کال مارجین چیست؟ راه‌های جلوگیری از کال مارجین

کال مارجین یکی از مفاهیم کلیدی در بازارهای مالی، به ویژه در معاملات فارکس است که معامله‌گران باید با آن آشنایی داشته باشند. فارکس، بازاری با نوسانات بالا و فرصت‌های پرسود، نیازمند مدیریت ریسک هوشمندانه است. از آنجا که معاملات فارکس معمولاً با استفاده از لوریج انجام می‌شود، معامله‌گران می‌توانند با سرمایه‌ای کمتر به حجم‌های بزرگ‌تری از معامله دسترسی داشته باشند. با این حال، این ویژگی باعث افزایش ریسک ضرر نیز می‌شود.

در شرایطی که بازار بر خلاف پیش‌بینی تریدر حرکت کند و موجودی حساب کمتر از حداقل مارجین مورد نیاز شود، بروکر اقدام به صدور هشدار کال مارجین می‌کند. در این مقاله به بررسی این وضعیت خواهیم پرداخت.

کال مارجین چیست؟ Call Margin چیست؟

کال مارجین (Call Margin) زمانی رخ می‌دهد که یک معامله‌گر در بازار فارکس با استفاده از اعتبار (مارجین) معاملاتی بزرگ‌تر از موجودی واقعی خود باز می‌کند و به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر نمی‌تواند نسبت مارجین و سرمایه موجود در حساب را حفظ کند. به زبان ساده، معامله‌گر باید همیشه تعادلی بین پول موجود در حساب و مارجینی که برای معاملات استفاده کرده است، برقرار کند.

این تعادل که به آن “سطح مارجین” گفته می‌شود، نشان می‌دهد که آیا معامله‌گر قادر به باز کردن معاملات جدید هست یا خیر. سطح مارجین سه مرحله اصلی دارد:

دوره مستر کلاس طلا

جامع‌ترین دوره آموزشی طلا

این دوره در مجموعه یوتوفارکس تهیه شده و نتیجه سال‌ها تجربه در حوزه معامله‌گری طلا و فارکس است. این دوره توسط مجموعه‌ای از معامله‌گران حرفه‌ای یوتوفارکس تهیه شده است. با خرید این دوره از تجربه چندین معامله‌گر بهره‌مند خواهید شد.

خرید دوره

1. مرحله اول: اگر سطح مارجین بالای ۱۰۰٪ باشد، معامله‌گر می‌تواند هم معاملات جدید باز کند و هم معاملات فعلی را نگه دارد.
2. مرحله دوم: اگر سطح مارجین دقیقاً ۱۰۰٪ باشد، معامله‌گر فقط می‌تواند معاملات فعلی خود را حفظ کند و نمی‌تواند معامله جدیدی باز کند.
3. مرحله سوم: اگر سطح مارجین به زیر ۱۰۰٪ برسد، معامله‌گر نمی‌تواند حتی معاملات فعلی خود را نگه دارد. در این حالت، کال مارجین رخ می‌دهد.

در این شرایط، بروکر از معامله‌گر می‌خواهد که یا پول بیشتری به حساب واریز کند یا بخشی از معاملات را ببندد تا سطح مارجین به حالت مناسب برگردد. اگر معامله‌گر نتواند این اقدامات را انجام دهد، بروکر ممکن است خودش معاملات را ببندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

عناصر اصلی معاملات با مارجین

برای استفاده از حساب مارجین، معامله‌گر باید با چند مفهوم کلیدی آشنا باشد تا بتواند به درستی از آن استفاده کند. در ادامه به معرفی این عناصر می‌پردازیم:

سرمایه موجود:
این مقدار پولی است که در حساب معامله‌گر باقی‌مانده و می‌تواند برای باز کردن معاملات جدید استفاده شود. هرچه سرمایه موجود بیشتر باشد، وضعیت مالی معامله‌گر بهتر است و می‌تواند ریسک کمتری در معاملات خود داشته باشد.

مارجین استفاده‌شده:
مارجین استفاده‌شده مقدار پولی است که بروکر از حساب معامله‌گر برای باز کردن یک معامله برداشته است. هرچه این مقدار بیشتر باشد، معامله‌گر فضای کمتری برای باز کردن معاملات جدید دارد، زیرا بخشی از سرمایه‌اش قبلاً قفل شده است.

