بازار فارکس یکی از بزرگترین و پرنوسان‌ترین بازارهای مالی جهان است. در این بازار، جفت‌ارزها معامله می‌شوند و ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر تعیین می‌گردد. یکی از مفاهیم پایه‌ای و بسیار مهم در بازار فارکس، “لات” (Lot) است. درک دقیق مفهوم لات و نحوه محاسبه آن برای معامله‌گران فارکس از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا مستقیماً بر روی حجم معاملات و میزان ریسک تأثیر می‌گذارد.
لات در فارکس چیست؟ LOT چیست؟
لات LOT در بازار فارکس به واحد اندازه‌گیری حجم معاملات اشاره دارد. به عبارت ساده‌تر، لات اندازه یا مقدار ثابتی از یک ارز است که در یک معامله معین خریداری یا فروخته می‌شود.
انواع مختلف لات‌ها به شرح زیر است:
| انواع لات | واحد | حجم |
| استاندارد | ۱۰۰.۰۰۰ | ۱ |
| مینی | ۱۰.۰۰۰ | ۰.۱ |
| میکرو | ۱.۰۰۰ | ۰.۰۱ |
| نانو | ۱۰۰ | ۰.۰۰۱ |
- لات استاندارد: معادل ۱۰۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه است. این نوع لات برای معامله‌گران حرفه‌ای و مؤسسات مالی مناسب است که دارای سرمایه زیادی هستند. یک تغییر کوچک در نرخ ارز می‌تواند سود یا زیان قابل توجهی ایجاد کند.
- مینی لات: معادل ۱۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه است. مینی لات‌ها برای معامله‌گرانی مناسب است که تجربه متوسطی دارند و می‌خواهند ریسک کمتری نسبت به لات‌های استاندارد داشته باشند. این لات‌ها امکان کنترل بهتر ریسک و انعطاف‌پذیری بیشتر را فراهم می‌کنند.
- میکرو لات: معادل ۱,۰۰۰ واحد از ارز پایه است. میکرو لات‌ها برای معامله‌گران مبتدی یا افرادی که سرمایه کمی دارند، مناسب است. استفاده از میکرو لات‌ها به معامله‌گران امکان می‌دهد تا با ریسک کمتر و کنترل بیشتری به تمرین و تجربه در بازار فارکس بپردازند.
- نانو لات: معادل ۱۰۰ واحد از ارز پایه است. این نوع لات برای معامله‌گرانی که تازه وارد بازار فارکس شده‌اند یا می‌خواهند با کمترین میزان سرمایه ریسک کنند، مناسب است. نانو لات‌ها به معامله‌گران اجازه می‌دهند تا بدون تحمل ضررهای بزرگ، مهارت‌ها و استراتژی‌های خود را بهبود بخشند.
نکات مهم
- ارتباط بین ارز پایه و ارز متقابل در محاسبه سود و زیان
زمانی که صحبت از معامله ۱ لات روی یک جفت‌ارز خاص می‌شود، ابتدا باید بدانید که خرید و فروش بر حسب ارز پایه انجام می‌شود و سود و زیان بر حسب ارز متقابل محاسبه می‌شود. به این معنا که اگر ۱ لات معامله روی جفت‌ارز EUR/USD باز کنید، در واقع ۱۰۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه (یورو) را خریداری کرده یا به فروش رسانده‌اید.
