متاورس یا آنطور که برخی علاقه دارند آن را خطاب کنند «جهان موازی»، دنیای مجازی است که در آن کاربران به واسطه آواتارهایی با یکدیگر تعامل می‌کنند. متاورس فضایی است که در آن افراد به صورت سه بعدی با یکدیگر ارتباطات اجتماعی و اقتصادی را به گونه‌ای مجازی ترتیب می‌دهند.
متاورس چیست؟
اصطلاح متاورس در سال ۱۹۹۲ در رمان علمی تخیلی Snow Crash استفاده شد. در این رمان، افراد با استفاده از هدست‌هایی به دنیاهایی مجازی دسترسی پیدا می‌کردند. کلمه متاورس (Metaverse) از دو عبارت متا (Meta) به معنای فرا جهان (Verse) به معنای جهان ایجاد شده است. در واقع متاورس در مقابل کلمه یونیورس (Universe) قرار دارد و به نظر می‌رسد اینگونه القا می‌کند که جهانی فراتر از جهان موجود وجود دارد که به آن متاورس گفته می‌شود.
اصطلاح متاورس اغلب به تکنولوژی‌های واقعیت مجازی مرتبط است و از اوایل دهه ۲۰۲۰ با گسترش تکنولوژی وب۳، متاورس نیز توانست خود را به عنوان یک واژه پرکاربرد در ادبیات تکنولوژی جهان مطرح کند. با این حال، در زمان نگارش این مقاله شاهد آن هستیم که تب متاورس فروکش کرده است. این مساله را حتی در جستجوهای گوگل در زمینه کلمه متاورس نیز متوجه می‌شویم.
نگرانی‌های متعددی در زمینه تکنولوژی متاورس وجود دارد که مهم‌ترین آنها حفظ حریم خصوصی، اعتیاد کاربران و ایمنی کاربر است که چالش‌های متعددی برای توسعه دهندگان ایجاد کرده است. همچنین گسترش و عمومی شدن این تکنولوژی نیاز به زیرساخت‌های بسیار زیادی دارد که نیازمند سرمایه‌گذاری بر روی آنها است.
دوره مستر کلاس طلا
جامع‌ترین دوره آموزشی طلا
این دوره در مجموعه یوتوفارکس تهیه شده و نتیجه سال‌ها تجربه در حوزه معامله‌گری طلا و فارکس است. این دوره توسط مجموعه‌ای از معامله‌گران حرفه‌ای یوتوفارکس تهیه شده است. با خرید این دوره از تجربه چندین معامله‌گر بهره‌مند خواهید شد.
تاریخچه‌ای کوتاه از متاورس
هیاهوی اخیر پیرامون متاورس باعث شده است که فراموش کنیم عبارت متاورس به قرن قبل باز می‌گردد. اگرچه همواره در طول زمان، این تصور که دنیایی فراتر از دنیای مادی ما وجود دارد، در ذهن بشر وجود داشته است. حتی می‌توان گفت به نوعی عالم آیدوس یا عالم مثال‌های افلاطون نوعی متاورس را به ذهن متبادر می‌کند اما برای اولین بار، کلمه متاورس در رمان علمی تخیلی Snow Crash که در سال ۱۹۹۲ توسط نیل استفنسون نوشته شد، ابداع شده بود.
رمان دیگری که متاورس را محبوب کرد، رمان Ready Player One نوشته ارنست کلین در سال ۲۰۱۱ بود که بعدها توسط استیون اسپیلبرگ به فیلم تبدیل شد. این رمان تصویر آینده‌ای را به تصویر می‌کشد که مردم با ورود به جایی به نام The Oasis از مشکلات دنیای واقعی فرار می‌کنند.
جدای از داستان‌های علمی تخیلی، اولین تلاش‌ها برای ایجاد متاورس به اوایل دهه ۲۰۰۰ زمانی که جامعه‌ای مجازی حول بازی Second Life شکل گرفت و پس از آن در سال ۲۰۱۰، که اولین هدست‌های واقعیت مجازی رونمایی شدند. اگرچه هر دوی این رویدادها نشان دادند که متاورس آنچنان هم که ادعا می‌شود، دروازه‌ای به جهان فرامادی نیستند، اما پیشرفت‌های قابل توجه فنی پس از آن رخ داد.
