آشنایی با بلک راک: بزرگترین بانک سایه و پیشروترین نهاد مالی جهان

در دنیای پرشتاب مالی امروز، کمتر شرکتی به اندازه بلک راک توانسته است تأثیری عمیق بر بازارهای مالی جهانی بگذارد. این غول مدیریت دارایی، با کنترل بیش از ۱۰ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت، نه تنها بزرگترین مدیر دارایی جهان است، بلکه نقشی کلیدی در شکل‌دهی به سیاست‌های مالی و سرمایه‌گذاری بین‌المللی ایفا می‌کند. با حضور در قلب تصمیمات سرمایه‌گذاری، بلک‌راک به نمادی از قدرت اقتصادی در سطح جهانی تبدیل شده است؛ قدرتی که اغلب تحسین و گاهی نیز نقدهای شدیدی را به همراه داشته است.

با این حال، فعالیت‌های بلک‌راک تنها محدود به مدیریت دارایی‌ها نیست؛ این شرکت در حوزه‌هایی مانند تسلیحات نظامی، فناوری‌های نظارتی، و حتی تأمین مالی پروژه‌های بحث‌برانگیز نیز نقش‌آفرینی می‌کند. تصمیمات و سرمایه‌گذاری‌های این غول مالی نه تنها به سوددهی سهامداران منجر می‌شود، بلکه آثار عمیقی بر جوامع جهانی، سیاست‌های کلان و حتی بحران‌های انسانی دارد. در این مقاله، به بررسی ابعاد گوناگون این نهاد مالی و اثرات آن بر بازارها و جامعه جهانی خواهیم پرداخت.

تاریخچه بلک راک: از یک استارتاپ مالی تا غول جهانی مدیریت دارایی

بلک‌راک در سال ۱۹۸۸ توسط لری فینک و گروهی از همکارانش با هدف ارائه خدمات پیشرفته مدیریت دارایی و مدیریت ریسک تأسیس شد. در آن زمان، این شرکت بخشی از گروه مالی بلک‌استون بود و به‌عنوان یک استارتاپ کوچک فعالیت خود را آغاز کرد. بنیان‌گذاران، با تکیه بر تجربه خود در بازارهای مالی و رویکرد نوآورانه به مدیریت دارایی، به سرعت توانستند توجه سرمایه‌گذاران نهادی را جلب کنند.

یکی از نقاط عطف در تاریخ بلک‌راک، جدا شدن از بلک‌استون در سال ۱۹۹۴ و تبدیل شدن به یک نهاد مستقل بود. این جدایی به بلک‌راک امکان داد تا با تمرکز بر اهداف بلندمدت خود، استراتژی‌های جسورانه‌ای در مدیریت دارایی‌ها اتخاذ کند. در همان سال، این شرکت به‌عنوان یکی از اولین ارائه‌دهندگان خدمات مدیریت ریسک در جهان، پلتفرم آلادین (Aladdin) را معرفی کرد که بعدها به یکی از ستون‌های اصلی موفقیت آن تبدیل شد.

دوره مستر کلاس طلا

جامع‌ترین دوره آموزشی طلا

این دوره در مجموعه یوتوفارکس تهیه شده و نتیجه سال‌ها تجربه در حوزه معامله‌گری طلا و فارکس است. این دوره توسط مجموعه‌ای از معامله‌گران حرفه‌ای یوتوفارکس تهیه شده است. با خرید این دوره از تجربه چندین معامله‌گر بهره‌مند خواهید شد.

مشاهده دوره

در دهه ۲۰۰۰، بلک‌راک با بهره‌گیری از استراتژی‌های خرید و ادغام، وارد مرحله‌ای جدید از رشد شد. یکی از مهم‌ترین این اقدامات، خرید بارکلیز گلوبال اینوستورز در سال ۲۰۰۹ بود که مجموعه صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) آی‌شرز (iShares) را به دارایی‌های بلک‌راک اضافه کرد. این معامله که ارزشی بالغ بر ۱۳.۵ میلیارد دلار داشت، نه تنها جایگاه بلک‌راک را به‌عنوان رهبر بازار ETF‌ها تثبیت کرد، بلکه مسیر پیشرفت این شرکت به سمت مدیریت دارایی‌های چندتریلیون دلاری را هموار ساخت.

