مارکت کپ (Market Cap) یا ارزش بازار چیست؟

ارزهای دیجیتال در دهه‌های گذشته تبدیل به یک طبقه جدید از دارایی‌های مالی شده است. توکن‌های محبوبی مانند بیت‌کوین و اتریوم امروزه برای تامین مالی در معاملات و سرمایه‌گذاری هستند. یکی از معیارهای کلیدی که سرمایه‌گذاران معمولا هنگام ارزیابی ارزهای دیجیتال آن را در نظر می‌گیرند، ارزش بازار است که به آن مارکت کپ نیز می‌گویند. اما ارزش بازار چیست و چه تاثیری بر ارز دیجیتال دارد. در این مقاله توضیح می‌دهیم که ارزش بازار چیست، چگونه محاسبه می‌شود، چرا مهم است و عوامل اصلی موثر بر آن چیست؟

ارزش بازار چیست؟

ارزش بازار یا مارکت کپ معیاری است که هم در بازارهای مالی سنتی و هم در بازارهای ارز دیجیتال استفاده می‌شود. این معیار نشان دهنده این است که اگر ارزش یک واحد ارز دیجیتال را ضرب در کل توکن‌های آن ارز کنیم، ارزش بازار آن توکن بدست می‌آید.

در امور مالی سنتی، مارکت کپ به شما امکان می‌دهد تا اندازه، ارزش و پتانسیل یک شرکت را برای رشد آتی ارزیابی کنید. در ارزهای دیجیتال نیز این معیار به کاربران کمک می‌کند تا اندازه نسبی و پتانسیل رشد ارزهایی مانند بیت‌کوین و اتریوم را درک کنید.

ارزش بازار را می‌توان که اغلب به واحد پولی دلار یا یورو تعریف کرد. همانطور که در بازارهای سنتی، شرکت‌ها را به شرکت‌هایی با سرمایه زیاد، متوسط و کوچک تقسیم می‌کنند، ارزهای دیجیتال را می‌توان به ارزهایی با مارکت کپ بالا، متوسط و کوچک تقسیم کرد.

این طبقه‌بندی می‌تواند به تمایز بین ارزهای دیجیتال با سطوح مختلف ریسک و پتانسیل رشد کمک کند، به بیان دیگر، می‌توانید مارکت کپ را بازتابی از محبوبیت و اهمیت هر ارز دیجیتال در اکوسیستم ارزهای دیجیتال در نظر بگیرید.

ارزش بازار ارزهای دیجیتال چگونه محاسبه می‌شود؟

محاسبه مارکت کپ ارزهای دیجیتال یک فرمول ساده دارد:

• ارزش بازار (مارکت کپ) = قیمت کنونی × عرضه در گردش

($$\text{Current Price }\times \text{Circulating Supply = Market Cap}$$)

این روش دقیقا مشابه نحوه محاسبه ارزش بازار یک شرکت سنتی است که در آن قیمت سهام را در کل تعداد سهام موجود در بازار ضرب کرده و نتیجه برابر با مارکت کپ آن شرکت می‌شد.

فرض کنید یک ارز دیجیتال داشته باشیم که قیمت هر توکن آن ۱۰۰ دلار قیمت‌گذاری شده باشد و یک میلیون توکن نیز از این ارز دیجیتال در بازار موجود باشد. در این صورت مارکت کپ این ارز دیجیتال برابر با ۱۰۰ میلیون دلار خواهد بود.

نگران نباشید در ادامه بیشتر در مورد این مفهوم توضیح می‌دهیم.

✔️  بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟ ویژگی های کلیدی ارز دیجیتال

چرا ارزش بازار ارزهای دیجیتال مهم است؟

درک ارزش بازار برای هرکس که در فضای ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند مهم و ضروری است. در ادامه چند دلیل مهم برای اهمیت مارکت کپ در دنیای ارزها دیجیتال را بیان می‌کنیم.