سود و زیان شما در این جفت‌ارز (EUR/USD) بر حسب دلار آمریکا محاسبه خواهد شد؛ زیرا ارز متقابل دلار است. به‌عنوان مثال، اگر یک لات معامله روی جفت‌ارز EUR/GBP باز کنید، به این معناست که ۱۰۰,۰۰۰ یورو خریداری کرده یا به فروش رسانده‌اید و در نهایت، سود و زیان شما بر حسب پوند خواهد بود. اگر ارز حساب شما دلار باشد، باید مقدار پوند به‌دست‌آمده را به دلار تبدیل کنید که این کار توسط کارگزاری انجام می‌شود. - حساب معاملاتی نانولات
در اکثر حساب‌های کارگزاران، حداقل حجمی که میتوانید معامله کنید، میکرولات (۰.۰۱) است و امکان باز کردن حجم کمتری (مانند نانو لات) وجود ندارد؛ مگر اینکه از حساب‌های کوچک استفاده کنید که در کارگزاری‌های مختلف با نام‌های متفاوتی مانند حساب سنت، حساب نانو و غیره شناخته می‌شوند. - میکرولات و نانولات برای چه معامله‌گرانی توصیه می‌شود؟
میکرولات و نانولات به‌ویژه برای چند گروه از معامله‌گران مناسب هستند. اول، معامله‌گران باتجربه‌ای که قصد دارند عملکرد یک بروکر را در شرایط واقعی بازار ارزیابی کنند و از کیفیت خدمات اجرایی آن اطمینان حاصل کنند. دوم، معامله‌گران تازه‌کاری که می‌خواهند سیستم معاملاتی خود را در یک محیط واقعی آزمایش کنند و توانایی‌های خود را بسنجند. سوم، معامله‌گران خرد که سرمایه معاملاتی محدودی دارند و امکان انجام معاملات با حجم‌های بزرگتر برایشان مقدور نیست. در نهایت، معامله‌گرانی که استراتژی معاملاتی آنها نیازمند انعطاف‌پذیری بیشتر در حجم معاملات است نیز می‌توانند از این ابزارها بهره‌مند شوند.
اهمیت استفاده از حجم مناسب در معاملات فارکس
استفاده از حجم مناسب در معاملات فارکس به‌دلایل زیر اهمیت بالایی دارد:
- مدیریت ریسک: تعیین اندازه لات به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که ریسک معاملات خود را کنترل کنند. با انتخاب اندازه مناسب لات، می‌توان میزان ضرر را در صورت حرکت بازار به جهت مخالف، محدود کرد. معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً از لات‌های کوچکتر برای کاهش ریسک و مدیریت بهتر سرمایه خود استفاده می‌کنند.
- محاسبه سود و زیان: اندازه لات به‌طور مستقیم بر میزان سود یا زیان احتمالی یک معامله تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، در یک معامله با یک لات استاندارد، تغییر یک پیپ می‌تواند منجر به تغییر قابل توجهی در سود یا زیان شود. بنابراین، معامله‌گران باید اندازه لات را بر اساس تحلیل دقیق بازار و استراتژی معاملاتی خود انتخاب کنند تا سوددهی بیشتری داشته باشند.
- برنامه‌ریزی مالی: معامله‌گران می‌توانند با استفاده از اندازه لات‌های مختلف، برنامه‌ریزی مالی دقیق‌تری داشته باشند. انتخاب اندازه لات مناسب به آنها اجازه می‌دهد تا به طور مؤثرتری سرمایه‌گذاری کنند و از منابع مالی خود به بهترین نحو استفاده کنند. این امر به ویژه برای کسانی که سرمایه محدودی دارند، حائز اهمیت است، زیرا می‌توانند با مدیریت بهتر اندازه لات، از ضررهای بزرگ جلوگیری کنند و سوددهی بیشتری داشته باشند.
- تنوع‌بخشی در معاملات: استفاده از لات‌های مختلف به معامله‌گران امکان می‌دهد تا در معاملات خود تنوع ایجاد کنند. این تنوع می‌تواند شامل معامله جفت‌ارزهای مختلف با لات‌های متفاوت باشد. با این کار، معامله‌گران می‌توانند ریسک‌های خود را پراکنده کنند و از فرصت‌های بیشتری در بازار بهره‌برداری کنند.
- انعطاف‌پذیری در استراتژی‌های معاملاتی: انتخاب اندازه لات مناسب به معامله‌گران امکان می‌دهد تا استراتژی‌های معاملاتی خود را با انعطاف بیشتری اجرا کنند. به عنوان مثال، در استراتژی اسکالپینگ که نیاز به ورود و خروج سریع از معاملات دارد، استفاده از لات‌های کوچکتر می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا بدون نگرانی از ضررهای بزرگ، به معاملات خود ادامه دهند.
