معاملات در زنجیره (On-Chain) به معنای انجام تراکنش‌ها در خود بلاکچین اصلی است. این نوع معاملات در بستر اصلی بلاکچین انجام می‌شود و معمولاً از نظر امنیتی بسیار قوی است. در مقابل، معاملات خارج از زنجیره (Off-Chain) در سیستم‌های جانبی یا شبکه‌های دیگر انجام می‌شود و ممکن است کمتر امنیت داشته‌باشد. با این حال، معاملات در زنجیره معمولاً هزینه‌های بالاتر و زمان پردازش بیشتری دارند. به همین دلیل، بسیاری از بلاکچین‌های معروف به سمت روش‌های جدیدی برای انجام معاملات خارج از زنجیره حرکت کرده‌اند تا هزینه‌ها و زمان پردازش را کاهش دهند.
معاملات در زنجیره‌ای چیست؟
معاملات در زنجیره (On-Chain) به تراکنش‌هایی گفته می‌شود که مستقیماً در بلاکچین اصلی انجام می‌شوند. این معاملات توسط شبکه بلاکچین تأیید و ثبت می‌شوند.
مثلاً در بلاکچین بیت‌کوین، وقتی که شما یک بیت‌کوین را به کیف پول کسی دیگر منتقل می‌کنید، این یک معامله در زنجیره است. این تراکنش به ممپول (لیست موقت تراکنش‌ها) ارسال می‌شود، سپس در یک بلاک قرار می‌گیرد و بلاک برای تأیید به کل شبکه ارسال می‌شود.
در مقابل، اگر کسی از Arbitrum One، که یک راه‌حل لایه دوم برای اتریوم است، استفاده کند، در واقع معامله‌ای خارج از زنجیره انجام می‌دهد. در اینجا، تراکنش‌ها ابتدا در این شبکه پردازش می‌شود، سپس در بسته‌هایی به نام رول‌آپ جمع‌آوری شده و برای تأیید به بلاکچین اصلی ارسال می‌شود. Arbitrum One به خاطر پردازش تراکنش‌ها به صورت دسته‌ای و سپس ارسال آنها به بلاکچین اصلی، معمولاً سریع‌تر و ارزان‌تر است.
- معاملات درون زنجیره‌ای (On-Chain) تراکنش‌هایی هستند که مستقیماً در بلاکچین اصلی ثبت و تأیید می‌شوند و از امنیت و شفافیت بالایی برخوردارند.
- این معاملات معمولاً هزینه‌های بالاتر و زمان پردازش طولانی‌تر نسبت به معاملات خارج از زنجیره (Off-Chain) دارند.
- تحلیل آنچین (On-Chain Analysis) از داده‌های درون زنجیره‌ای برای درک رفتار شبکه، فعالیت کاربران و پیش‌بینی روندهای بازار استفاده می‌کند.
- معاملات درون زنجیره‌ای برای تراکنش‌های حساس و بزرگ مناسب هستند، اما ممکن است برای کاربرانی که به دنبال سرعت و هزینه‌های پایین‌تر هستند، گزینه ایده‌آلی نباشند.
معنی On-Chain چیست؟
در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال، اصطلاح “در زنجیره” (On-Chain) به فعالیت‌ها یا تراکنش‌هایی اشاره دارد که مستقیماً در بلاکچین اصلی ثبت و تأیید می‌شوند. این بدان معناست که هر تراکنش یا عملیات به‌طور کامل در دفتر کل توزیع‌شده (Distributed Ledger) بلاکچین ذخیره و توسط شبکه تأیید می‌شود. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
دوره مستر کلاس طلا
جامع‌ترین دوره آموزشی طلا
این دوره در مجموعه یوتوفارکس تهیه شده و نتیجه سال‌ها تجربه در حوزه معامله‌گری طلا و فارکس است. این دوره توسط مجموعه‌ای از معامله‌گران حرفه‌ای یوتوفارکس تهیه شده است. با خرید این دوره از تجربه چندین معامله‌گر بهره‌مند خواهید شد.