اندازه نسبی: ارزش بازار به شما امکان می‌دهد تا اندازه نسبی یک ارز دیجیتال را در بازار گسترده کریپتوکارنسی اندازه‌گیری کنید. این روش استانداردی را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کند تا میزان بزرگی یا کوچکی یک ارز دیجیتال را در رابطه با بقیه ارزها اندازه‌گیری کند.

ارزیابی ریسک: درک ارزش بازار یک ارز دیجیتال می‌تواند در ارزیابی ریسک آن مفید باشد.

شاخص نقدینگی: ارزش بازار می‌تواند نشان دهنده نقدینگی یک ارز دیجیتال باشد. نقدینگی سهولت معامله توکن یا دارایی دیجیتال با پول‌های فیات را نشان می‌دهد. ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالاتر اغلب نقدینگی بیشتر و حجم معاملات بالاتری دارند که خرید و فروش آنها را از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال، کیف پول‌ها و.. آسان‌تر می‌کند.

اعتماد سرمایه‌گذاران: بسیاری از سرمایه‌گذاران از ارزش بازار به عنوان یکی از عوامل راهنما برای تعیین اینکه آیا ارز دیجیتال یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری هست یا خیر، استفاده می‌کنند.

عواملی مانند ارزش بازار می‌توانند به شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بالقوه، ارزیابی ریسک و سنجش پذیرش توکن در جامعه ارز دیجیتال کمک کند. حال که متوجه شدیم مارکت کپ چیست و چرا مهم است بیایید برخی از عواملی را که می‌تواند بر ارزش بازار تاثیر بگذارد بررسی کنیم.

عوامل موثر بر ارزش بازار در ارزهای دیجیتال چیست؟

ارزش بازار بسته به عوامل مختلف می‌تواند در طول زمان تغییر کند. درک این عوامل برای هرکس که به دنبال تصمیم آگاهانه در زمینه سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال است، ضروری است:

عرضه در گردش در برابر عرضه کل

عرضه در گردش برابر است با تعداد توکن‌هایی که در حال حاضر در صرافی ها یا ولت ها قابل معامله هستند. این بخش، شامل توکن‌هایی که توسط بنیان‌گذاران پروژه نگهداری می‌شوند، توکن‌هایی که در قراردادهای هوشمند قفل شده‌اند و یا توکن‌هایی که غیرقابل دسترس هستند، شامل نمی‌شوند.

از طرفی عرضه کل برابر است با حداکثر توکن‌هایی که تا به حال در بلاکچین ایجاد شده است. برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین سقف مشخصی برای تولید توکن دارند در حالی که برخی دیگر مکانیسم‌هایی برای تولید و سوزاندن توکن‌ در پروژه خود دارند. هرچه عرضه در گردش یک توکن پایین‌تر باشد، به طور معمول مارکت کپ آن بالاتر خواهد بود. چرا که نشان دهنده آن است که دارندگان توکن‌ها علاقه‌ای به فروش آن ندارند و در آن پتانسیلی برای رشد می‌بینند.

قیمت هر توکن ارز دیجیتال

شما می‌توانید قیمت هر توکن ارز دیجیتال را به ارزهایی مانند یورو یا دلار مشاهده کنید. نوسانات قیمت می‌تواند به طرز قابل توجهی بر ارزش بازار یک ارز دیجیتال تاثیر بگذارد.

به طور کلی افزایش قیمت هر توکن منجر به افزایش مارکت کپ ارز دیجیتال می‌شود در حالی که کاهش قیمت ان منجر به کاهش ارزش بازار خواهد شد.

سنتیمنت بازار

اخبار مثبت و پذیرش ارزهای دیجیتال توسط موسسات بزگ می‌تواند سنتیمنت بازار را تقویت کرده و تقاضا برای یک ارز دیجیتال خاص را افزایش دهد. این تقاضا می‌تواند منجر به افزایش قیمت توکن و متعاقبا افزایش مارکت کپ آن شود.