با این همه، شروع ایده متاورس به دهه ۱۹۶۰ باز می‌گردد، جایی که مورتو هیلیگ، فیلمبردار و مخترع آمریکایی سنسوراما را در سال ۱۹۶۲ ساخت. سنسوراما یک دستگاه مکانیکی بود که با استفاده از یک صندلی لرزان، یک فیلم سه بعدی، پنکه و بوهایی که فشرده شده بودند، تجربه موتورسیکلت سواری در شهر نیویورک را شبیه‌سازی می‌کرد. این یکی از اولین ابزارهای چندرسانه‌ای همه‌جانبه بود که تجربه خاصی برای افراد به ارمغان می‌آورد.
✔️ بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟ ویژگی های کلیدی ارز دیجیتال
سپس ایوان ساترلند، دانشمند کامپیوتر آمریکایی و برنده جایزه تورینگ، برنامه کامپیوتری انقلابی خود به نام Sketchpad را در سال ۱۹۶۳ ایجاد کرد. این برنامه بر پایه تعامل انسان و کامپیوتر بود و در نوع خود اولین نوع از چنین نرم‌افزارهایی بود.
جارون لنیر، دانشمند کامپیوتر دیگری در دهه ۱۹۸۰ کار خود را بر روی واقعیت مجازی شروع کرد و توانست نمونه‌های اولیه هدست‌های واقعیت مجازی و دستکش‌های داده را توسعه دهد.
پس از آن برنز لی، دانشمند کامپیوتر بریتانیایی اولین وب سرور، مرورگر و ویرایشگر منبع باز را در اواخر دهه ۱۹۸۰ ایجاد کرد که در نهایت به ایجاد شبکه جهانی وب منجر شد.
پس از آن مجموعه‌ای از توسعه دهندگان توانستند بازی‌های مجازی را در مقیاس بزرگ ایجاد کنند. این بازی‌ها برخلاف بازی‌های گذشته که بر روی یک کنسول خاص و به صورت محلی اجرا می‌شد، نوانستند با اتصال اینترنتی چند سیستم، تجربه بازی چند نفره را ایجاد کنند.
در دهه ۲۰۱۰، پیشرفت قابل توجهی در فناوری واقعیت مجازی رخ داد. در این دهه افرادی مانند پالمبر لاکی (که اکنون بخشی از تیم متا برای توسعه واقعیت مجازی است) و توسعه‌دهندگان سونی، گوگل، یونیتی، اپیک گیمز و دیگر استودیوهای مستقل واقعیت مجازی را توسعه داده و تجاری کردند.
در سال ۲۰۱۵، برنامه نویس روسی، ویتالیک بوترین اتریوم را راه‌ندازی کرد. این پلتفرم بر پایه بلاکچین می‌توانست قراردادهای هوشمند را اجرا کند. با توسعه بلاکچین اتریوم، افراد توانستند به طور مستقل توکن‌هایی را در فضای متاورس توسعه دهند. اتریوم به سیستم‌های مستقل در متاورس اجازه می‌دهد تا با استفاده از این توکن ها اقتصاد مختص خود را ایجاد کنند.
متاورس چگونه کار می‌کند؟
در مورد اینکه دقیقا متاورس چیست، اختلاف نظر بسیار زیادی وجود دارد. اما متیو بال، در کتاب پرفروش خود یعنی «متاورس: و چگونه همه چیز را متحول خواهد کرد» متاورس را اینگونه توصیف می‌کند: یک شبکه انبوه و مقیاس پذیر با قابلیت تعامل با جهان مجازی سه بعدی که به طور همزمان و مدام با حجم بسیار زیاد و نامحدودی از تجربیات فردی ارتباط برقرار می‌کند.
با این حال، هنوز متاورس به آن چیزی که متیو توصیف می‌کند، نرسیده است. همچنین از آنجایی که پلتفرم‌های متاورس بسیار زیادی ایجاد شده است، ما اکنون با یک مولتی ورس (چند جهانی) طرف هستیم تا متاورس. در واقع امروزه پلتفرم‌های بسیار زیادی هستند که ادعا می‌کنند تجربه جدیدی از متاورس به ما ارائه می‌کنند در حالی که این جهان‌ها ارتباط کمی با یکدیگر دارند و یک تجربه یکپارچه از متاورس به کاربران ارائه نمی‌دهند.