- ثبت تراکنش: تراکنش در یک بلوک (Block) قرار می‌گیرد.
- تأیید تراکنش: بلوک توسط نودهای شبکه (Nodes) تأیید می‌شود.
- ذخیره دائمی: بلوک به زنجیره بلوک‌ها (Blockchain) اضافه می‌شود و به‌صورت تغییرناپذیر (Immutable) ثبت می‌شود.
مثال:
اگر شما یک تراکنش بیت‌کوین انجام دهید، این تراکنش در بلاکچین بیت‌کوین ثبت می‌شود و همه می‌توانند آن را مشاهده کنند. این یک معامله On-Chain است.
در مقابل، “خارج از زنجیره” (Off-Chain) به فعالیت‌هایی اشاره دارد که در خارج از بلاکچین اصلی انجام می‌شوند و تنها نتیجه نهایی آنها (مانند جمع‌بندی تراکنش‌ها) به بلاکچین ارسال می‌شود. این روش معمولاً برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت استفاده می‌شود.
✔️ بیشتر بخوانید: بلاکچین چیست؟ | صفر تا صد بلاکچین
پرداخت‌های در زنجیره (On-Chain Payments) چیستند؟
پرداخت‌های در زنجیره به تراکنش‌های مالی اطلاق می‌شود که مستقیماً در بلاکچین اصلی انجام می‌شوند. این نوع پرداخت‌ها نیازی به واسطه‌ها یا سیستم‌های جانبی ندارند و تمام مراحل تراکنش در خود بلاکچین پردازش و ثبت می‌شوند.
ویژگی‌های کلیدی پرداخت‌های در زنجیره:
- شفافیت: تمام تراکنش‌ها در بلاکچین قابل مشاهده و ردیابی هستند.
- امنیت بالا: به دلیل استفاده از مکانیزم‌های اجماع (Consensus Mechanisms) مانند Proof of Work (PoW) یا Proof of Stake (PoS)، این تراکنش‌ها بسیار ایمن هستند.
- غیرمتمرکز بودن: هیچ نهاد مرکزی کنترل‌کننده این تراکنش‌ها نیست.
مثال:
اگر شما از یک کیف پول بیت‌کوین مانند Ledger یا Electrum استفاده کنید و یک تراکنش انجام دهید، این تراکنش به‌صورت On-Chain پردازش می‌شود. یعنی تمام جزئیات تراکنش در بلاکچین بیت‌کوین ثبت می‌شود.
مقایسه با پرداخت‌های خارج از زنجیره:
پرداخت‌های خارج از زنجیره (Off-Chain Payments) معمولاً در لایه‌های دوم (Layer 2) مانند شبکه Lightning Network (برای بیت‌کوین) یا Arbitrum (برای اتریوم) انجام می‌شوند. این روش‌ها سریع‌تر و ارزان‌تر هستند اما ممکن است از نظر امنیت و شفافیت ضعیف‌تر باشند.
کاربرد داده‌های درون زنجیره‌ای
- ارزیابی سلامت و امنیت شبکه
یکی از مهم‌ترین کاربردهای تحلیل آنچین، ارزیابی سلامت و امنیت شبکه‌های بلاکچینی است. با بررسی شاخص‌هایی مانند هش ریت (Hash Rate) در شبکه‌های Proof of Work یا میزان سهام قفل‌شده (Staked Value) در شبکه‌های Proof of Stake، می‌توان سطح امنیت و پایداری شبکه را سنجید. برای مثال، هش ریت بالا در شبکه بیت‌کوین نشان‌دهنده قدرت محاسباتی زیاد و امنیت بالای شبکه است. این اطلاعات برای سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان بسیار حیاتی هستند.