از طرفی اخبار منفی، مشکلات امنیتی یا سرکوب نهادهای رگولاتوری می‌توانند اعتماد سرمایه‌گذاران را از بین برده و منجر به کاهش قیمت و ارزش بازار شود.

حجم معاملات

حجم معاملات نشان دهنده مقدار کل معاملاتی است که یک ارز دیجیتال در یک بازه زمانی خاص (معمولا ۲۴ ساعت) انجام داده است. حجم معاملات بالا اغلب نشان دهنده نقدینگی بالا در بازار است. از سوی دیگر، یک ارز دیجیتال با حجم معاملات پایین نشان دهنده آن است که توکن برای حفظ مارکت کپ خود با چالش‌هایی مواجه است.

شاخص نسبت حجم به مارکت کپ (Volume-to-Market Cap Ratio): این شاخص میزان فعالیت معاملاتی یک ارز دیجیتال را نسبت به ارزش کل آن نشان می‌دهد و به عنوان یک ابزار تحلیل برای سنجش نقدشوندگی و محبوبیت ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. شاخصی که به تقسیم حجم معاملات بر مارکت کپ اشاره دارد.

• نسبت حجم به مارکت کپ = ارزش بازار ÷ حجم معاملات ۲۴ ساعته

(Market Cap ÷ 24h Trading Volume = Volume to Market Cap Ratio​)

در نظر گرفتن کیفیت حجم معاملات نیز ضروری است چرا که برخی از صرافی‌ها ممکن است برای اقداماتی نظر پولشویی یا دستکاری در معاملات اقدام به خرید و فروش کنند.

توکن آنلاک‌ها یا آزادسازی توکن

توکن آنلاک‌ها (Token Unlocks) یکی از عوامل مهم در ارزش بازار یک توکن هستند. وقتی توکن‌هایی که قبلاً قفل بوده‌اند، در بازار آزاد می‌شوند (آنلاک می‌شوند)، عرضه در گردش آن توکن افزایش می‌یابد. این افزایش عرضه می‌تواند باعث کاهش قیمت توکن شود، زیرا توکن‌های بیشتری برای خرید و فروش در دسترس هستند. به این ترتیب، آنلاک‌ها ممکن است فشار فروش ایجاد کرده و در نتیجه ارزش بازار را کاهش دهند. از سوی دیگر، اگر فاندامنتال یا پروژه قوی باشد احتمالا تقاضا برای توکن بالا می‌رود و این کاهش قیمت می‌تواند کمتر محسوس باشد یا حتی به جذب سرمایه‌گذاران بیشتر و افزایش یا ثبات قیمت کمک کند.

عوامل اقتصادی

وضعیت عمومی اقتصاد نیز می‌تواند بر ارزش بازار ارزهای دیجیتال تاثیر بگذارد. هنگامی که کلیت اقتصاد نزولی است، حرکت در بازار ارزهای دیجیتال نیز نزولی خواهد بود.

یک محیط اقتصادی سالم به طور کلی باعث افزایش مارکت کپ ارزهای دیجیتال می‌شود، در حالی که یک اقتصاد رکودی ممکن است ارزش بازار ارزهای دیجیتال را کاهش دهد.

✔️  بیشتر بخوانید: تفاوت کوین و توکن چیست؟ مقایسه Coin با Token به زبان ساده

ارزش بازار و استراتژی های سرمایه‌گذاری

مارکت کپ نقشی حیاتی در شکل‌دهی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در فضای ارزهای دیجیتال دارد و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری اتخاذ کنند، یک استراتژی جامع را تدوین کنند و پتانسیل رشد و ریسک‌های مرتبط با دارایی‌های دیجیتال خاص را ارزیابی کنند.

درک نحوه استفاده از آن در استراتژی سرمایه‌گذاری می‌تواند برای کسانی که به دنبال حرکت در چشم‌انداز سوددهی بلندمدت هستند، مفید باشد.

