نمودار هیکین آشینمودارهای هیکین آشی (Heikin Ashi) یکی از راه‌های نمایش قیمت در ترمینال‌های معاملاتی هستند. این نمودار بسیار شبیه به نمودارهای شمعی ژاپنی (Japanese Candlestick chart) معروف هستند، اما نکاتی وجود دارد که نحوه تفسیر کندل‌های هیکین آشی را با کندل‌های مرسوم متفاوت می‌کند.
مثالی از یک نمودار هیکین آشی
نمودار هیکین آشی
یک فرد مبتدی شاید متوجه تفاوت این نمودار با نمودارهای استاندارد نشود. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، کندل‌های هیکین آشی دارای یک بدنه و سایه بالا و پایین مشابه کندل‌های مرسوم هستند. اما اگر نگاه دقیق‌تری داشته باشیم، پی می‌بریم که کندل‌های این نمودار به‌جای سطحی که کندل قبل بسته می‌شود، از وسط کندل قبلی باز می‌شوند. مهم‌ترین عامل تمایز این نمودار همین نکته است.
نحوه رسم نمودار هیکین آشی
هر کندل هیکین آشی دارای قیمت بازگشایی، قیمت بسته شدن و قیمت ماکزیمم و مینیمم است که در فرمول محاسبات نمودار قرار می‌گیرند.
بازگشایی کندل‌های جدید از نقطه وسط کندل قبلی صورت می‌گیرد که در نمودار بالا نیز مشخص است.
2/(قیمت بازگشایی (کندل قبل)+قیمت بسته شدن (کندل قبل))= قیمت بازگشایی
سایر پارامترهای کندل جدید نیز به‌صورت زیر مشخص می‌شوند:
مقایسه نمودارهای مرسوم با نمودار هیکین آشی
ایده اصلی نمودارهای هیکین آشی یکدست کردن قیمت است. بسیاری از نویزهایی که در نمودارهای مرسوم کندل استیک ژاپنی وجود دارند، در نمودارهای هیکین آشی حذف می‌شوند.
نمودار هیکین آشی
در سمت چپ نموداری رایج و در سمت راست نمودار هیکین آشی را مشاهده می‌کنید. هر دو نمودار بسیار شبیه به یکدیگر هستند، اما نمودار هیکین آشی صاف‌تر به نظر می‌رسد. اگر به دایره‌های رنگی دقت کنید، تفاوت‌های دو نمودار را خواهید دید.
برخی از معامله‌گران فارکس به دلیل حذف نویزهای اضافه که می‌تواند منجر به تحلیل واضح‌تری از قیمت شود، از نمودارهای هیکین آشی استفاده می‌کنند.
استفاده از نمودارهای هیکین آشی
نمودارهای هیکین آشی در دنبال کردن روندهای طولانی و پایدار ابزار بسیار مفیدی محسوب می‌شوند. تشخیص روندها کاربرد اصلی این نوع نمودارها است. سبک معاملاتی هیکین آشی نیز بر روندهای پایدار تأکید دارد. اصلاحات و تثبیت‌های کوچک به‌سختی در این نمودار قابل مشاهده هستند. زمانی که جهت حرکت قیمت در نمودارهای هیکین آشی تغییر کند، به احتمال بسیار زیاد شاهد ظهور یک روند جدید خواهیم بود. همین امر در تشخیص شروع و پایان روند جفت ارزها به معامله‌گر کمک خواهد کرد.
به دلیل حذف نویزها، در نمودارهای هیکین آشی فقط با قیمت سروکار خواهید داشت. در همین راستا استفاده از تریلینگ استاپ (trailing stop) رویکرد مناسبی در روندها است. بسیاری از معامله‌گران با ترکیب نمودارهای یکدست هیکین آشی و تریلینگ استاپ، بیشترین استفاده را از روندها می‌برند.
