یکی از رایج‌ترین زیرمجموعه‌های کاربردی سبک پرایس اکشن، استفاده از الگوهای کندل استیک است. الگوهای کندل استیک بینش‌های ارزشمندی را به معامله‌گران در مورد عملکرد بازار ارائه می‌دهند و می‌توانند در پیدا کردن موقعیت‌های معاملاتی سودده کمک کنند. در واقع ده‌ها الگوی مختلف کندل استیک وجود دارد که معامله‌گران می‌توانند از آنها پیروی کنند. یکی از شکل‌گیری‌های رایج در این دسته از الگوها، کندل استیک دوجی (Doji) است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
الگوی کندل استیک دوجی چیست؟
در تحلیل تکنیکال، الگوی دوجی به عنوان یک الگوی تک کندلی، طبقه‌بندی می‌شود که در آن قیمت باز و بسته شدن یک کندل خاص در یک بازه زمانی معین اساسا یکسان یا بسیار نزدیک به یکدیگر هستند. در نتیجه ظاهر دوجی اغلب همانند صلیب یا شکلی ششمشابه آن خواهد بود.
از آنجا که کندل دوجی تقریباً در مکانی یکسان باز و بسته می‌شود، نشان دهنده عدم تصمیم‌گیری در بازار است. خریداران و فروشندگان برای به دست گرفتن کنترل بازار با یکدیگر رقابت می‌کنند، با این حال، هیچ کدام نمی‌توانند بر یکدیگر غلبه کنند و در تغییر حرکت بازار به نفع خود موفق شوند. در شکل زیر نمونه ای از الگوی دوجی را مشاهده می‌کنید.
بر خلاف بسیاری از الگوهای کندلی که دارای مفهوم صعودی یا نزولی هستند، الگوی دوجی تا حدودی متفاوت است زیرا شکل‌گیری آن بینش واضحی در مورد حرکت بعدی قیمت نمی‌دهد. اساسا الگوی کندل دوجی الگویی خنثی است. گاهی اوقات به عنوان الگویی ممتد ظاهر می‌شود که نشان دهنده حرکت بیشتر قیمت در جهت روند است، یا می‌تواند به عنوان یک الگوی معکوس ظاهر شود که به احتمال زیاد نشان دهنده تغییر روند است.
در واقع زمانی که شکل‌گیری دوجی با روند اصلی بازار یا برخی ابزارهای تکنیکال دیگر همراه شود، می‌توان اطلاعات کمی از آن به‌دست آورد و حرکت بعدی قیمت را تشخیص داد. بنابراین، کندل‌های دوجی به خودی خود کاربرد عملی زیادی ندارند، و زمانی که با ابزارهای دیگر همراه شوند، می‌توانند بسیار مفید باشند.
کندل دوجی، اشکال مختلفی دارد. انواع اصلی الگوهای دوجی عبارتند از دوجی ستاره، دوجی سنگ قبر، دوجی لنگ دراز، دوجی سنجاقک و دوجی چهار قیمت. هر یک از این کندل‌ها در بخش‌های بعدی توضیح داده خواهند شد و ساختار هر کدام نشان داده می‌شود. از آنجایی که هر کدام نسبت به شرایط بازار می‌توانند پتانسیل متفاوتی داشته باشند، مطالعه دقیق آنها بسیار مهم است تا بتوان آنها را به درستی در نمودار تشخیص داد و به کار گرفت.
دوجی به عنوان یک الگو به تنهایی، هیچ سیگنال صعودی و نزولی واضحی را نشان نمی‌دهد به همین دليل برخی از معامله‌گران علاقه‌ای به استفاده از الگوی دوجی در استراتژی معاملاتی خود ندارند. اما همانطور که به زودی خواهید آموخت، اگر این الگو به درستی ارزیابی و اجرا شود، برای معامله‌گران می‌تواند نقشی ارزشمند ایفا کند، بخصوص زمانی که در بازار الگوی دوجی دوگانه یا دوجی سه گانه تشکیل شوند، یعنی زمانی که چند دوجی به طور متوالی تشکیل شود.