بلک‌راک در دهه‌های اخیر با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین، همچون هوش مصنوعی و بیگ دیتا، و گسترش فعالیت‌های خود در بازارهای جهانی، به یکی از تأثیرگذارترین نهادهای مالی جهان تبدیل شده است. این شرکت در بیش از ۱۰۰ کشور حضور دارد و خدمات خود را به دولت‌ها، مؤسسات مالی، صندوق‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذاران حقیقی ارائه می‌دهد. در بحران مالی ۲۰۰۸، بلک‌راک با ارائه خدمات مشاوره‌ای به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، نقش کلیدی در بازسازی اقتصاد جهانی ایفا کرد و اعتبار خود را به‌عنوان شریکی قابل اعتماد در بحران‌های مالی به اثبات رساند.

امروزه بلک‌راک، با مدیریت بیش از ۱۰ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت (AUM)، نه تنها بزرگترین مدیر دارایی جهان است، بلکه به‌عنوان یک نیروی محرکه در شکل‌دهی به سیاست‌های مالی و اقتصادی جهانی عمل می‌کند. این شرکت که با شعار “سرمایه‌گذاری برای آینده بهتر” فعالیت می‌کند، همچنان به نوآوری و توسعه خدمات خود ادامه می‌دهد و نقشی بی‌بدیل در دنیای مالی ایفا می‌کند.

آشنایی با عملکرد بلک راک: غول مدیریت دارایی جهان

بلک‌راک، با مدیریت بیش از ۱۰ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت (AUM)، به‌عنوان بزرگترین مدیر دارایی جهان شناخته می‌شود. این شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله سهام، اوراق بدهی، املاک و مستغلات، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)، و حتی سرمایه‌گذاری‌های جایگزین مانند زیرساخت‌ها فعالیت دارد. بلک‌راک با ارائه خدمات مالی متنوع به سرمایه‌گذاران نهادی، دولت‌ها و افراد حقیقی، نقش محوری در بازارهای مالی جهانی ایفا می‌کند.

پلتفرم آلادین: قلب تپنده بلک راک

پلتفرم آلادین (Aladdin)، یکی از دستاوردهای برجسته بلک‌راک، نه تنها یک ابزار پیشرفته مدیریت ریسک، بلکه هسته اصلی تصمیم‌گیری‌های مالی این شرکت به شمار می‌رود. این سیستم جامع با ترکیب فناوری‌های هوش مصنوعی، تحلیل داده‌ها و مدل‌سازی پیشرفته، به مشتریان و مدیران دارایی کمک می‌کند تا ریسک‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری را با دقتی مثال‌زدنی ارزیابی کنند.

آلادین قادر است میلیاردها داده مالی را به‌صورت لحظه‌ای تحلیل کرده و سناریوهای مختلف بازار را شبیه‌سازی کند. همین ویژگی‌ها، این پلتفرم را به ابزاری کلیدی در پیش‌بینی روندهای بازار، مدیریت پورتفولیوها و کاهش مخاطرات مالی تبدیل کرده است.

اهمیت آلادین فراتر از مرزهای بلک‌راک است. صدها مؤسسه مالی، از بانک‌های مرکزی گرفته تا صندوق‌های بازنشستگی و حتی رقبای بلک‌راک، به این پلتفرم اعتماد کرده و از آن برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک استفاده می‌کنند. این پلتفرم نه تنها به بهبود عملکرد مشتریان کمک می‌کند، بلکه به بلک‌راک نیز مزیت رقابتی منحصربه‌فردی می‌دهد. آلادین به بلک‌راک این امکان را می‌دهد تا با تحلیل سریع و دقیق اطلاعات، درک عمیق‌تری از پویایی بازار به دست آورد و در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری از رقبا پیشی بگیرد. این فناوری نه تنها نشان‌دهنده نوآوری بلک‌راک در صنعت مالی است، بلکه نقش کلیدی در تثبیت جایگاه این شرکت به‌عنوان پیشروترین مدیر دارایی جهان ایفا می‌کند.