یکی از فواید دیگر نمودارهای هیکین آشی، استفاده از الگوهای قیمتی و پرایس اکشن (price action) است. در بیشتر موارد این کار مشابه همان نمودارهای مرسوم صورت می‌گیرد، اما در برخی موارد شکست الگوها در نمودارهای هیکین آشی اعتبار بیشتری دارد.
روندها
همان‌طور که پیشتر هم بیان شد، شناسایی راحت روندها یکی از مزایای نمودارهای هیکین آشی است. در این نمودارها با اطمینان بیشتری می‌توان روندهای قوی را از حرکات ناپایدار بازار شناسایی کرد. در ادامه برای درک بیشتر این مفاهیم به ذکر چند نمونه از روندهای صعودی و نزولی می‌پردازیم:
روند صعودی
در نگاه اول روند صعودی در نمودارهای هیکین آشی همانند یک روند معمولی به نظر می‌رسد. اما با دقت بیشتر می‌توان دریافت که در این روند اکثر کندل‌ها صعودی و فاقد سایه پایین هستند. قیمت اگر در حال افزایش باشد، سایه پایین بسیار ناچیز خواهد بود. در شکل زیر یک روند صعودی قوی در نمودار هیکین آشی را مشاهده می‌کنید:
نمودار هیکین آشی
در این تصویر، روند صعودی قدرتمند با رنگ آبی مشخص شده است. توجه کنید که در این روند تنها چند کندل با سایه پایین وجود دارند که نشان از قدرت روند است.
روند نزولی
روندهای نزولی نیز در نمودارهای هیکین آشی عملکردی مشابه روندهای صعودی، اما در جهت عکس دارند. کندل‌های یک روند نزولی اکثرا خرسی بوده و سایه بالایی بسیار ناچیزی دارند. در شکل زیر یک روند نزولی قوی در نمودار هیکین آشی را مشاهده می‌کنید:
نمودار هیکین آشی
در این تصویر، روند نزولی با رنگ آبی مشخص شده است. کندل‌هایی که فاقد سایه بالا هستند، نشان از قدرت این روند نزولی دارند.
الگوهای هیکین آشی
در ادامه به 3 الگوی رایج در نمودارهای هیکین آشی اشاره خواهیم داشت:
دوجی
نخستین الگوی مهم، الگوی برگشتی دوجی (Doji) است. کندل‌های دوجی زمانی تشکیل می‌شوند که قیمت بازگشایی و بسته شدن کندل تقریبا یکسان باشند؛ به عبارت دیگر کندل بدنه قابل‌توجهی ندارد. تشکیل دوجی بعد از یک حرکت معنادار نشان از احتمال برگشت روند و شروع روندی دیگر در جهت عکس دارد.
نمودار هیکین آشی
در نمودار هیکین آشی فوق شاهد سه روند هستیم: نزولی، صعودی و بازهم نزولی. در انتهای روند نزولی نخست و روند صعودی، شاهد تشکیل کندل دوجی هستیم. پس از این دو کندل می‌توان دید که روند قبلی متوقف شده و یک روند جدید شروع می‌شود.
مثلث
الگوی مثلث (Triangles) در نمودارهای هیکین آشی نیز وجود دارند. در این الگو باید در جهتی که قیمت از آن عبور می‌کند، معامله کنید. اگر سطح بالای مثلث شکست، احتمال صعود قیمت و اگر سطح پایین مثلث شکست، احتمال نزول قیمت بیشتر است.
نمودار هیکین آشی
در نمودار بالا، الگوی مثلث باز شونده (رنگ آبی) را می‌توانید مشاهده کنید. با شکست سطح پایینی این مثلث، حداقل هدف قیمتی الگو طی یک موج سریع محقق می‌شود.
کنج
الگوی دیگری که در اغلب نمودارهای هیکین آشی مشاهده می‌شود، کنج‌ها هستند. دو نوع کنج (Wedge) وجود دارد، بالارونده و پایین‌رونده.
