معامله درد Pain Trade
به تمایل بازار برای تنبیه و مجازات شدید سرمایه گذاران، معامله درد (Pain Trade) گفته میشود. معامله درد اصطلاح غیررسمی است و معنی دقیقی ندارد. اما در دنیای مالی معامله درد معمولا به یک معامله، کلاس دارایی و یا حرکات بازار گفته میشود که منجر به ضرر قابل توجه و بزرگی حداقل برای کوتاه مدت برای افرادی که در این معاملات هستند، میشود.
معامله درد زمانی رخ میدهد که یک دارایی محبوب یا استراتژی سرمایهگذاری شناخته شده به طور ناگهانی عملکرد بدی دارد و منجر به غافلگیری سرمایهگذاران میشود. در این تعریف، بازگشت ناگهانی یک بخش یا استراتژی خوب به عنوان معامله درد در نظر گرفته نمیشود چرا که ممکن است سرمایه گذاران زیادی در آن بخش یا استراتژی سرمایهگذاری نکرده باشند.
معاملات درد شدیدا عزم و ثبات قدم بهترین سرمایه گذاران و معامله گران را امتحان میکنند چرا که این افراد با این دو راهی مواجه میشوند که آیا معامله خود را به امید بازگشت نگه دارند و یا ضرر را قبل از این که شرایط بدتر شود، قبول کنند.
درک بهتر معاملات درد
بهترین مثال برای معاملات درد کفها و سقفهای قیمتی هستند که طی سالها در شاخصهای سهامی تشکیل میشوند. به عنوان مثال حباب دات کام که در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل سال ۲۰۰۰ رخ داد را در نظر بگیرید. شاخص نزدک (Nasdaq) در مارس سال ۲۰۰۰ سقف تاریخی ثبت کرد و سهام شرکتهای حوزه تکنولوژی بخش بزرگ پورتفوهای سرمایهگذاری اکثر سرمایهگذاران و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بودند. (حباب دات-کام (Dot-com Bubble) یک حباب اقتصادی در خلال سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ میلادی بود -که در ۱۰ مارس ۲۰۰۰ با رسیدن شاخص نزدک به ۵۱۳۲٫۵۲ به اوج رسید- که طی آن بازارهای بورس سهام کشورهای صنعتی دنیا شاهد رشد سریع ارزش مالیشان بودند که از رشد بخش اینترنت و شاخههای مرتبط با آن ناشی میشد.)
سقوط سهام شرکتهای حوزه تکنولوژی و شاخص نزدک منجر به رکود اقتصادی در آمریکا و شکلگیری روند نزولی در بازار سهام و از بین رفتن تریلیونها دلار از ارزش بازار سهام و ثروت خانوارها شد. در این رویداد معامله درد، معامله خرید سهام شرکتهای تکنولوژی بود و سقوط بعدی بازار در این بخش در کل دنیا طنین انداز شد و اثر گستردهای بر اقتصاد داشت.
به طور کلی، معاملات درد در معاملات بسیار شلوغ (Crowded trades)، که رفتار گلهای منجر میشود بسیاری از افراد معاملات و استراتژی شبیه به هم را داشته باشند، رخ میدهد. برای مثال در بازار ارز، معاملات حملی یا انتقالی (Carry Trade) از جمله معاملات شلوغ هستند که بسیاری از افراد تصور میکنند این معاملات ساده هستند و نیاز به زیاد فکر کردن ندارند. اگر چنین معاملهای به معامله درد تبدیل شود میتواند آسیبها و ضررهای زیادی به بسیاری از مردم و شرکتها وارد کند.
- توضیح: معامله انتقالی (Carry Trade) به قرض گرفتن یک ارز با نرخ بهره پایینتر و سرمایهگذاری آن در یک ارز با نرخ بهره بالاتر میگویند. این کار در نهایت منجر به سوددهی مثبت معامله میشود. این استراتژی در درجه اول در بازار فارکس کاربرد دارد.
مثالهایی از معاملات درد
در سال ۲۰۰۸ به طور کلی معاملات خرید در بازار سهام، جزو معاملات درد محسوب میشدند. در سه ماهه چهارم سال ۲۰۰۷ علیرغم این که احتمال شکلگیری بحران بدهی جدیتر و شدیدتر میشد، شاخصهای بازار سهام آمریکا و دیگر شاخصها در سراسر جهان سقف تاریخی ثبت کرده بودند.
سقوط بازارهای سهام در سال ۲۰۰۸ از لحاظ تعداد افراد تحت تاثیر قرار گفته و میزان ثروت از بین رفته، تا به الان به عنوان بزرگترین معامله درد یا Pain Trade شناخته میشود. در این رویداد طی ۱۸ ماه، بیش از ۳۵ تریلیون دلار یا ۶۰% از ارزش بازار سهام دنیا از بین رفت و اقتصاد کشورها بزرگترین و شدیدترین رکود و بحران مالی از زمان رکود بزرگ (Great Depression) سال ۱۹۳۰ را تجربه کردند. در آمریکا رکود اقتصادی منجر شده بود میلیونها نفر شغل خود را از دست دهند و سقوط بازار مسکن و قیمت سهام بزرگترین نابودی ثروت خانوارها در طول تاریخ را در پی داشت.
استراتژی بلند مدت میتواند اثر معامله درد را خنثی کند
گاهی اوقات شکل گیری معامله درد به مدت یک ماه میتواند تبدیل به استراتژی برنده بلند مدتی شود. بازگشت قدرتمند بازارهای سهام پس از بحران مالی در سالهای ۲۰۰۸-۲۰۰۹ ثابت کرد که حتی معاملات درد میتوانند با گذشت زمان تبدیل به معاملات سودده شوند. در سال ۲۰۱۳ شاخصهای داو جونز (Dow Jones) و S&P 500 سقفهای جدیدی ثبت کردند. با این حال در همان سال افزایش بازده اوراق منجر شد بازار اوراق تبدیل به معامله درد جدیدی برای بسیاری از سرمایه گذاران شود.