مجموعه صندوق‌های آی‌شرز: انقلابی در سرمایه‌گذاری

بلک‌راک با مالکیت برند آی‌شرز (iShares)، بزرگترین ارائه‌دهنده صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) در جهان، نقش پیشرویی در صنعت سرمایه‌گذاری ایفا می‌کند. آی‌شرز با بیش از ۹۰۰ صندوق فعال، به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد در طیف گسترده‌ای از دارایی‌ها، از سهام و اوراق قرضه گرفته تا بازارهای نوظهور و زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها با نقدشوندگی بالا و هزینه‌های پایین، انتخابی محبوب برای سرمایه‌گذاران خرد و نهادی هستند.

تنوع جغرافیایی و بخشی در سرمایه‌گذاری‌ها

بلک‌راک با سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف جهانی، از اقتصادهای پیشرفته گرفته تا بازارهای نوظهور، تنوع جغرافیایی چشمگیری دارد. این شرکت علاوه بر بازارهای مالی سنتی مانند آمریکا و اروپا، به‌طور فعال در آسیا و آفریقا نیز سرمایه‌گذاری می‌کند. همچنین، بلک‌راک در بخش‌هایی نظیر انرژی‌های تجدیدپذیر، فناوری‌های پیشرفته و زیرساخت‌های حمل‌ونقل فعالیت می‌کند که نشان‌دهنده تعهد این شرکت به آینده‌نگری در سرمایه‌گذاری‌ها است.

تأثیر بر سیاست‌های اقتصادی و مالی جهانی

به‌عنوان بزرگترین مدیر دارایی، بلک‌راک نفوذ قابل‌توجهی بر سیاست‌های مالی و اقتصادی جهانی دارد. این شرکت اغلب به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی مشاوره می‌دهد و در بحران‌های مالی، مانند بحران سال ۲۰۰۸، نقش حیاتی در بازسازی سیستم مالی ایفا کرده است. بلک‌راک همچنین در تدوین راهبردهای بلندمدت اقتصادی، نظیر مقابله با تغییرات اقلیمی و تسهیل انتقال به اقتصادهای پایدار، مشارکت دارد.

بنابراین، عملکرد مالی و سرمایه‌گذاری‌های بلک‌راک، فراتر از مدیریت دارایی، تأثیری گسترده بر اقتصاد جهانی دارد. این شرکت با استفاده از فناوری‌های نوین، تنوع در دارایی‌ها و رویکردی جهانی، توانسته است جایگاه بی‌رقیبی در صنعت مدیریت دارایی به دست آورد. با این حال، این نفوذ گسترده، همراه با مسئولیت‌های سنگین اخلاقی و اجتماعی است که انتظارات بسیاری را از این غول مالی برانگیخته است.

بلک‌راک و سایه سنگین انتقادات: از سرمایه‌گذاری‌های نظامی تا پیامدهای اجتماعی

بلک‌راک، به‌عنوان بزرگترین مدیر دارایی جهان، نه‌تنها از پروژه‌های زیرساختی یا کسب‌وکارهای نوآورانه سود می‌برد، بلکه بخشی از درآمد خود را از سرمایه‌گذاری‌هایی کسب می‌کند که آتش جنگ و ویرانی را شعله‌ور نگه می‌دارند. سرمایه‌گذاری این غول مالی در شرکت‌های تولیدکننده تسلیحات نظامی و غیرنظامی، پیمانکاران دفاعی و تولیدکنندگان تجهیزات جنگی، در تضاد آشکار با ادعاهای بلک‌راک درباره مسئولیت‌پذیری شرکتی است.