کنج‌های بالارونده برای پیش‌بینی نزول قیمت و کنج‌های پایین‌رونده برای پیش‌بینی صعود قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در تصویر زیر یک کنج را مشاهده می‌کنید:
نمودار هیکین آشی
در تصویر فوق با یک کنج بالارونده سروکار داریم. قیمت با شکست سطح پایین کنج برای نزول آماده می‌شود و طی چند نوسان نزولی، هدف الگو را محقق می‌سازد.
اندیکاتور هیکین آشی در متاتریدر4
یکی از راه‌های دسترسی به نمودارهای هیکین آشی، ترمینال معاملاتی متاتریدر4 است. برای دستیابی به آن می‌توانید به‌سادگی از مسیر زیر آن را نمایش دهید:
insert > indicators > custom > Heikin Ashi
رنگ پیش‌فرض حرکت صعودی و نزولی در نمودار MT4 به ترتیب سفید و قرمز خواهد بود که اگر رنگ پس‌زمینه نمودار شما سفید باشد، روندهای صعودی قابل مشاهده نخواهند بود. اگر این اتفاق برای شما افتاد به سراغ تنظیمات اندیکاتور بروید و رنگ کندل‌های صعودی را به رنگ دلخواه خود تغییر دهید.
معامله با نمودارهای هیکین آشی
ترکیب هیکین آشی و تحلیل پرایس اکشن ابزار قدرتمندی خواهد بود. در این ترکیب باید به دنبال ظهور روندهای جدید یا برگشت روندهای فعلی باشید. سطوح مقاومتی و حمایتی را به‌عنوان نقاط عطف قیمتی در آینده مشخص کنید و برای ورود و خروج از معاملات همیشه الگوهای کندلی را مدنظر قرار دهید.
سعی کنید از سطوح مناسب قبلی به‌عنوان حد ضرر (stop loss) استفاده کنید. با دنبال کردن حرکت بازار در جهت مطلوب، همواره می‌توانید حد ضرر را با بهره‌گیری از تریلینگ استاپ تغییر دهید.
تا زمانی که سرنخی از تغییر روند مشاهده نکرده‌اید، در معامله باقی بمانید. همچنین اگر کندل بزرگی خلاف جهت معامله‌تان مشاهده کردید، می‌توانید از معامله خارج شوید. همان‌طور که پیشتر بیان شد، نمودارهای هیکین آشی نویزها را حذف می‌کنند، بنابراین یک کندل بزرگ در خلاف جهت روند، احتمالا نشان‌دهنده تغییر سنتیمنت بازار است.
مثال‌هایی از تحلیل نمودارهای هیکین آشی
برای درک بیشتر مفاهیم بیان‌شده به ذکر چند مثال واقعی می‌پردازیم:
نمودار هیکین آشی
تصویر فوق، نمودار 4 ساعته جفت ارز GBPUSD در آوریل 2015 است.
در ابتدا یک روند نزولی را در نمودار مشاهده می‌کنید، اما ناگهان یک کندل دوجی تشکیل شده و روند معکوس می‌شود. در اینجا پس از شکل گرفتن دوجی می‌توانید وارد معامله خرید شوید. حد ضرر شما باید در زیر پایین‌ترین کف قیمتی ایجاد شده در زمان برگشت روند قرار گیرد. لازم به توضیح است که مکان بهینه حد ضرر با خط قرمز در تصویر مشخص شده است.
کندل دوجی پس از حرکت رو به پایین نشان می‌دهد که قیمت تمایل به برگشت یا حداقل رنج شدن در این ناحیه را دارد. پس از آن یک موج صعودی قوی تشکیل می‌شود که در انتها با برگشت قیمتی همراه است. این برگشت شبیه به الگوی پرچم صعودی است.
در انتهای الگوی پرچم شاهد تشکیل یک کندل دوجی دیگر هستیم. قیمت سطح بالایی پرچم را شکسته و صعود می‌کند. همین سناریو مجددا تکرار می‌شود؛ تشکیل الگوی پرچمی جدید، شکست آن و صعود دوباره قیمت. در مسیر صعود اما این بار یک مثلث ایجاد می‌شود که قیمت را در داخل خود محبوس می‌کند. سپس سطح بالایی مثلث شکسته می‌شود و قیمت مسیر صعودی خود را از سر می‌گیرد.