لورن لوبتسکی، مدیر ارشد Bain & Company، در یک سخنرانی در اجلاس استراتژی پلتفرم MIT 2022، سه سناریو ممکن برای متاورس بیان کرد:
- متاورس همچنان دامنه‌ای از برنامه‌های کاربردی باقی بماند که توسط مصرف کنندگان برای سرگرمی و بازی استفاده شود اما از واقعیت مجازی فراگیر فاصله داشته باشد.
- متاورس توسط اکوسیستم‌های رقیب بزرگ مانند اپل، متا و گوگل، با قابلیت همکاری محدود اما نسبتا فراگیر ایجاد شود.
- متاورس فضایی پویا، باز و قابل تعامل مانند اینترنت شود اما به صورت سه بعدی. از آنجا که متاورس هنوز به عنوان یک موجودیت واحد ایجاد نشده است، نمی‌توان با دقت بیان کرد که این سناریو چگونه خواهد بود.
با این همه با توجه به این که متاورس در کنار خود نگرانی‌هایی مانند جدا شدن از زندگی واقعی، دور شدن از ارتباطات فیزیکی و همینطور نگرانی‌های مهم در مورد حریم خصوصی ایجاد می‌کند، باید قبل از هرچیز به این نگرانی‌ها پاسخ داده شود.
متاورس چه زمان به تکامل می‌رسد؟
امروزه شرکت‌ها از اصطلاح متاورس برای اشاره به انواع مختلف محیط‌های آنلاین پیشرفته از بازی‌های ویدیویی گرفته تا اتاق‌های عمل مجازی استفاده می‌کنند. امروزه متاورس‌ها به جای آنکه به یک فضای مجازی مشترک اشاره کنند، به انبوهی از فضاهای غیرمرتبط به یکدیگر تقسیم شده‌اند.
این ترکیب باعث شده است که بسیاری از ناظران این سوال را از خود بپرسند که آیا متاورس در نهایت متفاوت از آن چیزی خواهد بود که امروز در حال تجربه آن هستیم؟ همچنین آیا در نهایت متاورس به چیزی تبدیل خواهد شد که توده‌ها مایل باشند ساعت‌ها در روز هدست را بر روی چشم و گوش خود بگذارند و در فضای دیجیتال زندگی کنند؟
لوئیس روزنبرگ که به توسعه اولین سیستم‌های مختلف متاورس در استنفورد و نیروی هوایی ایالات متحده کمک کرد، استدلال می‌کند که آینده همه‌جانبه متاورس اجتناب ناپذیر است. وی معتقد است که زندگی ما در آینده ترکیبی از واقعیت و مجاز خواهد بود و این آینده قطعا رخ خواهد داد.
✔️ بیشتر بخوانید: ایردراپ چیست؟ دریافت رایگان ارزدیجیتال
چگونه می‌توان به متاورس دسترسی پیدا کرد؟
واقعیت مجازی و واقعیت افزوده دو فناوری مهم برای توسعه و رشد متاورس هستند. واقعیت مجازی یا VR یک محیط سه بعدی شبیه‌سازی شده است که کاربران را قادر می سازد تا با محیط مجازی به همان گونه‌ای تعامل کنند که واقعیت را از طریق حواس خود درک می‌کنیم. این تقریب واقعیت در حال حاضر از طریق یک هدست واقعیت مجازی که میدان دید کاربر را پوشش می‌دهد، امکان پذیر است. همچنین با استفاده از دستکش‌ها و جلیقه‌های خاصی، امکان تبادل سایر احساسات نظیر سردی، ضربه، و… نیز به کاربر ارائه می‌شود.
واقعیت افزوده کمتر از واقعیت مجازی، ما را از دنیای واقعی جدا می‌کند. در این سیستم، شما دنیای واقعی را مشاهده می‌کنید اما برخی ابزارهای دیجیتال نیز به میدان دید شما اضافه می‌شود. بازی پوکمون گو، یک نمونه اولیه از واقعیت افزوده است. عینک‌های گوگل و نمایشگرهای هدآپ در شیشه جلو خودروها از جمله پرکاربردترین ابزارهای واقعیت افزوده هستند.
شما با استفاده از این ابزار می‌توانید کمی از دنیای واقعی دور شده و به جهان متاورس وارد شوید. با این حال، برخی معتقد هستند که این ابزارها اگرچه برای ورود به دنیای متاورس لازم است اما کافی نیست. این افراد متاورس را یک تجربه یکپارچه از زندگی مجازی می‌دانند.