پنج پیمانکار نظامی برتر ایالات متحده – لاکهید مارتین، بوئینگ، ریتیان، جنرال داینامیکس و نورثروپ گرامن – که همگی در فهرست سرمایه‌گذاری‌های کلان بلک‌راک قرار دارند، به‌طور مکرر متهم به سوءاستفاده از دلارهای مالیات‌دهندگان، آلوده کردن محیط‌زیست، نقض قوانین کار و قیمت‌گذاری غیرمنصفانه شده‌اند. قراردادهای دفاعی پرهزینه‌ای که توسط این شرکت‌ها منعقد می‌شود، اغلب با انتقادات گسترده‌ای درباره فساد و سوءمدیریت همراه است. به‌رغم این واقعیت‌ها، بلک‌راک با سرمایه‌گذاری میلیاردها دلار در این شرکت‌ها، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از بزرگترین حامیان صنعت تسلیحات جهانی تثبیت کرده است.

ادعاهای لری فینک، مدیرعامل بلک‌راک، درباره الزام شرکت‌های سرمایه‌پذیر به رعایت مسئولیت‌های اجتماعی و اخلاقی، در این میان بی‌اعتبار به نظر می‌رسد. برای نمونه، بلک‌راک تنها در پنج پیمانکار نظامی برتر آمریکا بیش از ۳۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است: ۶.۹ میلیارد دلار در بوئینگ، ۴.۲ میلیارد دلار در جنرال داینامیکس، ۹.۷ میلیارد دلار در لاکهید مارتین، ۴.۴ میلیارد دلار در نورثروپ گرامن، و ۱۱.۵ میلیارد دلار در ریتیان.

تسلیحات تولیدشده توسط این شرکت‌ها در مناطق درگیر مانند فلسطین، سوریه، عراق، افغانستان و یمن مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ مناطقی که شاهد ویرانی جوامع و مرگ غیرنظامیان بی‌شماری بوده‌اند. این جنگ‌ها، نه‌تنها به بی‌ثباتی بیشتر منطقه‌ای منجر شده، بلکه به گفته اف‌بی‌آی در گزارشی از سال ۲۰۱۲، موجبات افزایش تروریسم در داخل و خارج از آمریکا را نیز فراهم کرده‌اند. به‌جای ایجاد امنیت، محصولات این شرکت‌ها چرخه‌ای بی‌پایان از خشونت و انتقام‌جویی را به همراه آورده‌اند که تنها جیب تعداد معدودی از نخبگان مالی را پر کرده است.

بلک‌راک، با بهره‌برداری از چنین سرمایه‌گذاری‌هایی، نمونه‌ای برجسته از تناقض میان شعارهای مسئولیت‌پذیری شرکتی و واقعیت‌های کسب‌وکار خود را به نمایش می‌گذارد. این شرکت، در حالی که از سود کلان چنین سرمایه‌گذاری‌هایی بهره‌مند می‌شود، پیامدهای انسانی و اجتماعی این تصمیمات را به حاشیه رانده و مسئولیت آن‌ها را از خود سلب کرده است.

بلک‌راک، با حمایت از پروژه‌های پرمناقشه‌ای نظیر شهرک‌سازی اسرائیل در فلسطین و فعالیت‌های نظامی این کشور، بار دیگر در معرض انتقادهای گسترده قرار گرفته است. لری فینک، مدیرعامل بلک‌راک، در سخنانی با اشاره به حمایت خود از اسرائیل اظهار داشت: “جهان باید قطب‌نمای اخلاقی خود را بازیابد” و اینکه او “در برابر تعصب و نفرت ایستادگی می‌کند.” این اظهارات در حالی بیان شده که فینک به‌عنوان عضو هیئت امنای دانشگاه نیویورک، به طور علنی با جنبش‌های دانشجویی که خواستار توقف سرمایه‌گذاری دانشگاه‌ها در اسرائیل بودند، مخالفت کرده است. او با افتخار اعلام کرد: “به عنوان عضو هیئت امنا، ما با صدای بلند و فوری برای متوقف کردن هرگونه حمایت از نفرت اقدام کردیم.”