- توسعه مهارت‌های معاملاتی: برای معامله‌گران تازه‌کار، استفاده از لات‌های کوچکتر مانند میکرو و نانو لات‌ها، فرصتی برای توسعه مهارت‌ها و کسب تجربه بدون تحمل ریسک‌های بزرگ فراهم می‌کند. این امر به آنها اجازه می‌دهد تا با بازار آشنا شوند و استراتژی‌های خود را بهبود بخشند.
تأثیر اندازه لات بر روانشناسی و هزینه معاملات
یکی از جنبه‌های مهمی که معامله‌گران باید در نظر داشته باشند، تأثیر اندازه لات بر هزینه‌های معاملات است. هزینه‌های معاملات شامل اسپرد (تفاوت بین قیمت خرید و فروش) و کمیسیون‌های احتمالی می‌شود. با توجه به اینکه حجم معاملات با افزایش اندازه لات بیشتر می‌شود، هزینه‌های مرتبط نیز افزایش می‌یابد. بنابراین، انتخاب اندازه لات مناسب می‌تواند به کاهش هزینه‌های معاملات کمک کند و در نتیجه سود خالص بیشتری را برای معامله‌گر به ارمغان بیاورد.
روانشناسی معاملات یکی از عوامل کلیدی در موفقیت در بازار فارکس است. انتخاب اندازه لات مناسب نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر روانشناسی معامله‌گر داشته باشد. به عنوان مثال، استفاده از لات‌های بزرگتر احتمالا منجر به افزایش استرس و اضطراب شود، زیرا ریسک از دست دادن سرمایه بیشتر است. در مقابل، استفاده از لات‌های کوچکتر می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس معامله‌گر کمک کند و به او اجازه دهد تا با آرامش بیشتری تصمیم‌گیری کند. بنابراین، اندازه لات باید به گونه‌ای انتخاب شود که با سطح تحمل ریسک و وضعیت روانی معامله‌گر همخوانی داشته باشد.
✔️ بیشتر بخوانید: روانشناسی معامله گری چیست؟ راهنمای کامل
نحوه محاسبه LOT در فارکس
محاسبه لات در فارکس به طور معمول به‌وسیله نرم‌افزارهای معاملاتی و پلتفرم‌ها انجام می‌شود. با این حال، درک نحوه محاسبه آن برای معامله‌گران بسیار مفید است. برای محاسبه لات، ابتدا باید ارزش هر پیپ در معامله را مشخص کنید.
محاسبه ارزش پیپ
پیپ کوچک‌ترین واحد تغییر در نرخ ارز است و معمولاً به چهارمین رقم اعشاری در آن اشاره دارد. به عنوان مثال، اگر نرخ جفت‌ارز EURUSD از ۱.۱۰۵۰ به ۱.۱۰۵۱ تغییر کند، این تغییر برابر با یک پیپ است.
فرمول محاسبه ارزش پیپ به شرح زیر است:
ارزش پیپ: 0.۰۰۰۱/نرخ جفت‌ارز×حجم معامله
به عنوان مثال، اگر حجم معامله شما ۱۰۰,۰۰۰ واحد (لات استاندارد) و نرخ جفت‌ارز EURUSD برابر ۱.۱۰۵۰ باشد، ارزش هر پیپ به این صورت محاسبه می‌شود:
ارزش پیپ: 0.۰۰۰۱/۱.۱۰۵۰×۱۰۰,۰۰۰≈۹.۰۵
محاسبه حجم معامله بر اساس لات
برای محاسبه حجم معامله بر اساس لات، میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید:
حجم معامله=اندازه لات×واحد ارز پایه
به عنوان مثال، اگر شما یک مینی لات (۱۰,۰۰۰ واحد) از جفت‌ارز EURUSD معامله کنید، حجم معامله شما برابر خواهد بود با: ۱۰,۰۰۰ واحد
مثال‌های عملی از محاسبه لات
برای روشن‌تر شدن نحوه محاسبه لات و ارزش پیپ، چند مثال عملی ارائه می‌شود:
مثال ۱: محاسبه ارزش پیپ در معامله با لات استاندارد
فرض کنید شما یک لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد) از جفت‌ارز GBPUSD با نرخ ۱.۲۵۰۰ معامله می‌کنید. ارزش هر پیپ به صورت زیر محاسبه می‌شود:
ارزش پیپ: ۰.۰۰۰۱/۱.۲۵۰۰×۱۰۰,۰۰۰≈۸
مثال ۲: محاسبه حجم معامله با مینی لات
اگر شما یک مینی لات (۱۰,۰۰۰ واحد) از جفت‌ارز USDJPY با نرخ ۱۱۰.۵۰ معامله کنید، حجم معامله شما برابر خواهد بود با: ۱۰,۰۰۰ واحد
تنظیم حجم معاملاتی در متاتریدر
برای تعیین حجم معامله خود در متاتریدر باید از قسمت Trade Panel استفاده کنید؛ اگر آن را ندارید با فشردن همزمان Alt + T میتوانید آن را مشاهده کنید.