- پیش‌بینی روندهای بازار
تحلیل آنچین به سرمایه‌گذاران و تریدرها کمک می‌کند تا روندهای بازار را پیش‌بینی کنند. با بررسی فعالیت‌های کاربران و جریان دارایی‌ها، می‌توان افزایش یا کاهش تقاضا برای یک ارز دیجیتال را تشخیص داد. برای مثال، افزایش حجم تراکنش‌ها یا تعداد آدرس‌های فعال ممکن است نشان‌دهنده رشد علاقه‌مندی کاربران به یک ارز دیجیتال خاص باشد. این اطلاعات به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری برای خرید یا فروش دارایی‌های دیجیتال بگیرند.
- تشخیص فعالیت‌های مشکوک
داده‌های درون زنجیره‌ای می‌توانند به شناسایی فعالیت‌های مشکوک مانند پول‌شویی، کلاهبرداری یا انتقال‌های غیرعادی کمک کنند. با ردیابی جریان دارایی‌ها و بررسی الگوهای تراکنشی، می‌توان رفتارهای غیرعادی را تشخیص داد. برای مثال، انتقال‌های بزرگ و ناگهانی به آدرس‌های ناشناخته ممکن است نشان‌دهنده فعالیت‌های مشکوک باشد. این تحلیل‌ها برای تنظیم‌کنندگان مقررات و نهادهای نظارتی نیز بسیار مفید هستند.
- بهبود تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری
سرمایه‌گذاران می‌توانند از تحلیل آنچین برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر استفاده کنند. برای مثال، بررسی موجودی آدرس‌های بزرگ (والت‌های نهنگ) می‌تواند نشان‌دهنده رفتار سرمایه‌گذاران بزرگ و تأثیر آنها بر بازار باشد. همچنین، تحلیل شاخص‌هایی مانند ارزش کل قفل‌شده (TVL) در پروتکل‌های DeFi یا نرخ استیکینگ (Staking Rate) در شبکه‌های Proof of Stake می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا پروژه‌های امیدوارکننده را شناسایی کنند.
- توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps)
داده‌های درون زنجیره‌ای به دلیل تغییرناپذیر بودن و شفافیت بالا، برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) بسیار مفید هستند. این داده‌ها به عنوان یک منبع اطلاعاتی قابل اعتماد، به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا برنامه‌هایی بسازند که نیاز به واسطه‌ها را کاهش داده و اعتماد کاربران را جلب کنند. برای مثال، برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) از این داده‌ها برای ارائه خدمات وام‌دهی، استیکینگ و معاملات استفاده می‌کنند.
- ردیابی و تحلیل فعالیت‌های شبکه
داده‌های درون زنجیره‌ای به کاربران این امکان را می‌دهند تا جریان دارایی‌ها را در شبکه‌های بلاکچینی ردیابی کنند. این اطلاعات می‌توانند شامل شناسایی آدرس‌های فعال، بررسی حجم تراکنش‌ها و تحلیل میزان فعالیت کاربران در یک شبکه خاص باشد. این داده‌ها به تحلیل‌گران کمک می‌کنند تا رفتار شبکه را بهتر درک کنند و روندهای آینده را پیش‌بینی کنند.