با این حال، اقدامات بلک‌راک در حوزه سرمایه‌گذاری، روایت دیگری را آشکار می‌کند. یکی از ابزارهای کلیدی بلک‌راک، صندوق آی‌شرز با عنوان “هزینه‌های دفاعی” است که شامل سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در البیت سیستمز، بزرگترین شرکت تسلیحاتی اسرائیل، می‌شود. پهپادهای تولید شده توسط این شرکت در حملات نظامی به غزه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این حملات که از سوی سازمان ملل متحد به‌عنوان جنایات جنگی یا جنایات علیه بشریت احتمالی طبقه‌بندی شده‌اند، نمونه‌ای از نقش تسلیحات اسرائیل در تشدید بحران انسانی در فلسطین است. افزون بر این، البیت سیستمز فناوری‌های نظارتی برای دیوار آپارتاید اسرائیل را نیز تأمین می‌کند؛ دیواری که نمادی از جدایی و نقض حقوق بشر در منطقه به شمار می‌رود.

بلک‌راک همچنین با سرمایه‌گذاری ۹.۷ میلیارد دلاری در لاکهید مارتین، نقش فعالی در تأمین تسلیحات پیشرفته اسرائیل ایفا می‌کند. جنگنده‌های اف-۱۶ و اف-۳۵ تولید شده توسط لاکهید مارتین، در بمباران غزه در جریان حملات نظامی اسرائیل که از اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، به کار گرفته شدند. گزارش کمیته آمریکایی خدمات دوستان (AFSC) نشان می‌دهد که این شرکت در بازه زمانی هفتم اکتبر تا چهاردهم نوامبر ۲۰۲۳، حدود ۲۰۰۰ موشک هلفایر به اسرائیل تحویل داده است. از جمله این تسلیحات، نسخه‌ای از موشک هلفایر R9X است که به‌دلیل قابلیت تکه‌تکه کردن هدف بدون ایجاد خسارات جانبی شناخته می‌شود. طبق گزارش‌ها، این موشک در حمله‌ای به خبرنگارانی که در نزدیکی بیمارستان شفا در غزه حضور داشتند، مورد استفاده قرار گرفته است.

این سرمایه‌گذاری‌ها، سوالات اساسی در مورد مسئولیت اخلاقی و اجتماعی بلک‌راک ایجاد می‌کند. با وجود ادعاهای این شرکت مبنی بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی، شواهد نشان می‌دهند که بلک‌راک همچنان به حمایت مالی از فعالیت‌های نظامی بحث‌برانگیز ادامه می‌دهد؛ فعالیت‌هایی که تاثیرات مخربی بر صلح، امنیت و حقوق بشر در مناطق درگیر دارند.

بلک‌راک، به‌عنوان بزرگترین مدیر دارایی جهان، سرمایه‌گذاری‌های متعددی در صنایع نظامی و تسلیحاتی انجام داده است که یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های آن، سهام قابل‌توجه این شرکت در جنرال داینامیکس است. این پیمانکار دفاعی که از تأمین‌کنندگان اصلی تجهیزات نظامی ایالات متحده محسوب می‌شود، قراردادی دولتی برای ارائه خدمات اجتماعی به کودکان مهاجر نگهداری شده در اردوگاه‌های بازداشت آمریکا نیز در اختیار دارد. این سرمایه‌گذاری‌ها، گواهی بر نقش چندبعدی بلک‌راک در صنایع حساس و مناقشه‌برانگیز جهانی است.

حقایق کلیدی درباره بلک‌راک

• بلک‌راک بزرگترین مدیر دارایی جهان است و بیش از ۱۰ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت دارد.
• به دلیل نقش گسترده و تأثیرگذار خود، اغلب به‌عنوان بزرگترین بانک سایه جهان توصیف می‌شود.
• این شرکت مالک مجموعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری آی‌شرز (iShares) و ابزارهای سرمایه‌گذاری اختصاصی دیگری است.
• صندوق عاری از سلاح این شرکت شامل ۲.۱۱٪ سهام تسلیحاتی است که معادل ۳۷.۷۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در ۳۱۳ صندوق مختلف است.
• یکی از صندوق‌های آی‌شرز، به‌طور خاص به هزینه‌های دفاعی اختصاص یافته و شامل سرمایه‌گذاری در صنایع هوافضا و دفاع ایالات متحده می‌شود.
• سرمایه‌گذاری‌های کلان بلک‌راک در شرکت‌های دفاعی شامل ۶.۹ میلیارد دلار در بوئینگ، ۴.۲ میلیارد دلار در جنرال داینامیکس، ۹.۷ میلیارد دلار در لاکهید مارتین، ۴.۴ میلیارد دلار در نورثروپ گرامن و ۱۱.۵ میلیارد دلار در ریتیان است.