تفاوت بین اینترنت و متاورس چیست؟
اینترنت شبکه‌ای یکپارچه از میلیاردها کامپیوتر، سرور، دستگاه‌های الکترونیکی و… است. کاربران می‌توانند با استفاده از اینترنت به یکدیگر متصل شده و با هم تعامل کنند، وبسایت‌ها را مشاهده کنند، کالا و خدمات خرید و فروش کنند و یا حتی برای یکدیگر تصاویر تبادل کنند.
متاورس بر پایه همین قابلیت‌ها، تجربه غوطه‌وری در اینترنت را به ارمغان می‌آورد. به طوری که می‌توانید همانطور که در اتمسفر غرق شده‌اید، در متاورس نیز غرق شوید و به زودی حتی فراموش کنید که دنیای واقعی نیز وجود دارد. در متاورس شما زندگی دیگری را تجربه خواهید کرد که تفاوتی اساسی با زندگی واقعی شما خواهد داشت.
در واقع همین امروز نیز بسیاری از افراد به نوعی در متاورس زندگی می‌کنند، تنها اسم آن هنوز متاورس نیست. بسیاری از افراد مدت زمان زیادی را با دوستان مجازی خود سر می‌کنند تا خانواده خود. این افراد در چت‌های آنلاین با دوستان مجازی خود گفتگو می‌کنند، سپس به صورت آنلاین با آنها بازی می‌کنند، حتی ممکن است به صورت آنلاین با یکدیگر کار کنند در حالی که حتی در یک شهر واحد نیستند. بنابراین متاورس جایگزین اینترنت نخواهد بود بلکه سوار بر اینترنت خواهد بود.
آیا متاورس همان VR یا واقعیت مجازی است؟
همانطور که گفته شد، واقعیت مجازی یکی از ابزارهای پرکاربرد در زمینه متاورس است. این ابزار به کاربران اجازه می‌دهد تا با جهان متاورس تعاملی یکپارچه را تجربه کنند. اما تا زمانی که تجربه واقعیت مجازی به یک تجربه یکپارچه در جهان مجازی تبدیل نشود، نمی‌توان نام آن را متاورس گذاشت.
امروزه بسیاری از شرکت‌ها با استفاده از واقعیت مجازی تلاش می‌کنند تا آموزش پرسنل خود را بهبود دهند، همچنین برخی شرکتهای بازی‌ساز و فیلمساز با استفاده از این ابزار، تجربه زندگی در فیلم‌ها و بازی‌ها را فراهم می‌کنند.
در کنار آن، بسیاری از افراد می‌توانند با کمک واقعیت مجازی آموزش‌های تخصصی ببینند. به عنوان مثال در بحث مراقبت‌های بهداشتی، متاورس می‌تواند یک وضعیت اورژانسی ایجاد کند تا جراحان را در شرایط واقعی برای عمل جراحی قرار دهد. این کار منجر به آن می‌شود که جراحان خیلی سریع‌تر و در محیطی امن‌تر یادگیری خود را تکمیل کنند.
فضانوردان، خلبانان، سربازان و بسیاری از افرادی که اشتباه در شغل آنها می‌تواند به بهایی گزاف تمام شود می‌توانند از متاورس استفاده کنند تا پیش از تجربه موقعیت‌های خطرناک در دنیای واقعی آن را در دنیای متاورس تجربه کنند و واقعیت مجازی مهم‌ترین ابزار برای این کار است.
✔️ بیشتر بخوانید: تتر چیست و چه کاربردی دارد؟
متاورس از چه ابزارهای دیگری استفاده می‌کند؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند متاورس تنها از تکنولوژی واقعیت مجازی برای توسعه خود استفاده می‌کند، در حالی که طیف وسیعی از ابزارها و تکنولوژی‌های نوین در بسط و گسترش متاورس نقش دارند. به عنوان مثال هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، مدلسازی و بازی‌سازی سه بعدی، محاسبات فضایی، بلاکچین، محاسبات ابری و… می‌توانند به نوبه خود در گسترش متاورس نقش داشته باشند.
وب۳ نیز یکی از ابزارهایی است که در بسط متاورس کمک می‌کند. این تکنولوژی با ویژگی‌هایی نظیر عدم تمرکز، ادغام با بلاکچین، قابلیت همکاری، مالکیت دیجیتال، سازگاری بین پلتفرم ها و… شناخته می‌شود.