انواع الگوهای کندل استیک دوجی
الگوهای دوجی می‌توانند در همه بازارهای اصلی از جمله بازار فارکس، بازار فیوچرز، بازار سهام و غیره، در تمام بازه‌های زمانی مختلف از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین ظاهر شوند. همانطور که قبلاً اشاره کردیم الگوی دوجی قیمت باز و بسته شدن تقریبا یکسانی دارد و این جزء بسیار مهمی از این الگو است.
اینکه قیمت باز شدن و بسته شدن در یک سشن معاملاتی دقیقا یکسان باشد، امری نادر است. به همین دلیل هر معامله‌گر لازم است برای تشخیص یک الگوی دوجی معتبر، شخصا تعریفی از اختلاف بین باز شدن و بسته شدن قیمت، داشته باشد. به همین دلیل شکل الگوی دوجی ممکن است بین معامله‌گران کمی متفاوت باشد.
به دلیل نزدیکی بین قیمت باز و بسته شدن، دوجی بدنه بسیار کوچکی دارد و تقریبا شبیه یک صلیب است. در ادامه هر یک از الگوهای مختلف دوجی و ویژگی‌های آنها، معرفی خواهند شد.
دوجی ستاره – الگوی ستاره دوجی به شکل یک صلیب ظاهر می‌شود. قیمت باز و بسته شدن تقریباً یکسان هستند، همچنین فتیله‌های بالا و پایین کندل نسبتاً کوچک و از نظر طول برابر به نظر می‌رسند. الگوی ستاره دوجی نشان دهنده بلاتکلیفی در بازار است، خریداران و فروشندگان برای کنترل بازار در حال رقابت هستند، اما بازار در آن زمان در حالت تعادل دارد. در زیر تصویری از الگوی ستاره دوجی را مشاهده می‌کنید.
الگوی دوجی سنگ قبر – این الگو مشابه حرف T انگلیسی اما به شکل وارونه است. معامله‌گرانی که بر اساس کندل استیک معامله می‌کنند، این الگو را تا حدودی شبیه به الگوی ستاره دنباله‌دار می‌دانند. با این حال، الگوی دوجی سنگ قبر یک سیگنال معکوس نزولی قوی‌تر است، زیرا قیمت در پایین باز می‌شود و پس از اینکه در سطوح بالاتر رد شد، در سطوح پایین‌تر نزدیک به قیمت باز شدن کندل، بسته می‌شود.
این سیگنال معکوس بخصوص زمانی درست عمل می‌کند که الگوی سنگ قبر دوجی در بازاری با روند صعودی ظاهر شود. در این حالت، نشان دهنده تغییر احتمالی روند از صعودی به نزولی خواهد بود. در زیر نمونه ای از الگوی دوجی سنگ قبر را مشاهده می‌کنید.
دوجی لنگ دراز – الگوی دوجی لنگ دراز ظاهری مشابه الگوی ستاره دوجی دارد. اگرچه، باز و بسته شدن آنها در یک سطح یا نزدیک به یک سطح اتفاق می‌افتد، اما در الگوی لنگ دراز فتیله‌های دو طرف بزرگتر و کشیده‌تر هستند. این الگو نشان دهنده بی‌ثبات بودن هر چه بیشتر بازار است، چرا که قیمت نسبتا خیلی زیاد هم به سمت بالا و هم به سمت پایین حرکت کرده است.
مفهوم این دوجی نیز عدم تصمیم‌گیری بوده، اما نوسانات خیلی شدیدتری داشته است. این الگو اغلب می‌تواند منجر به یک حرکت بزرگ شود، مانند شکست (بریک اوت) قیمت از یک سمت به سمتی دیگر. شکل زیر تصویری از الگوی دوجی لنگ دراز است.
دوجی سنجاقک – الگوی دوجی سنجاقک معکوس الگوی دوجی سنگ قبر است. یعنی به شکل T ظاهر می‌شود. باز و بسته شدن آن در نزدیکی بالای کندل و با یک فتیله نسبتاً طولانی در پایین شکل می‌گیرد که نشان دهنده رد قیمت در سطوح پایین‌تر و بسته شدن قوی کندل به نفع خریداران است. دوجی سنجاقک شبیه کندل چکشی به نظر می‌رسد اما می‌تواند ثابت کند که سیگنال قوی‌تری است، به خصوص زمانی که دوجی سنجاقک نزدیک به انتهای بازاری با روند نزولی ظاهر شود. پس از تکمیل الگوی دوجی سنجاقک انتظار می‌رود قیمت به سطوح بالاتر برسد. نمونه‌ای از الگوی دوجی سنجاقک در زیر نشان داده شده است.