در پایان سال ۲۰۱۷، لری فینک، مدیرعامل بلک‌راک، اعلام کرد که شرکت‌هایی که در آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود، باید به‌عنوان شهروندان شرکتی مسئول عمل کنند. این اعلامیه در تلاش برای نشان دادن تعهد بلک‌راک به مسئولیت‌پذیری اجتماعی بود. با این حال، سرمایه‌گذاری‌های گسترده این شرکت در صنایع تسلیحاتی و دفاعی، از جمله حمایت مالی از شرکت‌های تولیدکننده سلاح‌های گرم، این ادعا را زیر سؤال برده است.

تلاش بلک‌راک برای کاهش وابستگی به صنایع تسلیحاتی

در سال ۲۰۲۰، بلک‌راک با ایجاد دو صندوق عاری از سلاح و حمایت از پیشنهاد سهامداران برای کاهش سرمایه‌گذاری در سلاح‌های گرم غیرنظامی، گامی در جهت شناسایی خطرات این صنایع برداشت. هرچند این اقدامات نشان‌دهنده تلاش این شرکت برای کاهش وابستگی به صنایع تسلیحاتی است، اما مسیر پیش روی آن برای رهایی کامل از این صنعت، همچنان طولانی به نظر می‌رسد.

بلک‌راک، با تمام دستاوردها و نفوذ گسترده‌اش، نمادی از تناقضات دنیای مالی مدرن است؛ جایی که سودآوری، اغلب با چالش‌های اخلاقی و اجتماعی در تقابل قرار می‌گیرد. این شرکت، همچنان در مرکز بحث‌ها درباره نقش غول‌های مالی در شکل‌دهی به آینده جهانی باقی خواهد ماند.

✔️  بیشتر بخوانید: زندگینامه لری فینک: معمار بلک راک و پیشگام تحول در مدیریت سرمایه جهانی

سخن پایانی

بلک‌راک به‌عنوان بزرگترین مدیر دارایی جهان، نمادی از قدرت، تأثیرگذاری و در عین حال تناقض در دنیای مالی مدرن است. این شرکت با مدیریت بیش از ۱۰ تریلیون دلار دارایی، نه تنها در تصمیمات مالی، بلکه در بسیاری از سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی جهانی نقش‌آفرینی می‌کند. با این حال، سرمایه‌گذاری‌های گسترده بلک‌راک در صنایع تسلیحاتی، پروژه‌های بحث‌برانگیز و حتی مناطق جنگ‌زده، همواره سوالاتی جدی درباره مسئولیت اجتماعی و اخلاقی این غول مالی به همراه داشته است. در حالی که شعارهای مسئولیت‌پذیری شرکتی توسط مدیرعامل این شرکت، لری فینک، مطرح می‌شوند، واقعیت عملکرد بلک‌راک همچنان مورد انتقاد گسترده قرار دارد.

با تمام پیچیدگی‌ها و نقدها، بلک‌راک همچنان به‌عنوان بازیگری کلیدی در سیستم مالی جهانی باقی خواهد ماند. قدرت و نفوذ این شرکت نه تنها در ایجاد فرصت‌های اقتصادی، بلکه در چالش‌های اخلاقی و اجتماعی نیز آشکار است. آینده این شرکت و مسیر آن برای همسویی بیشتر با اصول مسئولیت‌پذیری، به تصمیمات آن در مواجهه با فشارهای اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد؛ مسیری که می‌تواند سرنوشت نه تنها بلک‌راک، بلکه تأثیر آن بر جوامع جهانی را تعیین کند.

لطفا نظر خود را درباره این مقاله برای ما ارسال کنید یا اگر سوالی دارید ارسال کنید تا کارشناسان ما به شما پاسخ دهند.