مارجین آزاد:
مارجین آزاد پولی است که پس از کسر مارجین استفاده‌شده از موجودی حساب باقی می‌ماند. این مقدار نشان می‌دهد که چه میزان پول برای شروع معاملات جدید هنوز در دسترس است. اگر مارجین آزاد کم شود، معامله‌گر نمی‌تواند معاملات جدید باز کند.

سطح مارجین:
سطح مارجین نسبت بین سرمایه موجود و مارجین استفاده‌شده است و به صورت درصد نمایش داده می‌شود. هرچه این نسبت بالاتر باشد، معامله‌گر می‌تواند تعداد بیشتری معامله باز کند. وقتی این سطح به ۱۰۰٪ یا کمتر برسد، معامله‌گر فقط می‌تواند معاملات فعلی را نگه دارد و نمی‌تواند معامله جدیدی باز کند.

مارجین نگهداری:
مارجین نگهداری سطح حداقلی از سرمایه موجود است که برای نگهداری معاملات باز باید در حساب معامله‌گر وجود داشته باشد. بروکرها معمولاً این مقدار را ۱۰۰٪ تعیین می‌کنند. یعنی اگر سرمایه موجود و مارجین استفاده‌شده برابر شوند، معامله‌گر دیگر نمی‌تواند معامله جدیدی باز کند و باید مراقب باشد که سطح مارجین از این مقدار کمتر نشود.

کال مارجین چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

وقتی شما در فارکس معامله می‌کنید، باید همیشه حواستان به‌حساب مارجین و موجودی آن باشد تا از اتفاقات غیرمنتظره جلوگیری کنید. اما هیچ معامله‌گری نمی‌تواند صددرصد مطمئن باشد که قیمت ارزها افت نمی‌کند و موجودی حسابش ثابت می‌ماند.

اگر قیمت‌ها کاهش پیدا کنند و موجودی شما هم کم شود، سطح مارجین شروع به افت می‌کند و ممکن است حتی به زیر ۱۰۰% برسد. در این حالت، بروکر به شما هشدار می‌دهد که سطح مارجین شما از حداقل لازم کمتر شده و موجودی کافی برای نگه‌داشتن معاملات فعلی ندارید. در این شرایط، شما باید یا پول بیشتری به‌حساب واریز کنید یا برخی از معاملات خود را ببندید تا تعادل به‌حساب بازگردد.

این هشدار که معمولاً به‌صورت ایمیل یا پیامک برای شما فرستاده می‌شود، “کال مارجین” نام دارد. در اصل، کال مارجین زمانی رخ می‌دهد که سطح مارجین شما از حداقل نیاز پایین‌تر بیاید و بروکر از شما می‌خواهد که برای جلوگیری از بسته‌شدن خودکار معاملات، اقدام کنید.

مراحل وقوع Call Margin از ابتدا تا انتها

قبل از اینکه کال مارجین در فارکس رخ دهد، چند مرحله مهم طی می‌شود که معامله‌گر باید به آن‌ها توجه کند. وقتی معامله‌گر با استفاده از مارجین و اهرم در فارکس معامله می‌کند، در واقع با سرمایه‌ای بزرگ‌تر از موجودی واقعی خود وارد معاملات می‌شود. این کار ریسک بیشتری ایجاد می‌کند، چرا که نوسانات قیمت می‌توانند سریعاً بر سرمایه تأثیر بگذارند.

مراحلی که قبل از کال مارجین رخ می‌دهند، شامل موارد زیر هستند:

1. کاهش ارزش معاملات باز:
   وقتی بازار برخلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت کند و ارزش معاملات باز او کاهش یابد، میزان سرمایه‌ای که در حساب باقی مانده، کاهش پیدا می‌کند. در این حالت، سطح مارجین به تدریج کاهش می‌یابد.
2. نزدیک شدن سطح مارجین به ۱۰۰٪:
   همان‌طور که معاملات باز زیان‌ده می‌شوند و موجودی حساب معامله‌گر کاهش می‌یابد، سطح مارجین نیز به ۱۰۰٪ نزدیک می‌شود. در این مرحله، معامله‌گر تنها قادر به نگه‌داشتن معاملات باز خود است و دیگر نمی‌تواند معامله جدیدی باز کند.
3. هشدار از سوی بروکر:
   وقتی سطح مارجین به نزدیک ۱۰۰٪ می‌رسد، بروکر ممکن است به معامله‌گر هشدار دهد که سطح موجودی در حال کاهش است و او باید یا سرمایه بیشتری واریز کند یا معاملات زیان‌ده را ببندد. اگر معامله‌گر اقدامی نکند، سطح مارجین به زیر ۱۰۰٪ کاهش پیدا می‌کند.
4. وقوع کال مارجین:
   در نهایت، وقتی سطح مارجین به کمتر از ۱۰۰٪ برسد و موجودی حساب نتواند زیان‌ها را پوشش دهد، کال مارجین رخ می‌دهد. در این مرحله، معامله‌گر باید سریعاً سرمایه جدید به حساب خود واریز کند یا بروکر خودش اقدام به بستن معاملات باز می‌کند تا از زیان بیشتر جلوگیری کند.

تأثیرات کال مارجین بر معامله‌گران

وقوع کال مارجین می‌تواند تأثیرات جدی و قابل‌توجهی بر وضعیت مالی و روانی معامله‌گران داشته باشد:

1. ضررهای مالی:
   اگر معامله‌گر نتواند پول بیشتری به حساب واریز کند، بروکر مجبور می‌شود دارایی‌های وی را بفروشد تا زیان‌ها را جبران کند. این فروش ممکن است در زمانی انجام شود که شرایط بازار نامناسب باشد، و به این ترتیب، معامله‌گر ممکن است ضررهای بیشتری متحمل شود.
2. فشار روانی:
   دریافت کال مارجین می‌تواند استرس زیادی برای معامله‌گر ایجاد کند. این استرس می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های احساسی و نادرست شود، و در نتیجه معامله‌گر ممکن است به دلیل عجله در تصمیم‌گیری، دچار اشتباهات بیشتری شود.
3. کاهش اعتمادبه‌نفس:
   تجربه کال مارجین ممکن است باعث کاهش اعتمادبه‌نفس معامله‌گر در تصمیم‌گیری‌های آینده شود. این امر می‌تواند او را محتاط‌تر کرده و از فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری دور کند، زیرا از ترس وقوع مجدد کال مارجین از ریسک کردن پرهیز می‌کند.

راه‌های جلوگیری از کال مارجین

برای جلوگیری از وقوع کال مارجین و کاهش ریسک‌های مرتبط با آن، معامله‌گران می‌توانند از روش‌های زیر استفاده کنند:

مدیریت صحیح ریسک:
استفاده از استراتژی‌های مدیریت ریسک، مانند تعیین حد ضرر و حد سود، می‌تواند به معامله‌گر کمک کند تا در صورت تغییرات ناگهانی بازار، از زیان‌های سنگین و وقوع کال مارجین جلوگیری کند.

مراقبت از نوسانات بازار:
معامله‌گران باید همیشه به نوسانات و تغییرات بازار توجه داشته باشند. در زمان‌هایی که بازار بی‌ثبات است، بهتر است با دقت و احتیاط بیشتری عمل کنند و از ورود به معاملات پرخطر خودداری کنند.

عدم استفاده بی‌رویه از اعتبار قرضی:
استفاده بیش‌ازحد از اهرم مالی یا اعتبار قرضی می‌تواند خطر کال مارجین را افزایش دهد. معامله‌گران باید میزان استفاده از این اعتبار را بر اساس تحلیل دقیق و با توجه به ریسک‌های موجود تعیین کنند.

واریز وجه اضافی به حساب:
در صورت کاهش ارزش دارایی‌ها و نزدیک شدن به سطح کال مارجین، معامله‌گران می‌توانند با واریز وجه اضافی به حساب خود، سطح مارجین را افزایش دهند و از وقوع کال مارجین جلوگیری کنند.