دوجی چهار قیمت – این دوجی به خودی خود ساختاری منحصر به فرد دارد. ظاهری به صورت یک خط افقی دارد، با فتیله‌های بالایی و پایینی بسیار جزئی یا اصلا فاقد فتیله. به این ترتیب، این الگو نشان دهنده بلاتکلیفی در بازار است و نوسان کمی در آن وجود دارد به همین دليل قیمت در یک منطقه یا نزدیک به همان منطقه با حرکت بسیار کمی به سمت بالا یا پایین در طول آن جلسه معاملاتی باز و بسته می‌شوند.
دوجی چهار قیمت بسیار کمتر از انواع الگوهایی که قبلاً معرفی شد دیده می‌شود. با این وجود، معامله‌گران باید هنگام ظاهر شدن چنین الگویی در نمودار به قیمت توجه داشته باشند. این الگو در شکل زیر قابل مشاهده است.
استراتژی دوجی دوگانه
همانطور که قبلاً اشاره شد، الگوی دوجی یکی از مشخصه‌های عدم تصمیم‌گیری در بازار است. بدین ترتیب، بسیاری از الگوهای دوجی به خودی خود چندان گویا نیستند. با این حال، زمانی که معامله می‌کنید اگر بازار چندین دوجی به صورت متوالی تشکیل داد، زمان بسیار مناسبی برای بهره بردن از رخ دادن یک بریک اوت است.
به طور دقیق‌تر، باید به یاد داشت که بیشتر الگوهای دوجی معمولا الگوهای عدم تصمیم‌گیری هستند، بنابراین وقتی دو یا سه دوجی یکی پس از دیگری ظاهر می‌شوند، نشان دهنده یک دوره طولانی از بلاتکلیفی است که احتمالاً قیمت‌ها را در جهت بریک اوت نهایی سوق می‌دهند. دلیل این بریک اوت این است که بازارها در دوره‌هایی، از نوسان کم به نوسان زیاد و در دوره‌های دیگر از نوسان زیاد به نوسان کم تغییر حالت می‌دهد.
با این اطلاعات، می‌توان یک استراتژی برای معامله بر اساس الگوی دوجی ساخت تا از این دوره‌ها در بازار، بهره برد. این استراتژی مبنی بر یک الگوی دوجی دوگانه است، یعنی زمانی که دو دوجی به صورت متوالی در نمودار قیمتی ظاهر شوند. این دوجی‌ها ترجیحا باید از یک نوع مشابه باشند. البته این شرط یک الزام نیست. این سیستم دوجی یک استراتژی بسیار ساده مبتنی بر پرایس اکشن است که به چیزی جز حضور دو الگوی دوجی متوالی نیاز ندارد.
در زیر اصول معامله‌گری با استراتژی دوجی دوگانه آورده شده است:
- الگوی دوجی دوگانه باید نزدیک به سقف یک روند صعودی یا کف یک روند نزولی ظاهر شود.
- یک خط حمایت در پایین الگوی دوجی و یک خط مقاومت در بالای الگوی دوجی رسم کنید.
- یک سفارش OCO (سفارشی که درصورت فعال‌شدن، سفارش دیگر را کنسل می‌کند) یک پیپ بالای مقاومت و یک پیپ زیر حمایت قرار دهید.
- باید منتظر بریک اوت به سمت بالای مقاومت که سفارش خرید را اجرا می‌کند یا زیر حمایت که سفارش فروش را اجرا می‌کند، باشید. اگر در ابتدا سفارش خرید فعال شد، باید حد ضرر درست زیر پایین الگوی دوجی دوگانه قرار داده شود و اگر سفارش فروش در ابتدا فعال شد، باید حد ضرر درست بالای الگوی دوجی دوگانه قرار داده شود.