چگونه سرمایه‌گذاران از ارزش بازار در تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند؟

سرمایه‌گذاران اغلب از ارزش بازار به عنوان نقطه شروع برای ارزیابی ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند، اگرچه نحوه استفاده از آن تا حد زیادی به اهداف سرمایه‌گذاری و تحمل ریسک آن ها بستگی دارد.

ارزیابی ریسک: مارکت کپ می‌تواند برای سرمایه‌گذاران در زمینه تجزیه و تحلیل سطح ریسک سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال کلیدی باشد. به عنوان مثال، ارزهای دیجیتال با ارزش بالاتر ممکن است پایدارتر تلقی شوند زیرا دارای سابقه تثبیت شده و پذیرش گسترده‌تری هستند.

تنوع: سرمایه‌گذاران برای توزیع ریسک در سبد ارزهای دیجیتال خود، ممکن است تصمیم بگیرند بخشی از سرمایه خود را در طیفی از دسته بندی‌های خاص ارزهای دیجیتال مثلا ارزهایی با ارزش بازار بالا، متوسط یا کوچک تخصیص دهند.

پتانسیل رشد: ارزهای دیجیتال با مارکت کپ کمتر در مقایسه با توکن‌هایی که ارزش بازار بالاتری دارند، اغلب پتانسیل بیشتری برای رشد قابل توجه دارند. سرمایه‌گذاری که به دنبال فرصت‌های پرریسک با بازده بالا است، ممکن است بر روی این دارایی‌ها تمرکز کند.

استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ارزش بازار

استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال بر اساس مارکت کپ می‌تواند متفاوت باشد. بازار ارزهای دیجیتال را می‌توان بر اساس مارکت کپ بالا، متوسط و پایین تقسیم بندی کرد که هر بخش ویژگی‌های منحصر به فردی برای سرمایه‌گذاران دارند.

ارزهای دیجیتال با مارکت کپ بالا

ارزهای دیجیتال با مارکت کپ بالا معمولا ارزهایی هستند که بیش از ۱۰ میلیارد دلار ارزش بازار دارند. نام‌های معروفی مانند بیت‌کوین ، اتریوم، تتر، ریپل، بایننس و… جزو این دسته طبقه‌بندی می‌شوند.

عمدتا استراتژی‌های سرمایه گذاری در ارزهای با ارزش بازار بالا بر روی موارد زیر متمرکز است:

هولد کردن: بسیاری از ارزهای دیجیتال که مارکت کپ بالا دارند، به عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت در نظر گرفته می‌شوند.

ثبات و تنوع: سرمایه‌گذاران ممکن است بخش بیشتری از سبد رمزارز خود را بر روی ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالا اختصاص دهند چرا که ریسک این ارزها به نسبت پایین است.

ارزهای دیجیتال با مارکت کپ متوسط

ارزهای دیجیتال که مارکت کپ متوسط دارند، به طور معمول ارزش بازاری از چند صد میلیون تا چند میلیارد دلار دارند. توکن‌هایی مانند اولانچ، پالیگان، الگوراند و… در این طبقه دسته‌بندی می‌شوند. به طوری کلی سرمایه‌گذارانی که به دنبال سرمایه‌گذاری در این ارزها هستند استراتژی‌های زیر را دنبال می‌کنند:

پتانسیل رشد: ارزهای دیجیتال که مارکت کپ متوسط دارند، اغلب به دلیل پتانسیل رشد بالا مورد توجه قرار می‌گیرند. سرمایه‌گذاران اغلب به دنبال پروژه‌هایی با فناوری‌های نوآورانه و پایه‌های قوی هستند.

تحقیق فعال: هنگام سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال با ارزش بازار متوسط، دقت زیادی لازم است. سرمایه‌گذاران اغلب به طور فعالانه در مورد این ارزهای دیجیتال تحقیق می‌کنند تا پرپتانسیل‌ترین ارزها را شناسایی کنند.