✔️ بیشتر بخوانید: منظور از هش تراکنش یا TXID چیست؟
انواع داده‌های درون زنجیره‌ای (On-Chain Data)
داده‌های درون زنجیره‌ای به تمام اطلاعاتی اطلاق می‌شود که مستقیماً در بلاکچین ثبت و ذخیره می‌شوند. این داده‌ها به‌صورت عمومی و تغییرناپذیر در دسترس هستند و می‌توانند برای تحلیل‌های مختلف استفاده شوند. انواع اصلی داده‌های درون زنجیره‌ای عبارتند از:
- تراکنش‌ها (Transactions):
این داده‌ها شامل اطلاعات مربوط به انتقال دارایی‌ها (مانند ارزهای دیجیتال یا توکن‌ها) بین آدرس‌های مختلف در بلاکچین هستند. هر تراکنش شامل جزئیاتی مانند آدرس فرستنده، آدرس گیرنده، مقدار انتقال‌یافته، کارمزد تراکنش و زمان انجام آن است. - آدرس‌های کیف پول (Wallet Addresses):
آدرس‌ها شناسه‌های منحصر به فردی هستند که برای ارسال و دریافت دارایی‌ها در کیف پول روی بلاکچین استفاده می‌شوند. داده‌های مربوط به آدرس‌ها شامل موجودی هر آدرس، تاریخچه تراکنش‌ها و فعالیت‌های مرتبط با آن آدرس است. - بلوک‌ها (Blocks):
بلوک‌ها واحدهای تشکیل‌دهنده بلاکچین هستند که شامل مجموعه‌ای از تراکنش‌ها و اطلاعات مرتبط با آنها می‌شوند. داده‌های هر بلوک شامل شماره بلوک، هش بلوک، هش بلوک قبلی، زمان ایجاد بلوک و لیست تراکنش‌ها است. - قراردادهای هوشمند (Smart Contracts):
قراردادهای هوشمند برنامه‌های خوداجرایی هستند که روی بلاکچین اجرا می‌شوند. داده‌های مربوط به قراردادهای هوشمند شامل کد قرارداد، آدرس قرارداد، تراکنش‌های مرتبط با اجرای قرارداد و وضعیت فعلی قرارداد است. - توکن‌ها و دارایی‌های دیجیتال (Tokens and Digital Assets):
این داده‌ها شامل اطلاعات مربوط به توکن‌ها و دارایی‌های دیجیتال است که روی بلاکچین ایجاد و مدیریت می‌شوند. این اطلاعات شامل نوع توکن، تعداد توکن‌های موجود، آدرس‌های مالکیت و تاریخچه انتقال‌ها است. - وضعیت شبکه (Network State):
این داده‌ها شامل اطلاعات کلی درباره وضعیت شبکه بلاکچین، مانند تعداد نودهای فعال، میزان هش ریت (Hash Rate) در شبکه‌های Proof of Work، و میزان سهام (Stake) در شبکه‌های Proof of Stake است.
تعریف تحلیل آنچین (On-Chain Analysis)
تحلیل آنچین (On-Chain Analysis) به فرآیند بررسی و تفسیر داده‌های درون زنجیره‌ای برای درک رفتار شبکه، فعالیت کاربران و روندهای بازار در حوزه ارزهای دیجیتال و بلاکچین اشاره دارد. این تحلیل‌ها با استفاده از داده‌های عمومی و شفاف بلاکچین انجام می‌شوند و می‌توانند بینش‌های ارزشمندی درباره سلامت شبکه، فعالیت‌های کاربران و حتی پیش‌بینی‌های بازار ارائه دهند.
مراحل تحلیل آنچین:
- جمع‌آوری داده‌ها:
داده‌های درون زنجیره‌ای از طریق ابزارها و پلتفرم‌های تحلیلی مانند Glassnode, Chainalysis, یا Etherscan جمع‌آوری می‌شوند. این داده‌ها شامل تراکنش‌ها، آدرس‌ها، بلوک‌ها و سایر اطلاعات مرتبط هستند. - پاک‌سازی و سازمان‌دهی داده‌ها:
داده‌های جمع‌آوری شده پاک‌سازی و سازمان‌دهی می‌شوند تا برای تحلیل آماده شوند. این مرحله ممکن است شامل حذف داده‌های تکراری، اصلاح خطاها و ساختاردهی داده‌ها باشد. - تحلیل داده‌ها:
در این مرحله، داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری و تحلیلی بررسی می‌شوند. برخی از روش‌های رایج شامل تحلیل حجم تراکنش‌ها، بررسی فعالیت آدرس‌ها، و ردیابی جریان دارایی‌ها است. - تفسیر نتایج:
نتایج تحلیل‌ها تفسیر می‌شوند تا بینش‌هایی درباره رفتار شبکه و کاربران به دست آید. این تفسیرها می‌توانند شامل شناسایی روندهای بازار، تشخیص فعالیت‌های مشکوک (مانند پول‌شویی) یا ارزیابی سلامت شبکه باشند. - ارائه گزارش‌ها و پیش‌بینی‌ها:
در نهایت، نتایج تحلیل‌ها به‌صورت گزارش‌ها، نمودارها یا پیش‌بینی‌های بازار ارائه می‌شوند. این گزارش‌ها می‌توانند برای سرمایه‌گذاران، توسعه‌دهندگان یا تنظیم‌کنندگان مقررات مفید باشند.