برای حساب لات به صورت آنلاین از ماشین حساب فارکس استفاده کنید.
اهمیت حجم معاملاتی از نگاه مارک داگلاس
مارک داگلاس (Mark Douglas) در کتاب تحلیل تکنیکال، بنیادی یا ذهنی، تشبیه جالبی را ارائه می‌کند که به وسیله آن می‌توان تأثیر استفاده از حجم‌های بزرگ یا کوچک را هنگام معامله تجسم کرد.
در این مثال، او از خواننده می‌خواهد که برای لحظه‌ای، حجم لات معاملاتی خود را با میزان حمایتی که ممکن است در زیر پای خود در هنگام عبور از یک دره داشته باشند معادل سازی کند، اگرچه شاید تجسم یک دره شیب‌دار باعث درک بیشتر این موضوع شود.
در این مثال، داگلاس از خواننده می‌خواهد که تأثیر یک اتفاق غیرمنتظره را هنگام عبور آنها از این دره در نظر بگیرد. اگر یک معامله‌گر از اندازه لات کوچکی نسبت به اندازه حساب معاملاتی خود استفاده کند، این کار مانند عبور از دره به وسیله یک پل عریض و محکم است. حتی اگر هنگام حرکت روی پل، طوفان را تجربه کنید، باز هم احتمالاً زیر پای خود احساس امنیت دارید و بعید است که از روی پل سقوط کنید. در این مقایسه، طوفان مشابه نوسانات شدید یا سایر تلاطم‌های بازار است که معامله‌گران فارکس گاهی اوقات آن را تجربه می‌کنند.
در مقابل، میتوانید شرایطی را در نظر بگیرید که یک معامله‌گر فارکس نسبت به مقدار پولی که در حساب معاملاتی خود در معرض ریسک قرار داده است، از حجم زیادی استفاده می‌کند.
این مشابه عبور از همان دره روی یک طناب باریک است؛ جایی که طوفان یا حتی یک وزش باد کوتاه می‌تواند به سقوط شما منجر شود و باعث شود که تعادل خود را از دست داده و سقوط کنید. این مانند معامله با یک حجم بسیار بزرگ است که حتی یک حرکت نامطلوب کوچک اما غیرمنتظره در بازار، می‌تواند باعث شود که موجودی حساب شما به اندازه‌ای کاهش یابد که دیگر قابل جبران نباشد.
به طور خلاصه، این مقایسه نشان می‌دهد دلیل مهم بودن حجم معامله برای اهداف مدیریت ریسک معامله‌گران، این است که آنها را وادار می‌کند به دقت میزان ریسکی که به طور واقع بینانه توانایی تحملش را دارند کنترل کنند، نه اینکه تنها با ریسک موجود نسبت به اهرم در دسترس، معامله کنند.
✔️ بیشتر بخوانید: همه آنچه در مورد مدیریت ریسک در فارکس باید بدانید!
سخن پایانی
لات یکی از مفاهیم کلیدی در بازار فارکس است که درک صحیح آن برای موفقیت در معاملات ضروری است. انتخاب اندازه لات مناسب بر اساس استراتژی معاملاتی و میزان تحمل ریسک می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا معاملات خود را بهینه کنند و ریسک‌های مرتبط با بازار را مدیریت نمایند. در نهایت، آموزش و تمرین مداوم درک عمیق‌تری از نحوه استفاده از لات و سایر مفاهیم مهم در فارکس به معامله‌گران خواهد داد.