این ابزار به کاربران کنترل بیشتری بر درایی‌های دیجیتال آنها می‌دهد چرا که در دنیای دیجیتال متاورس تمام دارایی‌ها به صورت دیجیتال است و حفظ و اعمال مالکیت بر روی این دارایی‌ها بسیار مهم است.
در کنار مالکیت، وب۳ امنیت کاربران در فضای متاورس را تضمین می‌کند و بدین ترتیب کاربران می‌توانند با خیالی آسوده اقدام به تعامل با یکدیگر کنند.
همچنین هوش مصنوعی می‌تواند به توسعه متاورس کمک بسیار زیادی بکند. این ابزار به برنامه نویس‌ها کمک می‌کند تا تعاملات در متاورس را بهینه‌تر کنند و فضایی واقعی‌تر برای افراد ایجاد کنند. همچنین هزینه زیرساخت‌های نرم افزاری را به شدت کاهش می‌دهد.
شرکتهای فعال در زمینه متاورس کدام شرکت‌ها هستند؟
اگرچه چشم‌انداز متاورس به خاطر نوسانات اقتصادی و ظهور هوش مصنوعی با چالش مواجه شده است، اما هنوز شرکتهای بزرگ سرمایه‌گذاری بر روی این تکنولوژی را ادامه می‌دهند در ادامه برخی از مهم‌ترین شرکتهای فعال در زمینه متاورس را معرفی می‌کنیم.
اپل
هرکجا نام تکنولوژی باشد، اپل نیز در آنجا حضور دارد. در حال حاضر اپل عینک واقعیت مجازی خود را به قیمت ۳۵۰۰ دلار ارائه کرده است که می‌تواند دنیای واقعی را به دنیای دیجیتال نزدیک‌تر کند. تجربیاتی که کاربران در برخورد اولیه با اپل ویژن پرو کسب کرده‌اند، جادویی و شگفت‌انگیز عنوان شده است.
AWS
شرکت AWS بزرگترین ارائه دهنده خدمات و تکنولوژی ابری در جهان است که می‌تواند نقش مهمی در توسعه متاورس ایفا کند. شرکت AWS از بسیاری از پیشرفت‌ها در حوزه متاورس حمایت می‌کند و بدون ابزارهایی که این شرکت توسعه می‌دهد، توسعه متاورس تقریبا غیرممکن است.
اپیک گیمز
اپیک گیمز سازنده نرم افزار Unreal Engine است که برای توسعه بازی‌های آنلاین نظیر فورتنایت استفاده می‌شود. این شرکت با شرکت والت دیزنی در زمینه متاورس همکاری می‌کند. در فوریه ۲۰۲۴ دیزنی ۱.۵ میلیارد دلار از سهام اپیک گیمز را خریداری کرد تا «جهانی پایدار» برای بازی و سرگرمی ایجاد کند. این سرمایه‌گذاری دیزنی کمتر از یک سال پس از تعطیلی بخش متاورس این شرکت انجام شد. دیزنی همچنین اعلام کرده است که قصد دارد دنیای آواتار و پاندورا را با استفاده از متاورس در اورلاندو راه‌اندازی کند تا افراد بتوانند در جهان متاورس دیزنی شرکت کنند.
گوگل
گوگل با معرفی عینک هوشمند خود باب تازه‌ای در فناوری AR/VR باز کرد اما در سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که دیگر قصد فروش Google Glass Enterprise را ندارد. عینک‌های هوشمند گوگل که در سال ۲۰۱۳ معرفی شدند، نتوانستند به موفقیت چشمگیری دست پیدا کنند. اما گوگل هنوز ناامید نشده است و با چندین ابتکار جدید از جمله پروژه استارلاین قصد دارد تجربه چت ویدیویی سه بعدی خود را ارائه کند.
متا
مارک زاکربرگ آنقدر شیفته تکنولوژی متاورس شده بود که در سال ۲۰۲۱ برند شرکت خود را از فیس بوک به متا تغییر داد. او در نطق خود اعلام کرد که شرکت او دیگر فیس بوک نیست بلکه اولویت اول او متاورس است. اما در کمال تعجب این شرکت بعد از دو سال و با ۳۰ میلیارد دلار زیان مجبور شد بخش متاورس خود را تعطیل کند.