✔️ بیشتر بخوانید: تحلیل آنچین یا درون زنجیره‌ای چیست؟ + معرفی منابع
بهترین پلتفرم‌ها برای مشاهده و تحلیل داده‌های آنچین
داده‌های درون زنجیره‌ای (On-Chain Data) به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع اطلاعاتی در دنیای بلاکچین، برای تحلیل‌گران، سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان بسیار ارزشمند هستند. این داده‌ها شامل تراکنش‌ها، آدرس‌ها، بلوک‌ها، قراردادهای هوشمند و سایر اطلاعاتی هستند که مستقیماً در بلاکچین ثبت می‌شوند. برای دسترسی به این داده‌ها و تحلیل آنها، پلتفرم‌های مختلفی وجود دارند که به کاربران امکان می‌دهند تا به‌صورت لحظه‌ای و دقیق به این اطلاعات دسترسی داشته باشند. در ادامه به معرفی برخی از بهترین پلتفرم‌ها برای مشاهده و تحلیل داده‌های درون زنجیره‌ای می‌پردازیم.
- گلس‌نود (Glassnode)
گلس‌نود یکی از معروف‌ترین و جامع‌ترین پلتفرم‌ها برای تحلیل داده‌های درون زنجیره‌ای است. این پلتفرم با ارائه گزارش‌های دقیق و شاخص‌های متنوع، به کاربران کمک می‌کند تا رفتار شبکه و روندهای بازار را بهتر درک کنند. برخی از ویژگی‌های گلس‌نود عبارتند از:
- داشبوردهای پیشرفته: ارائه نمودارها و شاخص‌های مختلف برای تحلیل فعالیت‌های شبکه.
- ردیابی والت‌ها: امکان ردیابی فعالیت‌های والت‌های بزرگ (نهنگ‌ها) و بررسی جریان دارایی‌ها.
- تحلیل سلامت شبکه: بررسی شاخص‌هایی مانند هش ریت، میزان سهام قفل‌شده و حجم تراکنش‌ها.
گلس‌نود برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و تحلیل‌گران بازار بسیار مفید است و به آنها کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
لینک وبسایت: glassnode.com
- دیفای‌لاما (DeFiLlama)
دیفای‌لاما یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌ها برای تحلیل داده‌های مرتبط با پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) است. این پلتفرم اطلاعات جامعی درباره ارزش کل قفل‌شده (TVL)، نرخ‌های سود سالانه (APY) و سایر شاخص‌های مرتبط با DeFi ارائه می‌دهد. برخی از ویژگی‌های دیفای‌لاما عبارتند از:
- ارزش کل قفل‌شده (TVL): نمایش مقدار دارایی‌های قفل‌شده در پروتکل‌های مختلف DeFi.
- مقایسه پروتکل‌ها: امکان مقایسه عملکرد پروتکل‌های مختلف بر اساس شاخص‌های مختلف.
- داده‌های لحظه‌ای: ارائه اطلاعات به‌روز و دقیق درباره فعالیت‌های شبکه.