خروج از معامله زمانی صورت می‌گیرد که قیمت در نمودار هیکین آشی، سقف‌هایی پایین‌تر تشکیل می‌دهد. این الگو نشان می‌دهد که روند صعودی کلی، ممکن است معکوس شود.
نمودار هیکین آشی
این بار به سراغ نمودار 4 ساعته AUDUSD در آوریل 2013 می‌رویم. خطوط نارنجی مشخص‌شده در تصویر، الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) را نشان می‌دهند. به خط گردن سرخابی توجه کنید. قبل از ایجاد شانه دوم، قیمت سه کندل نزولی بدون سایه بالا تشکیل می‌دهد. این سه کندل حاکی از آن هستند که شاید روند صعودی دیگر ادامه نداشته باشد. بنابراین، در لحظه شکست رو به پایین خط گردن یک فرصت معاملاتی مناسب ایجاد می‌شود. حد ضرر این معامله باید در بالای شانه دوم قرار بگیرد که در نمودار با خط قرمز مشخص شده است.
قیمت وارد یک روند نزولی قوی می‌شود و هدف الگو به‌سرعت محقق می‌شود. در اینجا شاید تمایلی به خروج از معامله نداشته باشید، چراکه روند نزولی بسیار قدرتمند است و فرصت برای کسب سود بیشتر فراهم است. اما در ادامه از شدت حرکت نزولی کاسته شده و الگوی کنج پایین‌رونده تشکیل می‌شود. خروج از معامله باید زمانی انجام شود که سطح بالای کنج شکسته می‌شود.
توجه داشته باشید که هر دو معامله اخیر فقط با استفاده از تحلیل پرایس اکشن و بدون دخالت سایر روش‌ها به سرانجام رسیدند. شاید بهترین روش معامله با نمودارهای هیکین آشی به همین صورت باشد.
سخن پایانی
- هیکین آشی نموداری خاص با روش محاسباتی منحصربه‌فرد است.
- علیرغم تفاوت در نحوه رسم کندل‌ها، نمودار هیکین آشی و نمودار کندل استیک ژاپنی بسیار شبیه به یکدیگر هستند. افراد مبتدی شاید در ابتدا متوجه تفاوت‌ها نشوند.
- تأکید نمودار هیکین آشی بر میانگین قیمتی و روندها است. در نتیجه قیمت یکدست شده و سقف‌ها و کف‌های بی‌مورد فیلتر می‌شوند.
- مزایای نمودار هیکین آشی:
– معامله‌گر با استفاده از این نمودار به‌جای حرکات کوچک، روندهای بزرگ را شکار می‌کند.
– کندل‌ها به جای نوسانات کوچک، بر پیوستگی حرکت قیمتی تأکید دارند.
– از آنجایی که هیکین آشی به‌صورت خالص روندها را نشان می‌دهد، با استفاده از تریلینگ استاپ می‌توان آن‌ها را تا بیشترین حد ممکن شکار کرد.
- دو نکته مهم در استفاده از نمودارهای هیکین آشی:
– روندهای نزولی: فقط از کندل‌های خرسی ساخته می‌شوند، کندل‌هایی که عموما سایه بالای چندانی ندارند.
– روندهای صعودی: فقط از کندل‌های گاوی ساخته می‌شوند، کندل‌هایی که عموما سایه پایینی چندانی ندارند.
- برخی از الگوهای رایج در نمودارهای هیکین آشی:
– کندل دوجی برگشتی
– الگوی مثلث
– الگوی کنج
- هر سیستم معاملاتی مبتنی بر نمودارهای هیکین آشی، باید موارد زیر را شامل شود:
– سطوح حمایتی و مقاومتی
– الگوهای نموداری برای شکست‌های احتمالی
– ورود سریع هنگام تشکیل روندها و خروج در ضعف روندها