در گزارش‌های اخیر شرکت متا آمده است که هزینه‌کرد شرکت بر روی چت بات‌ها و هوش مصنوعی متمرکز شده است و دیگر بر روی متاورس تمرکز ندارد. این مساله باعث شده است که برخی ادعا کنند تغییر برند فیس بوک تنها برای رهایی این شرکت از زیر بار اتهاماتی است که به خاطر رسوایی‌ها در زمینه اینستاگرام و واتس اپ متوجه شرکت شده بود.
با این حال خود شرکت متا ادعا می‌کند که همچنان سرمایه‌گذاری بر روی متاورس را ادامه خواهد داد اما استراتژی خود را تغییر داده است.
مایکروسافت
هدست هولولنز مایکروسافت، پلتفرم محیط کار و برنامه‌های بازی ایکس باکس از جمله ابزارهایی است که اخیرا توسط مایکروسافت در فضای متاورس توسعه داده شده است. در کنار آن مایکروسافت توانسته است با استفاده از سرویس‌های ابری، بلاکچین آزورا و همچنین قابلیت‌های هوش مصنوعی تجربیات متاورس خود را بهبود دهد.
با این همه، به نظر می‌رسد تمرکز مایکروسافت بر روی متاورس کاهش پیدا کرده است. این مساله را می‌توان از اخراج‌های متعدد در بخش متاورس مایکروسافت متوجه شد.
آینده متاورس چیست؟ آرمانشهر یا ویرانشهر
برخی از مخالفان متاورس استدلال می‌کنند که توسعه متاورس می‌تواند به بیماری‌های فعلی در زمینه رسانه‌های اجتماعی، رفتارهای اعتیادوار، تمایل به خشونت و اطلاعات گمراه‌کنند یا فیک نیوز دامن بزند. آنها معتقد هستند که توسعه متاورس می‌تواند انسان‌ها را از جهان واقعی جدا کرده و به آنها شخصیتی مجازی بدهد. این مساله بر سلامت روان و جسم افراد تاثیر منفی می‌گذارد.
در مقابل، بر اساس نظرسنجی دانشگاه آکسفورد که از ژانویه تا مارس ۲۰۲۳ انجام شد، اکثر رهبران کسب و کارها به آینده متاورس خوشبین هستند. از ۲۵۰ مدیر اجرایی شرکت کننده بر این باور هستند که علی‌رغم کاهش عطش متاورس، وب۳ و متاورس در آینده به طرز قابل توجهی بر اقتصاد تاثیر می‌گذارند.
همچنین در ایالات متحده بیشتر از اروپا و آسیا نسبت به متاورس خوشبین هستند. ۸۵ درصد از مدیران پاسخ دهنده در آمریکای شمالی معتقد هستند که متاورس آینده کسب و کارها را بهبود می‌دهد در حالی که در آسیا و اقیانوسیه این رقم ۵۷ درصد و در اروپا ۴۶ درصد است. همچنین ۶۵ درصد از کسب و کارها در آمریکای شمالی استراتژی خود برای استفاده از متاورس را تدوین کرده‌اند این رقم در آسیا ۲۷ درصد و در اروپا ۳۲ درصد است.
✔️ بیشتر بخوانید: تفاوت کوین و توکن چیست؟ مقایسه Coin با Token به زبان ساده
نقش ارزهای دیجیتال در اقتصاد متاورس
ارزهای دیجیتال نقش مهمی در توسعه متاورس ایفا می‌کنند و به عنوان یک سیستم مالی غیرمتمرکز، امکان تراکنش‌های سریع، امن و بدون واسطه را فراهم می‌آورند. در متاورس، کاربران می‌توانند با استفاده از ارزهای دیجیتال برای خرید و فروش دارایی‌های مجازی، اجاره یا خرید زمین‌های مجازی و حتی شرکت در رویدادها یا خدمات آنلاین اقدام کنند. این ارزها همچنین به ایجاد ارزش اقتصادی واقعی برای دارایی‌های مجازی کمک کرده و بازاری منحصربهفرد را به وجود می‌آورند که مبتنی بر عرضه و تقاضا است.
