۲۰۲۵ با ارتقاهای Pectra، Fusaka، و Osaka به دنبال دستیابی به مقیاسپذیری بیسابقهای است که میلیونها کاربر بتوانند بهطور همزمان از شبکه استفاده کنند. این ارتقاها با هدف کاهش هزینههای تراکنش، افزایش سرعت اجرای قراردادهای هوشمند، و بهبود تجربه کاربری طراحی شدهاند. فناوریهایی مانند دانکشاردینگ و راهحلهای لایه ۲، اتریوم را به پلتفرمی تبدیل میکنند که میتواند با نیازهای آینده بلاکچین، از جمله متاورس و اینترنت غیرمتمرکز یا وب ۳ (Web3)، همگام شود.
اتریوم کلاسیک نقشه راه محافظهکارانهتری دارد. تمرکز این شبکه بر حفظ پایداری، امنیت، و تغییرناپذیری است. برخی پروژههای فرعی، مانند افزایش امنیت نرخ هش و توسعه لایههای جانبی، در حال بررسی هستند، اما سرعت نوآوری در ETC بهمراتب کندتر از اتریوم است. با این حال، ETC همچنان برای کاربرانی که به اصول اولیه بلاکچین اهمیت میدهند، جایگاه ویژهای دارد.
✔️ بیشتر بخوانید: آپگرید Pectra در اتریوم چیست؟ ویژگیهای اصلی آپگرید Pectra
تأثیرات برای کاربران، توسعهدهندگان، و سرمایهگذاران
انتخاب بین اتریوم و اتریوم کلاسیک به نیازها و اولویتهای افراد بستگی دارد:
- توسعهدهندگان: اتریوم به دلیل اکوسیستم گسترده، ابزارهای پیشرفته، و راهحلهای مقیاسپذیری، گزینهای ایدهآل برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز است. زیرساختهایی مانند کیفپول، صرافیها، و کتابخانههای توسعه، کار توسعهدهندگان را تسهیل میکنند. ETC برای توسعهدهندگانی که به تغییرناپذیری و اثبات کار اهمیت میدهند جذاب است، اما ابزارها و پذیرش محدودی دارد.
- سرمایهگذاران: اتریوم به دلیل نقدینگی بالا، پذیرش گسترده، و ثبات بازار، گزینهای امنتر برای سرمایهگذاری است. ارزش بازار بالای اتریوم و حضور آن در صرافیهای بزرگ، آن را به انتخابی محبوب تبدیل کرده است. ETC سرمایهگذاری پرریسکتری است که ممکن است سودهای مقطعی داشته باشد، اما تقاضای کمتری دارد.
- کاربران: اتریوم با ارائه برنامههایی در حوزه DeFi، NFT، و بازیهای بلاکچینی، برای اکثر کاربران گزینه اصلی است. اکوسیستم کوچکتر ETC کاربردهای کمتری برای کاربران عادی ارائه میدهد، اما برای کسانی که به غیرمتمرکز بودن اهمیت میدهند، گزینهای مناسب است.
سخن پایانی
اتریوم و اتریوم کلاسیک دو دیدگاه متفاوت از فناوری بلاکچین را نمایندگی میکنند. اتریوم با تمرکز بر نوآوری، مقیاسپذیری، و پذیرش گسترده، به پلتفرم پیشرو قراردادهای هوشمند تبدیل شده و اکوسیستم پویایی را ایجاد کرده است که میلیونها کاربر، توسعهدهنده، و شرکت را به خود جذب میکند. اتریوم کلاسیک، در مقابل، با پایبندی به اصول تغییرناپذیری و غیرمتمرکز بودن، یادآور ارزشهای اولیه بلاکچین است و برای گروه خاصی از طرفداران جذابیت دارد. هر دو پلتفرم ویژگیها و جایگاه منحصربهفرد خود را دارند که پاسخگوی نیازها و موارد استفاده خاصی در بازار هستند.
در سال ۲۰۲۵، اتریوم با ارتقاهای فنی و اکوسیستم گستردهاش، همچنان پیشتاز بازار بلاکچین است، در حالی که اتریوم کلاسیک جایگاه خود را بهعنوان گزینهای برای طرفداران فلسفه «کد قانون است» حفظ کرده است. انتخاب بین این دو شبکه به اولویتهای شما بستگی دارد:
- اگر به دنبال نوآوری، سرعت توسعه، و اکوسیستمی پویا هستید، اتریوم (ETH) گزینه مناسبتری است.
- اگر پایداری، اصول اولیه بلاکچین، و تغییرناپذیری برای شما اهمیت بیشتری دارد، اتریوم کلاسیک (ETC) انتخاب منطقیتری خواهد بود.
در نهایت، هر دو پروژه نقش مهمی در تاریخ بلاکچین ایفا کردهاند و نشاندهنده تنوع دیدگاههایی هستند که این فناوری را به پیش میبرند. اتریوم و اتریوم کلاسیک، هر یک به شیوه خود، به تکامل دنیای غیرمتمرکز کمک کردهاند و آینده بلاکچین را از زوایای متفاوتی شکل میدهند.
لطفا نظر و سوالات خود را درباره این مقاله ارسال کنید تا کارشناسان ما به شما پاسخ دهند.