ارزهای دیجیتال با مارکت کپ پایین

ارزش بازار این طبقه دارایی اغلب بین چند ده میلیون تا چند صد میلیون دلار متغیر است. این طبقه دارایی دارای طیف گسترده‌ای است و هرروز هم تعداد بیشتر و بیشتری به آنها اضافه می‌شود. سرمایه‌گذاران در این ارزها به دنبال رشد‌های چند صد درصدی هستند و البته که می‌دانند سرمایه‌گذاری بر روی این ارزها ریسک‌های قابل توجهی نیز دارد. به طور کلی سرمایه‌گذاران در این ارزها استراتژی‌های زیر را دنبال می‌کنند.

سرمایه‌گذاری سفته‌بازانه: ارزهای دیجیتال با مارکت کپ پایین به دلیل نوسانات بالاتر، اغلب به عنوان سرمایه‌گذاری‌های سفته‌بازانه در نظر گرفته می‌شوند. سرمایه‌گذاران سوار این موج‌های بزرگ قیمتی شده و کسب سود می‌کنند.

پذیرش زودهنگام: سرمایه‌گذاران ممکن است بر روی پروژه‌های کوچک سرمایه‌گذاری کنند تا در نهایت با پذیرش همگانی این ارز به سودهای بالقوه قابل توجهی دست پیدا کنند.

Fully Diluted Market cap (FDM)

در ارزهای دیجیتال، ارزش بازار رقیق شده Fully Diluted Market cap نیز مطرح است. ارزش بازار رقیق شده تمام توکن‌های بالقوه‌ای را که می‌تواند در گردش باشند، در نظر می‌گیرد. این توکن‌ها در آینده به دلیل عواملی مانند پاداش ماینینگ یا تورم توکن منتشر می‌شوند.

ارزش بازار رقیق‌شده، ارزش کل یک ارز دیجیتال را با فرض ورود تمام توکن‌های موجود (Total Supply)، به بازار محاسبه می‌کند.

✔️  بیشتر بخوانید: صفر تا صد بلاکچین: توضیح کارکرد بلاکچین برای مبتدیان

تکیه بر مارکت کپ چه ریسک‌هایی دارد؟

اگرچه ارزش بازار یک معیار ارزشمند برای تعیین کارآمدی و مقبولیت ارز دیجیتال است، اما نباید صرفا بر روی این عامل تکیه کرد. در ادامه برخی از ریسک‌های مرتبط با تکیه صرف بر روی این معیار آورده شده است:

نوسانات بازار: بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند بسیار پرنوسان باشند و در نتیجه مارکت کپ می‌تواند به سرعت تغییر کند.

دستکاری بازار: ارزهای دیجیتال جدید با ارزش بازار کمتر می‌تواند بیشتر مستعد دستکاری قیمت باشد و ممکن است مارکت کپ آن به طور مصنوعی افزایش یابد.

فقدان تحلیل بنیادی: تمرکز زیاد بر ارزش بازار ممکن است تحلیل‌های مهم دیگر، مانند بررسی فناوری، تیم، میزان پذیرش و کارایی دارایی را نادیده بگیرد.

سخن پایانی

در پایان، اهمیت ارزش بازار (مارکت کپ) در دنیای ارزهای دیجیتال را نمی‌توان نادیده گرفت. این معیار به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا اندازه، پتانسیل رشد و نقدینگی یک دارایی را با دقت بیشتری ارزیابی کنند. با این حال، تکیه بیش از حد به ارزش بازار نیز می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست شود. برای تصمیم‌گیری بهتر، سرمایه‌گذاران باید علاوه بر مارکت کپ، به تحلیل بنیادی و تکنیکال هر دارایی نیز توجه کنند و عواملی چون تیم توسعه‌دهنده، فناوری پشت پروژه، و وضعیت پذیرش را نیز در نظر بگیرند. بدین ترتیب، با دیدگاه جامع‌تر و آگاهانه‌تر، می‌توان از فرصت‌ها و ریسک‌های بازار ارزهای دیجیتال به بهترین نحو بهره برد.