همچنین، مفهوم توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT) در کنار ارزهای دیجیتال به کاربران این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های منحصربهفرد خود را با مالکیت کامل در متاورس نگهداری کنند. این توکن‌ها که می‌توانند آثار هنری، آیتم‌های بازی، زمین‌ها یا هر نوع دارایی دیجیتالی باشند، به‌واسطه بلاکچین قابلیت انتقال و تأیید مالکیت دارند. این ویژگی‌ها با پیوند دادن اقتصاد دیجیتال و دنیای مجازی، به کاربران امکان می‌دهد در کنار تجربه‌های سرگرم‌کننده، سرمایه‌گذاری مالی نیز انجام دهند و نقش فعالی در اقتصاد متاورسی داشته باشند.
بلاکچین در متاورس: زیربنای مالکیت و اقتصاد دیجیتال غیرمتمرکز
بلاکچین به عنوان یک فناوری پایه، نقش حیاتی در توسعه متاورس ایفا می‌کند. با ایجاد سیستم‌های غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی و انتقال اطلاعات، بلاکچین امکان مالکیت حقیقی آیتم‌های دیجیتال را فراهم می‌سازد. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های خود مانند زمین‌ها، آیتم‌ها، و توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) را در متاورس داشته باشند و در محیطی امن به خرید و فروش بپردازند. علاوه بر این، بلاکچین باعث شکل‌گیری اقتصاد دیجیتال خودگردان و هویت‌های دیجیتال پایدار می‌شود، که در نهایت به ایجاد یک فضای متنوع و تعامل‌پذیر برای کاربران منجر می‌شود.
مشکلات پیاده‌سازی متاورس
نام متاورس تا حدود زیادی به تکنولوژی‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی گره خورده است و برای کاوش در آن به این ابزار نیاز است اگرچه به طور کلی، بدون استفاده از این ابزار نیز می‌توان به متاورس متصل شد چرا که پیش از وجود این ابزارها نیز دنیای متاورس وجود داشته است به عنوان مثال پلتفرم دنیای مجازی Second Life که در سال ۲۰۰۳ رونمایی شد، نوعی متاورس را عرضه می‌کرد.
در دنیای متاورس بازی‌های محبوب زیادی نیز وجود دارد که معروف‌ترین آنها فورتنایت و ماینکرفت است. در این بازی‌ها شما علاوه بر اینکه با یک جهان باز طرف هستید و می‌توانید با ابزار موجود هر آنچه که بخواهید بسازید، می‌توانید با سایر افراد در اجتماع نیز تعامل داشته باشید.
با این همه، اگرچه پلتفرم‌های متعددی وجود دارند که ادعا می‌کنند، به شما اجازه خواهند داد تا در دنیایی موازی و جدید زندگی کنید، اما هنوز بسیاری از افراد با این دنیای جدید خو نگرفته‌اند. در واقع ایده این است که در جهان متاورس، شما می‌توانید هر آنکس که نمی‌توانید در دنیای واقعی باشید، بشوید. یک ستاره ورزشی، یک فرمانده جنگ، یک شخصیت سیاسی، یک خواننده معروف و… همچنین همین امروز بسیاری از افراد در دنیای متاورس شخصیت‌های معروفی هستند اما از آنجایی که پلتفرم‌های متاورس متعدد هستند، این معروفیت کاملا محلی است. در واقع کسی که در یک پلتفرم متاورس فردی شناخته شده است، در پلفرم دیگر کاملا ناشناس است. بنابراین مهم‌ترین ایده متاورس نتوانسته تا امروز پیاده‌سازی شود.
یکی از جدی‌ترین مسائل اخباقی در زمینه متاورس، استفده نادرست از اطلاعات است. تکنولوژی واقعیت مجازی می‌تواند تمام حرکات غیرارادی شما نظیر حرکت چشم‌ها را دنبال کند و متوجه شود که شما به کدام نقطه نگاه می‌کنید. همچنین می‌تواند تصمیمات ناخودآگاه شما را حدس بزند و با استفاده از هوش مصنوعی، بر تصمیم گیری‌های شما تاثیر بگذارد. چنین توانایی‌هایی نگرانی‌ها در مورد مشکلات احتمالی را افزایش داده است.
بهره‌کشی از کودکان یکی دیگر از مشکلاتی است که ممکن است متاورس به آن دچار شود. در متاورس، امکان درآمدزایی از برخی اقدامات و بازی‌ها وجود دارد. این نگرانی هست که برخی از خانواده‌ها یا حتی افراد سودجو برای افزایش سود خود، با استفاده از خردسالان، تلاش کنند تا درآمد خود را افزایش دهند.