مثال واقعی از کال مارجین

 برای درک بهتر مفهوم کال مارجین، یک مثال واقعی از بازار سهام را در نظر می‌گیریم. فرض کنید یک معامله‌گر در بازار بورس تصمیم می‌گیرد سهام شرکت X را با استفاده از اعتبار مارجین خریداری کند.

سرمایه اولیه: ۱۰,۰۰۰ دلار
میزان اعتبار مارجین ارائه‌شده توسط کارگزار: ۵۰ درصد (یعنی می‌تواند تا دوبرابر سرمایه اولیه خود، معادل ۲۰,۰۰۰ دلار خرید کند)
قیمت هر سهم شرکت: ۱۰۰ دلار
تعداد سهامی که شخص می‌خرد: ۲۰۰ سهم

معامله‌گر با سرمایه ۱۰,۰۰۰ دلار و با استفاده از اعتبار ۱۰,۰۰۰ دلار (که جمعاً ۲۰,۰۰۰ دلار می‌شود)، تعداد ۲۰۰ سهم از شرکت X را با قیمت ۱۰۰ دلار به‌ازای هر سهم خریداری می‌کند؛ بنابراین، وضعیت حساب معامله‌گر به شرح زیر خواهد بود:

ارزش کل سهام خریداری‌شده: ۲۰,۰۰۰ دلار
بدهی به کارگزار: ۱۰,۰۰۰ دلار
دارایی خالص (Equity): ۱۰,۰۰۰ دلار (سرمایه اولیه)

 حال فرض کنید قیمت سهام شرکت X به دلیل نوسانات بازار کاهش یابد. اگر قیمت هر سهم به ۷۵ دلار کاهش یابد، وضعیت حساب به شرح زیر تغییر خواهد کرد:

ارزش کل سهام: ۲۰۰ سهم × ۷۵ دلار = ۱۵,۰۰۰ دلار
بدهی به کارگزار: ۱۰,۰۰۰ دلار
دارایی خالص (Equity):  ۱۵,۰۰۰ دلار – ۱۰,۰۰۰ دلار = ۵,۰۰۰ دلار

 بسیاری از کارگزاران به معامله‌گران خود اعلام می‌کنند که باید حداقل ۲۵ درصد از کل ارزش سهام به‌عنوان مارجین نگهداری شود. در این مثال، حداقل مارجین نگهداری برابر است با:

حداقل مارجین نگهداری: ۲۵% × ۱۵,۰۰۰ دلار = ۳,۷۵۰ دلار

 در این حالت، دارایی خالص معامله‌گر (۵,۰۰۰ دلار) بیشتر از حداقل مارجین نگهداری (۳,۷۵۰ دلار) است و بنابراین هنوز کال مارجین رخ نداده است. اما اگر قیمت سهام به ۵۰ دلار کاهش یابد، وضعیت به شرح زیر خواهد بود:

ارزش کل سهام: ۲۰۰ سهم × ۵۰ دلار = ۱۰,۰۰۰ دلار
بدهی به کارگزار: ۱۰,۰۰۰ دلار
دارایی خالص (Equity): ۱۰,۰۰۰ دلار – ۱۰,۰۰۰ دلار = ۰ دلار

 در این حالت، دارایی خالص معامله‌گر به صفر می‌رسد و وی نمی‌تواند حداقل مارجین نگهداری را رعایت کند؛ بنابراین، یروکر به معامله‌گرکال مارجین می‌دهد و از او می‌خواهد وجه اضافی واریز کند یا تعدادی از سهام خود را بفروشد تا بدهی‌ها را جبران کند.

تفاوت بین سطح کال مارجین و کال مارجین چیست؟

سطح کال مارجین و کال مارجین دو مفهوم مرتبط اما متفاوت در معاملات فارکس هستند:

1. سطح کال مارجین:
   سطح کال مارجین به نقطه‌ای در سطح مارجین اشاره دارد که وقتی مارجین به آن برسد، بروکر به معامله‌گر هشدار می‌دهد. این سطح معمولاً به صورت درصدی از مارجین تعیین می‌شود.مثال: اگر سطح کال مارجین ۱۰۰٪ باشد، به این معنی است که وقتی سطح مارجین معامله‌گر به زیر ۱۰۰٪ برسد، بروکر اخطار کال مارجین را صادر می‌کند. این سطح نشان می‌دهد که چه زمانی بروکر به معامله‌گر هشدار می‌دهد که سرمایه موجود کافی نیست.
2. کال مارجین:
   کال مارجین به خود اخطار یا درخواستی گفته می‌شود که بروکر به معامله‌گر ارسال می‌کند. این اخطار نشان می‌دهد که موجودی حساب معامله‌گر به حدی کاهش یافته که نیاز به واریز وجه بیشتر یا بستن برخی از معاملات برای جلوگیری از بسته شدن خودکار موقعیت‌ها دارد.زمان وقوع: وقتی سطح مارجین به زیر سطح کال مارجین تعیین‌شده برسد، بروکر اخطار کال مارجین را صادر می‌کند و معامله‌گر باید بلافاصله اقدام کند.

سطح کال مارجین نشان‌دهنده نقطه‌ای است که اگر سطح مارجین به آن برسد، بروکر اقدام به ارسال اخطار کال مارجین می‌کند. از طرف دیگر، کال مارجین همان اخطار یا درخواست بروکر است که به معامله‌گر اطلاع می‌دهد موجودی حساب به سطح بحرانی رسیده و نیاز به اقدام فوری دارد.

چگونه از کاهش سطح مارجین به زیر ۱۰۰٪ جلوگیری کنیم؟

فرض کنید قیمت جفت‌ارزی که معامله کرده‌اید کاهش پیدا می‌کند و سطح مارجین شما به زیر ۱۰۰٪ می‌رسد. اگر در این شرایط نتوانید پول بیشتری به حساب خود واریز کنید، بروکر می‌تواند به‌صورت خودکار یا دستی معاملات باز شما را ببندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

با این حال، حتی در این مرحله نیز ممکن است بروکر تصمیم بگیرد صبر کند و ببیند آیا قیمت دوباره افزایش پیدا می‌کند و زیان‌ها جبران می‌شوند. در نتیجه، در این مرحله هنوز شانس وجود دارد و همه چیز از دست نرفته است؛ اما این بستگی به تصمیم بروکر دارد.

✔️ بیشتر بخوانید: دراودان چیست؟

اگر قیمت همچنان کاهش یابد و سطح مارجین به زیر یک سطح بحرانی به نام “سطح استاپ اوت” (Stop Out) برسد، بروکر به‌طور خودکار معاملات شما را خواهد بست. این سطح در بروکرهای مختلف متفاوت است، اما معمولاً حدود ۵۰٪ است. یعنی وقتی سطح مارجین به زیر ۵۰٪ برسد، بروکر بدون اطلاع قبلی شروع به بستن معاملات ضررده شما می‌کند.

در این مرحله، بروکر موقعیت‌هایی که بیشترین ضرر را به حساب وارد کرده‌اند، می‌بندد و این فرایند ادامه پیدا می‌کند تا سطح مارجین به بالای ۵۰٪ برگردد.

برخلاف سطح کال مارجین، که در آن بروکر ممکن است تصمیم بگیرد معاملات را نگه دارد یا نبندد، در سطح استاپ اوت بستن معاملات به‌طور خودکار انجام می‌شود و بروکر نمی‌تواند مانع این فرایند شود.

معامله‌گران معمولاً به شدت مراقب سطح مارجین خود هستند و تمام تلاششان این است که از رسیدن به سطح کال مارجین یا سطح استاپ اوت جلوگیری کنند، زیرا رسیدن به سطح استاپ اوت به معنای بسته شدن خودکار معاملات و ممکن است منجر به زیان‌های سنگین شود.

سخن پایانی

کال مارجین یکی از مفاهیم کلیدی در بازارهای مالی است که معامله‌گران باید به خوبی آن را بشناسند و از وقوع آن جلوگیری کنند. با مدیریت درست ریسک، توجه به نوسانات بازار و استفاده هوشمندانه از اهرم، می‌توان خطر کال مارجین را کاهش داد و شانس موفقیت در معاملات را افزایش داد. معامله‌گران باید همیشه وضعیت حساب خود را تحت نظر داشته باشند و با به‌کارگیری استراتژی‌های مناسب، از مواجهه با کال مارجین جلوگیری کنند تا به اهداف مالی خود دست یابند.