اندیکاتور OBV چیست؟
اندیکاتور On-Balance Volume (OBV) یکی از اندیکاتورهای مومنتوم است که از حجم برای پیش‌بینی پتانسیل تغییر جهت قیمت استفاده می‌کند. این اندیکاتور فشار خرید و فروش را به‌عنوان یک شاخص تجمعی اندازه‌گیری می‌کند. اندیکاتور OBV با جمع‌کردن حجم روزهای (کندل‌های) صعودی و کم کردن حجم روزهای (کندل‌های) نزولی (به صورت مستقل از قیمت) روی نمودار نشان می‌دهد که چه زمانی بازار در حال “انباشت” (accumulation) و چه زمانی در حال “توزیع” (distribution) است. حجم در معاملات ممکن است اتفاقات دیگری را در زیر حرکت واقعی قیمت را نشان دهد یا اینکه روند فعلی را تأیید کند.
تاریخچه اندیکاتور OBV
اندیکاتور OBV یا حجم معاملات توسط جو گرانویل (Joe Granville) در سال ۱۹۶۳ توسعه یافت و در کتابی با عنوان “راهکار جدید گرانویل برای سودآوری در بازار” منتشر شد. این یکی از اولین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای اندازه‌گیری جریان حجمی مثبت و منفی در نمودار بود. معامله‌گران می‌توانند از واگرایی بین OBV و پرایس اکشن برای پیش‌بینی حرکت احتمالی قیمت یا تأیید روند فعلی در نمودار استفاده کنند.
گرانویل معتقد بود که تغییرات حجم قبل از قیمت خود را نشان می‌دهد. زمانی شاخص OBV افزایش می‌یابد که حجم در روزهای صعودی از حجم در روزهای نزولی بیشتر باشد. از سوی دیگر، وقتی OBV کاهش می‌یابد که حجم در روزهای نزولی بیشتر از حجم در روزهای صعودی باشد. وقوع یک روند صعودی در OBV فشار حجمی مثبت را نشان می‌دهد که می‌تواند حاکی از قیمت‌های بالاتر در آینده باشد و برعکس یک روند نزولی در OBV فشار حجمی منفی را نشان می‌دهد که می‌تواند قیمت‌های پایین‌تری را پیش‌بینی کند.
گرانویل طی تحقیقات خود دریافت که به کرات اندیکاتور OBV قبل از پرایس اکشن حرکت خود را آغاز می‌کند. مثلاً اگر OBV افزایش یابد، قیمت باید بالاتر برود؛ هرچند روند فعلی قیمت‌ها ثابت یا حتی در حال پایین آمدن باشد و برعکس اگر OBV کاهش یابد، قیمت نیز باید پایین برود، هرچند قعلا قیمت‌ها ثابت یا حتی در حال بالا رفتن باشند.
چگونگی محاسه و استفاده از اندیکاتور OBV
نمودار On Balance Volume (OBV) شامل یک مجموع پشت‌سرهم از حجم‌های مثبت و منفی است. وقتی close زمانی حجم در یک دوره زمانی مثبت خواهد بود که قیمت در سطحی بالاتر نسبت به قیمت قبل بسته شود و برعکس حجم زمانی منفی می‌شود که در قیمتی پایین‌تر از قبل بسته شود. این سازوکار را می‌توان در هر تایم فریمی اعمال کرد تا جریان حجم و همبستگی آن با پرایس اکشن کشف شود.
باید توجه داشته باشید که مقدار واقعی OBV فاکتور مهمی نیست؛ بلکه معامله گران باید توجه خود را به روند و مومنتوم حرکت OBV معطوف کنند. تعیین خط روند برای OBV مهم‌ترین عامل در استفاده از آن است. به این صورت که ابتدا باید ببینید که آیا روند فعلی OBV با روند نمودار سهام یکسان است یا نه؟ بعد به دنبال سطوح حمایت یا مقاومت کلیدی باشید. با شکسته شدن روند OBV روند قیمت هم می‌تواند تغییر کند و از این شکست‌ها می‌توان به‌عنوان سیگنال‌های روند جدید استفاده کرد.
اندیکاتور OBV بر اساس سطوح بسته شدن قیمت در بازه زمانی انتخاب شده محاسبه می‌شود. قیمت بسته شدن همان قیمتی است که در هنگام تحلیل واگرایی یا شکست حمایت / مقاومت در نظر گرفته می‌شود. توجه داشته باشید افزایش شدید حجم می‌تواند در بعضی مواقع با ایجاد یک حرکت ناگهانی بزرگ، اندیکاتور را تحریف کند و باعث شود که بازگشت اندیکاتور به سطح متوسط قبلی زمان ببرد.
مشاهده سیگنال‌های واگرایی میان سیگنال‌های واگرایی OBV و پرایس اکشن به‌احتمال زیاد می‌تواند نشان‌دهنده وقوع وارونگی روند باشند. این سیگنال‌ها بر اساس این ایده صادر می‌شوند که حجم روی نمودار می‌تواند جهت حرکت بعدی قیمت را نشان دهد. واگرایی صعودی وقتی اتفاق می‌افتد که OBV روند صعودی داشته باشد و یا یک کف بالاتری نسبت به کف قبلی ایجاد کند اما در عین حال، قیمت‌ها پایین بیایند یا کف پایین‌تری را تشکیل دهند. یک واگرایی نزولی زمانی اتفاق می‌افتد که OBV روند نزولی داشته باشد یا کف پایین‌تری ایجاد کند اما در عین حال، قیمت بالا و بالاتر برود. واگرایی بین اندیکاتور OBV و روند قیمت به معامله‌گران نشان می‌دهد که به‌زودی تغییری در روند قیمت‌ها به وجود می‌آید.
OBV یک اندیکاتور پیشرو است که قدرت حجم فعلی را در ارتباط با جهت حرکت پرایس اکشن نشان می‌دهد، افزایش زیاد حجم به شکل ناگهانی می‌تواند این اندیکاتور را برای یک دوره زمانی تحت تأثیر قرار دهد. برای به‌دست‌آوردن تصویر کامل‌تری از حجم و قیمت، باید از اندیکاتورهای دیگری در کنار OBV استفاده شود، زیرا OBV تنها یکی از معیارها مورد استفاده روی چارت است.