مشکلاتی مانند امنیت داده‌ها، اعتیاد به متاورس و… نیز از جمله مشکلاتی است که پیاده‌سازی متاورس می‌تواند با آن مواجه شود.
آیا متاورس مرده است؟
پروژه متاورس سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۲ هیاهوی بسیار زیادی به راه انداخت حتی شرکت بزرگ فیس بوک در نوامبر سال ۲۰۲۱ نام خود را به متا تغییر داد. اما از اواخر سال ۲۰۲۲ زمانی که ChatGPT ورژن جدید خود را معرفی کرد، حباب متاورس ظاهر شد. در همان سال، شرکت متا زیان عملیاتی ۱۳.۷ میلیارد دلاری خود برای بخش آزمایشگاه واقعیت (Meta’s Reality Labs) را افشا کرد. مایکروسافت نیز کارمندان تیم‌های Mixed Reality Toolkit و HoloLens خود را اخراج کرد. ارزهای دیجیتالی که بر پایه متاورس ایجاد شده بودند، از بین رفتند. همچنین با بازگشت به زندگی پس از کرونا، دستگاه‌های واقعیت مجازی نیز از فروش افتادند.
زیان واحد Meta’s Reality Labs که در سال ۲۰۲۳ به ۱۶.۱ میلیارد دلار افزایش داد و دیزنی نیز سرمایه‌گذاری بر روی بخش متاورس خود را کاهش داد. برخی از رسانه‌ها از مرگ متاورس خبر دادند. با این حال، اپل در سال ۲۰۲۴ اولین هدست اپل ویژن پرو خود را به بازار عرضه کرد.
✔️ بیشتر بخوانید: صفر تا صد بلاکچین: توضیح کارکرد بلاکچین برای مبتدیان
چرا متاورس هنوز مهم است؟
اگرچه چشم‌انداز زمانی که متاورس آنقدر توسعه یافته باشد که انسان به راحتی از روی کاناپه با دوستانش معاشرت کند، خرید انجام دهد و حتی با همکاران خود جلسه برگزار کند، کم‌رنگ شده است اما متاورس هنوز نمرده است. در عوض در حال ارتقاء است.
گرافیک‌ها و قابلیت‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده توسط هوش مصنوعی به سرعت در حال بهبود است. توسعه فناوری‌های جدید مانند ردیابی چشم، که از حسگرها برای نظارت و ضبط حرکات چشم استفاده می‌کنند، نوید بخش تجارب بصری جذاب‌تر است.
کسب و کارها همچنان از واقعیت مجازی و واقعی افزوده برای آموزش کارکنان خود استفاده می‌کنند و در صنایع نظامی این کاربرد هرروز در حال گسترش است. طبق گزارش مک‌کینزی، بازار متاورس تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند به ارزش ۵ تریلیون دلار برسد. همچنین شرکت استاتیستا، یک یک شرکت جمع‌آوری داده است، ادعا می‌کند در سال ۲۰۲۴ بازار متاورس به ۷۴.۴ میلیارد دلار و تا سال ۲۰۳۰ با رشد سالانه ۳۸ درصد به ۵۰۷ میلیارد دلار با ۲.۶ میلیارد کاربر فعال خواهد رسید.
سخن پایانی
در نهایت، متاورس به‌عنوان یک ایده‌ی بزرگ و متحول‌کننده، در مسیر تکامل خود همچنان با چالش‌ها و فرصت‌های بسیاری روبرو هست. با وجود اینکه نگرانی‌هایی پیرامون تاثیرات اجتماعی، اقتصادی و روانی این فناوری جدید وجود دارد، نوآوری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بزرگ از شرکتهای بزرگ ماننده مایکروسافت نشان می‌دهد که متاورس هنوز می‌تواند به یکی از اجزای اصلی زندگی دیجیتال انسان‌ها تبدیل شود. آینده‌ی متاورس وابسته به توانایی ما در ایجاد تعادلی بین واقعیت و دنیای دیجیتالی یا مجازی، ارتقای تجربه‌ی کاربری و توجه به اخلاق و امنیت دیجیتال است. شاید متاورس در سال‌های آینده به عنوان یک جهان نوین و پویا، به تجربه‌ای یکپارچه و انسانی‌تر تبدیل شود، جایی که همگان بتوانند از فرصت‌های جدید بهره‌مند شوند و در عین حال ارزش‌ها و تعاملات انسانی خود را حفظ کنند.