دیفای‌لاما برای کاربرانی که در حوزه DeFi فعالیت می‌کنند، بسیار مفید است و به آنها کمک می‌کند تا بهترین پروتکل‌ها را شناسایی کنند.
لینک وبسایت: defillama.com
- نانسن (Nansen)
نانسن یک پلتفرم تحلیلی پیشرفته است که داده‌های درون زنجیره‌ای را با برچسب‌گذاری آدرس‌ها ترکیب می‌کند. این پلتفرم به کاربران امکان می‌دهد تا فعالیت‌های نهنگ‌ها، سرمایه‌گذاران نهادی و سایر بازیگران بزرگ بازار را ردیابی کنند. برخی از ویژگی‌های نانسن عبارتند از:
- برچسب‌گذاری آدرس‌ها: شناسایی آدرس‌های متعلق به نهنگ‌ها، صرافی‌ها و پروژه‌های خاص.
- تحلیل جریان دارایی‌ها: ردیابی انتقال‌های بزرگ و شناسایی روندهای بازار.
- داده‌های لحظه‌ای: ارائه اطلاعات به‌روز درباره فعالیت‌های شبکه.
نانسن برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای که به دنبال تحلیل‌های عمیق و دقیق هستند، بسیار مناسب است.
لینک وبسایت: www.nansen.ai
- دون آنالتیکس (Dune Analytics)
دون آنالتیکس یک پلتفرم تحلیلی قدرتمند است که به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌های درون زنجیره‌ای را به‌صورت سفارشی تحلیل کنند. این پلتفرم با استفاده از کوئری‌های SQL، به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌های بلاکچینی را استخراج و تحلیل کنند. برخی از ویژگی‌های دون آنالتیکس عبارتند از:
- کوئری‌های سفارشی: امکان نوشتن کوئری‌های SQL برای استخراج داده‌های خاص.
- داشبوردهای تعاملی: ایجاد داشبوردهای شخصی‌سازی‌شده برای نمایش داده‌ها.
- جامعه کاربری فعال: بهره‌مندی از کوئری‌ها و تحلیل‌های ایجاد‌شده توسط سایر کاربران.
دون آنالتیکس برای توسعه‌دهندگان و تحلیل‌گران داده که به دنبال تحلیل‌های سفارشی هستند، بسیار مناسب است.
لینک وبسایت: dune.com/discover/content/trending
- اکسپلوررهای بلاک (Block Explorers)
اکسپلوررهای بلاک ابزارهای ساده‌ای هستند که به کاربران امکان می‌دهند تا به‌صورت مستقیم به داده‌های درون زنجیره‌ای دسترسی داشته باشند. برخی از معروف‌ترین اکسپلوررهای بلاک عبارتند از:
- اتر‌اسکن (Etherscan): برای شبکه اتریوم.
- بی‌اس‌سی‌اسکن (BSCScan): برای شبکه بایننس اسمارت چین.
- ترون‌اسکن (Tronscan): برای شبکه ترون.
این ابزارها به کاربران امکان می‌دهند تا تراکنش‌ها، آدرس‌ها، بلوک‌ها و قراردادهای هوشمند را بررسی کنند.
لینک وبسایت: blockexplorer.one
پلتفرم‌های تحلیل داده‌های درون زنجیره‌ای ابزارهای قدرتمندی هستند که به کاربران کمک می‌کنند تا رفتار شبکه، فعالیت کاربران و روندهای بازار را بهتر درک کنند. گلس‌نود، دیفای‌لاما، نانسن، دون آنالتیکس و اکسپلوررهای بلاک از جمله بهترین پلتفرم‌ها برای مشاهده و تحلیل داده‌های درون زنجیره‌ای هستند. هر یک از این پلتفرم‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند و می‌توانند به سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران و توسعه‌دهندگان کمک کنند تا از فرصت‌های موجود در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتال بهره‌مند شوند.