- در این سیستم از استراتژی خروج دو قسمتی استفاده می‌شود. یعنی هدف اول، در سطحی قرار می‌گیرد که معادل ارتفاع الگوی دوجی دوگانه باشد. نصف موقعیت معاملاتی باید در هدف اول بسته شود. هدف دوم در سطحی قرار می‌گیرد که معادل دو برابر ارتفاع الگوی دوجی دوگانه است. در هدف دوم، نصف باقیمانده موقعیت معاملاتی بسته می‌شود.
استراتژی معاملاتی بر پایه کندل استیک دوجی – جفت ارز GBPUSD
در ادامه چند نمونه از الگوی دوجی دوگانه روی نمودار بازار فارکس مورد بررسی قرار گرفته است.
همانطور که در نمودار قیمتی زیر مشاهده می‌کنید، قیمت جفت ارز پوند به دلار آمریکا روندی نزولی داشت و پس از یک دوره رنج و یک حرکت نزولی دیگر، در نهایت منجر به تشکیل یک الگوی دوجی می‌شود. شما می‌توانید الگوی دوجی را درون دایره‌ای که در شکل رسم شده است مشاهده کنید. به این ترتیب، شرط اول این استراتژی معاملاتی دوجی برآورده شده است. در اینجا به طور خاص، الگوی دوجی در انتهای یک روند نزولی شکل گرفته است.
اکنون باید خطوط حمایت و مقاومت را برای الگوی دوجی دوگانه رسم کرد. به کندل دوم در این الگو توجه کنید. این کندل سقف و کف بالاتری نسبت به دیگر کندل‌های دوجی تشکیل داده است. به این ترتیب، خط حمایت در پایین این کندل و خط مقاومت در بالای این کندل ترسیم می‌شود که سطوح بریک اوت را ایجاد می‌کنند.
اکنون که سطوح بریک اوت ترسیم شد، یک سفارش OCO (یک سفارش، سفارش دیگر را کنسل می‌کند) قرار داده می‌شود، با بای استاپ یک پیپ بالای مقاومت و سل استاپ یک پیپ زیر حمایت. هنگامی که این کار انجام شد، باید منتظر بود تا قیمت یک سمت را بشکند و بریک اوت انجام شود.
همانطور که می‌بینید، کندل سوم پس از شکل گیری الگوی دوجی دوگانه، سیگنال برک اوت به سمت بالا را داده است و سفارش خرید OCO را اجرا می‌کند. حالا معامله خرید فعال می‌باشد. بنابراین، همانطور که در نمودار مشخص شده است، حد ضرر درست زیر کف الگوی دوجی دوگانه قرار می‌گیرد.
از یک هدف دو مرحله‌ای به عنوان استراتژی خروج استفاده می‌شود که با رسیدن قیمت به فاصله‌ای معادل الگوی دوجی دوگانه، مرحله اول خروج فعال می‌شود. به خط نارنجی دوم که خروجی اول را نشان می‌دهد توجه کنید. قیمت به راحتی به این سطح رسیده است و به حرکت خود به سمت بالا ادامه می‌دهد. مرحله خروج دوم درست بالای خروجی اول قرار دارد و طولی دو برابر الگوی دوجی دوگانه را نشان می‌دهد. در اینجا مجددا، پس از به دست آمدن خروجی اول، قیمت به سرعت به سطح دوم می‌رسد و معامله با یک نتیجه عالی به طور کامل بسته می‌شود.
استراتژی معاملاتی بر پایه کندل استیک دوجی نزولی – جفت ارز USDCAD
اکنون نمونه عملی دیگری از این استراتژی بررسی می‌شود، این بار در نمودار جفت ارز دلار آمریکا به دلار کانادا در تایم فریم روزانه.
با نگاهی به سمت چپ پایین نمودار قیمتی، می‌توان مشاهده کرد که قیمت‌ها در حال حرکت به سمت بالاتر هستند و سناریوی روند صعودی بازار را تشکیل داده‌اند. در وسط نمودار قیمتی، می‌توان شکل‌گیری یک الگوی دوجی دوگانه را مشاهده کرد که با دایره‌ای سبز رنگ مشخص شده است. این الگوی دوجی دوگانه کاملاً واضح بوده و سرنخ معامله‌ای بالقوه بر اساس این استراتژی را به معامله‌گران داده است. برخلاف مثال قبلی، این الگوی دوجی دوگانه در بالای یک روند صعودی ظاهر شده است.
با برآورده شدن این شرایط، اکنون می‌توان خطوط حمایت و مقاومت را برای الگوی دوجی دوگانه ترسیم کرد. باید توجه داشت که درون ساختار این دوجی دوگانه، اولین کندل دوجی سقف این الگو را ساخته است، در حالی که دومین کندل دوجی، کف این الگو را ساخته است. به این ترتیب، از سقف اولین دوجی برای رسم مقاومت و کف دومین دوجی برای رسم حمایت استفاده می‌شود.
اکنون باید سفارش OCO (سفارشی که سفارش دیگر را لغو می‌کند) را با یک پیپ بالاتر از سقف همانطور که با خط چین سیاه نشان داده شده است، و یک پیپ زیر کف که با خط چین سیاه در پایین نشان داده شده است، ثبت کرد. هنگامی که این کار انجام شد باید منتظر شد تا قیمت سطح مقاومت یا سطح حمایت را بشکند و سپس وارد موقعیت معاملاتی شد.
در این جا، قیمت بلافاصله در کندلی که بعد از الگوی دوجی دوگانه آمده است، سطح حمایتی رسم شده را می‌شکند. می‌توانید ورودی فروش را در نمودار قیمتی مشاهده کنید. اکنون با قرار گرفتن در این موقعیت، در صورت حرکت قیمت در جهت خلاف، با قرار دادن حد ضرر (استاپ لاس)، معامله‌گران از سرمایه خود محافظت خواهند کرد. بر اساس اصول این استراتژی، حد ضرر درست بالای الگوی دوجی دوگانه قرار می‌گیرد.
استراتژی خروج دو مرحله‌ای مستلزم قرار دادن یک هدف با طولی معادل الگوی دوجی است که از نقطه شکست پایین‌تر پیش‌بینی می‌شود. این فاصله به عنوان هدف اول برای خروج از معامله عمل خواهد کرد. به تصویر توجه کنید که چگونه قیمت به خروجی اول پس از بریک اوت دوجی دوگانه رسیده و سود خوبی داده است. با این حال، بلافاصله پس از رسیدن به خروجی اول، قیمت کمی پایین‌تر رفته و سپس شروع به برگشت به سمت بالا کرده است.
در نتیجه، هدف دوم هرگز در این معامله محقق نشد. به یاد داشته باشید که هدف دوم در سطحی معادل دو برابر طول الگوی دوجی تنظیم شده است. در عوض، با معکوس شدن قیمت و حرکت به سمت بالاتر، در نهایت حد ضرر فعال شده و معامله بسته شد. در این مثال نتیجه این معامله هی به هی (break even) بدون سود یا ضرر بود، زیرا قیمت به خروجی اول برگشت و با فعال کردن حد ضرر سوی حاصل نشد.
کلام آخر
تجزیه و تحلیل بر اساس کندل استیک در قلب بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر پرایس اکشن است. الگوهای کندلی بی‌شماری وجود دارند که معامله‌گران باید از آنها آگاهی داشته باشند. در این مقاله، یکی از آن الگوهای مهم کندلی یعنی الگوی دوجی مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که مشاهده کردید، اشکال مختلفی از الگوی دوجی نیز وجود دارد. معامله‌گران و دانشجویان مبتدی بازار باید مدتی را تمرین کنند تا بتوانند این الگوی مهم که بارها در نمودار قیمتی پدیدار می‌شود را تشخیص بدهند. دانستن اینکه چه زمانی و در چه مکانی الگوی دوجی پدیدار می‌شود می‌تواند به معامله‌گران دید بهتری از آنچه در پشت صحنه بازارهای مالی رخ می‌دهد، بدهد.
منبع: forextraininggroup
برای پیگیری اخبار روز و فوری فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرام UtoFX بپیوندید.
بیشتر بخوانید:
سلام از مطالب کامل و آموزنده شمابسیارسپاس گذارم وخداوندخیرعاجل به شماعطافرماید