نگرانی‌ها درباره معاملات در زنجیره
نگرانی‌های اصلی درباره معاملات در زنجیره شامل زمان پردازش و هزینه‌های بالا هستند. در مواقعی که تعداد معاملات زیاد است، تأیید آنها ممکن است زمان زیادی طول بکشد. افزایش تعداد تراکنش‌ها می‌تواند باعث شلوغی در شبکه‌های بلاکچین محبوب شود که نتیجه آن افزایش زمان تأیید و هزینه‌های تراکنش‌ها است.
برای مثال، در تاریخ ۱۹ جولای ۲۰۲۴، زمان متوسط تأیید معاملات بیت‌کوین به ۱۳۶۶.۴ دقیقه (تقریباً ۲۳ ساعت) رسید، در حالی که سه روز قبل، این زمان ۷۶.۸ دقیقه (کمی بیش از یک ساعت) بود. در همان روز، متوسط هزینه‌ها ۰.۹۸ دلار بود و ۱۱۶۷۲۰ تراکنش در ممپول (لیست موقت تراکنش‌ها) وجود داشت.
در بلاکچین‌های جدید که حجم معاملات کم است، معاملات در زنجیره ممکن است برای بیشتر کاربران کافی باشد و هزینه‌ها معمولاً پایین است. اما با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها، شلوغی شبکه ممکن است باعث کاهش سرعت پردازش شود. این بلاکچین‌ها تعداد ثابتی از تراکنش‌ها را در هر ثانیه پردازش می‌کنند، ولی با افزایش حجم تراکنش‌ها، زمان انتظار بیشتر می‌شود. همچنین، هزینه‌ها معمولاً با افزایش تقاضا افزایش می‌یابند.
توسعه‌دهندگان در حال تلاش برای حل مشکلات شلوغی و هزینه‌ها در بلاکچین‌ها هستند، اما این کار با چالش‌هایی در مقیاس‌پذیری، تمرکززدایی و امنیت مواجه است. برای بهبود یکی از این عوامل، معمولاً باید از دیگری یا هر دو چشم‌پوشی شود. برخی پروژه‌های بلاکچین مدعی هستند که توانسته‌اند این سه عامل را به طور همزمان بهبود دهند، اما در عمل، معمولاً یکی از این عوامل به نفع دیگری قربانی شده است.
معاملات خارج از زنجیره می‌توانند سرعت پردازش را افزایش داده و هزینه‌ها را کاهش دهند، اما ممکن است امنیت بلاکچین را کاهش دهند. این به دلیل وجود پلی است که برای ارتباط با بلاکچین اصلی نیاز است و ممکن است به یک نقطه ضعف تبدیل شود که هکرها می‌توانند از آن سوءاستفاده کنند.
مقایسه معاملات درون زنجیره‌ای (On-Chain) و خارج از زنجیره‌ای (Off-Chain)
انتخاب بین معاملات درون زنجیره‌ای و خارج از زنجیره‌ای به نیازهای شما بستگی دارد. هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند:
- امنیت
- درون زنجیره‌ای: امنیت بالا، تغییرناپذیر و شفاف.
- خارج از زنجیره‌ای: امنیت کمتر، ممکن است در معرض حملات باشد.
- سرعت
- درون زنجیره‌ای: زمان پردازش طولانی‌تر، به‌ویژه در شبکه‌های شلوغ.
- خارج از زنجیره‌ای: سریع‌تر، زیرا در لایه‌های دوم پردازش می‌شوند.
- هزینه‌ها
- درون زنجیره‌ای: هزینه‌های بالاتر، به‌خصوص در شبکه‌های شلوغ.
- خارج از زنجیره‌ای: ارزان‌تر، زیرا کارمزد شبکه اصلی را ندارند.
- مقیاس‌پذیری
- درون زنجیره‌ای: محدودیت در تعداد تراکنش‌ها در ثانیه.
- خارج از زنجیره‌ای: مقیاس‌پذیری بهتر، مناسب برای تراکنش‌های زیاد.
اگر امنیت و شفافیت اولویت شماست، معاملات درون زنجیره‌ای بهترند.اگر به دنبال سرعت و هزینه‌های پایین‌تر هستید، معاملات خارج از زنجیره‌ای گزینه بهتری هستند. انتخاب نهایی به نیازهای شما بستگی دارد.
به عنوان مثال، Arbitrum که یک راه‌حل لایه دوم برای اتریوم است، به خاطر سرعت و هزینه‌های پایین‌تر خود مشهور است. با این حال، در اوایل سال ۲۰۲۴، این پلتفرم با حملات هکری مواجه شد که به کاربران خسارت‌های زیادی وارد کرد. این موضوع نشان می‌دهد که امنیت در راه‌حل‌های خارج از زنجیره نیز باید به دقت بررسی شود.
✔️ بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟ ویژگی های کلیدی ارز دیجیتال
مزایا و معایب معاملات درون زنجیره‌ای (On-Chain)
| مزایا | معایب |
|---|---|
| امنیت بالا: تراکنش‌ها به‌صورت تغییرناپذیر در بلاکچین ثبت می‌شوند. | هزینه‌های بالا: کارمزد تراکنش‌ها در شبکه‌های شلوغ می‌تواند زیاد باشد. |
| شفافیت کامل: تمام تراکنش‌ها قابل مشاهده و ردیابی هستند. | زمان پردازش طولانی: تأیید تراکنش‌ها ممکن است در شبکه‌های شلوغ زمان‌بر باشد. |
| غیرمتمرکز بودن: هیچ نهاد مرکزی کنترل‌کننده تراکنش‌ها نیست. | مقیاس‌پذیری محدود: بلاکچین‌ها تعداد محدودی تراکنش در ثانیه پردازش می‌کنند. |
| قابلیت اعتماد بالا: تراکنش‌ها توسط شبکه تأیید می‌شوند و نیاز به واسطه ندارند. | مصرف انرژی بالا: در بلاکچین‌های Proof of Work مانند بیت‌کوین، انرژی زیادی مصرف می‌شود. |
| مناسب برای تراکنش‌های حساس: برای انتقال‌های بزرگ یا حساس، امنیت و شفافیت بالایی ارائه می‌دهد. | وابستگی به شلوغی شبکه: در زمان‌های شلوغی، هزینه‌ها و زمان تأیید افزایش می‌یابد. |
سخن پایانی
معاملات درون زنجیره‌ای (On-Chain) با امنیت بالا، شفافیت کامل و غیرمتمرکز بودن، پایه‌ای اساسی در فناوری بلاکچین هستند و برای تراکنش‌های حساس و بزرگ ایده‌آل‌اند. با این حال، هزینه‌های بالا و زمان پردازش طولانی در شبکه‌های شلوغ از چالش‌های اصلی آنها محسوب می‌شوند. از سوی دیگر، معاملات خارج از زنجیره (Off-Chain) با سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتر، گزینه‌ای جذاب برای کاربران هستند، اما ممکن است از نظر امنیت و شفافیت ضعف‌هایی داشته باشند. انتخاب بین این دو روش به نیازهای شما بستگی دارد: اگر امنیت و شفافیت اولویت‌اند، معاملات درون زنجیره‌ای مناسب‌ترند، اما اگر سرعت و هزینه‌های پایین‌تر مهم‌اند، معاملات خارج از زنجیره گزینه بهتری هستند. با پیشرفت فناوری‌هایی مانند شاردینگ و رول‌آپ‌ها، آینده معاملات درون زنجیره‌ای امیدوارکننده به نظر می‌رسد و می‌تواند تجربه کاربری بهتری را برای همه فراهم کند.
لطفا نظر خود را درباره این مقاله برای ما ارسال کنید یا اگر سوالی دارید ارسال کنید تا کارشناسان ما به شما پاسخ دهند.
